همتی: پدر و مادرم همیشه پشتیبانم بوده‌اند

* بازی در سریال تلویزیونی، فیلم سینمایی و تئاتر چه تفاوت های اساسی ای دارد؟

** به نظر من بازیگر باید به فکر ارائه بازی خوب باشد. با این دیدگاه، بازی کردن در عرصه تلویزیون، سینما و تئاتر برای یک بازیگر تفاوت خاصی ندارد. البته این شاید از ذهنیت من ناشی شده باشد که معتقدم بازیگر مانند یک موم در دست کارگردان است. درست است که خود نیز ایده هایی در بازی و اجرا لحاظ می کند، اما کارگردان باید به بازیگر شکل بدهد.

* با وجود این می توان در بازی بازیگرانی که از تئاتر آمده اند، تفاوت هایی احساس کرد...

** خب البته این دلایل دیگری دارد. اصولا بازی در تئاتر قدرت بیشتری دارد و اگر فکر می کنید کسانی که از تئاتر وارد سینما شده اند موفق تر هستند، علتش آن است که سختی های بیشتری کشیده اند. البته من قصد ندارم به بازیگرانی که کارشان را از سینما شروع کرده اند، جسارت یا آنها را نقد کنم. واقعیت این است بازیگرانی که پیشینه تئاتری دارند، بهتر تربیت شده اند، چون تئاتر قوام بیشتری دارد. به همین دلیل بسیاری از سینماگرانی هم که کارشان را از تلویزیون یا سینما شروع کرده اند، به تئاتر رجوع می کنند و پس از مدتی تلاش می کنند در یک کار تئاتری روی صحنه بروند.

* شما هم در کارهای جدی بازی کرده اید و هم در فیلم ها و سریال های طنز. کدام را بیشتر دوست دارید؟

** راستش به این دسته بندی ها زیاد فکر نمی کنم. باید بگویم هنوز که هنوز است، عشق بازیگری دارم. درواقع می توانم بگویم بعد از این سال ها هنوز هیجانم در بازیگری کم نشده است. وقتی کار جدیدی می پذیرم این استرس و هیجان در من دیده می شود، هیجانی که با احساس خوشایندی همراه است. برایم مهم است نقشی را که قبول می کنم خیلی خوب به مخاطب انتقال دهم، طنز و جدی بودن نقش مهم نیست. خودم را در بازی ها محک می زنم. در حال حاضر مردم ما طنز را بیشتر دوست دارند و فکر می کنم هزینه می کنند تا یک اثر خوب و طنز را ببینند و من نیز همیشه خوشایندم رضایت مخاطب چه در تئاتر است و چه در سینما.

* پیش از ورود به تلویزیون و بازی در سریال های موفق و پربیننده، به عنوان یک بازیگر تئاتر شناخته می شدید. آیا تغییر مسیر شما از تئاتر به سینما و تلویزیون دلیلی جز وضع اقتصادی تئاتر و البته شهرت داشت؟

** به خاطر دارم در آن زمان وقتی وارد بازی در تئاتر شدم، همیشه نقش های بزرگ و اصلی نمایش ها را به آدم های بزرگ تر واگذار می کردند و تئاتر برای ما کلاس درس بود و ما در تئاتر درس می آموختیم. تئاتر برای ما یک ورک شاپ و محلی برای کسب تجربه بود و البته هنوز هم برای من تئاتر یک کلاس درس است که از آن می آموزم. زمانی که به تلویزیون و سینما ورود پیدا کردم، دوست داشتم بازی در آن مدیوم ها را هم تجربه کنم و همیشه وقتی در یک فیلم سینمایی یا سریال بازی می کنم، برای آموختن و کسب تجربه بازگشتی نیز به تئاتر دارم.

* آیا شده به خاطر پول، بازی در یک سریال یا فیلم سینمایی را بپذیرید یا به پیشنهادی جواب منفی بدهید؟

** باید بگویم به خاطر ندارم به خاطر پول، بازی در یک کار تلویزیونی یا سینمایی را پذیرفته یا به این دلیل یک پیشنهاد کاری را رد کرده باشم. خدا را شکر در طول زندگی ام هیچ گاه دغدغه معیشت نداشته ام و از روز اول ورودم به تئاتر و سپس سینما و تلویزیون همیشه پدر و مادرم دست مرا گرفته و کمک حال من بوده اند. شاید همین پشتیبانی باعث شده تا امروز مسائل مالی برایم تعیین کننده نباشد و همه انتخاب هایم از تئاتر گرفته تا سریال های تلویزیونی از روی علاقه باشد و از روی رغبت کارها را انتخاب کنم. این را هم بگویم برخی کارهایی که در این سه مدیوم انجام داده ام از روی رفاقت هم بوده است.

*یعنی حتی اگر کاری را قبول نداشته اید یا به نظرتان متن یا فیلمنامه ای خوب نبوده، به خاطر رفاقت آن را پذیرفته اید؟

** بله، البته همیشه این گونه نبوده و گاهی رفاقت باعث شده در کاری که شاید حضور در آن زیاد هم برایم جالب نبوده، بازی کنم و پیشنهاد همکاری با آن گروه یا فرد را بپذیرم.

* در همین کارهایی که به خاطر احترام به یک رابطه کاری یا به قول شما رفاقت می پذیرید، متن تا چه اندازه اهمیت دارد؟

** قبل از حضور در یک فیلم یا نمایش، خواندن متن اثر برایم مهم است. حتی اگر هم متنی نباشد یعنی یک کار در اندازه ارائه طرح باشد، در آن زمان، کارگردان برایم اهمیت دارد. به نظرم حضور یک بازیگر در کار علاوه بر متن، به کارگردان نیز بستگی دارد و اگر من به کارگردانی اعتماد داشته باشم، متن را در حد طرح هم بدانم، بازی در کار را قبول می کنم. وقتی بازیگری، سال های سال در تئاتر یا سینما بازی می کند، تجربه زیادی به دست می آورد و این تجربه، شناخت از کارگردان را در بر می گیرد. اوایل کار یک بازیگر ممکن است به دلیل دیده شدن یا کنجکاوی با هر کارگردانی کار کند، اما بعد از گذشت یک زمان و تجربه در بازیگری، گزینش در کار و حتی انتخاب کارگردان نیز ایجاد می شود.

* درباره فعالیت اخیر تئاتری تان هم همین دیدگاه را داشتید؟ بازی در نمایش «تعبیر یک رویا» چگونه شکل گرفت؟

** وقتی کارها سخت تر می شود، انگار دارم با خودم یک مبارزه شیرین را آغاز می کنم که این امر در بازیگران دیگر هم شاید دیده شود. به نظرم کار در تئاتر نیز این گونه است. وقتی نقشی را در یک نمایش می پذیرم، با همه انرژی شروع به کار کرده، هر روز تمرین می کنم و در تمریناتم خیلی چیزهای دیگر را کشف می کنم. نمایش تعبیر یک رویا توسط تقیانی پور نوشته و کارگردانی شده و علاوه بر موضوع نمایش، این موضوع نیز تاثیر زیادی در انتخابم داشت. او افراد کاربلدی را دور خود جمع کرد. در این کار به یک زبان مشترک رسیدیم و از نمایشنامه نیز بسیار خوشم آمد.

* برخی گروه های نمایشی وجود دارد که بازیگرانش به صورت فی البداهه کار بازی انجام می دهند. در این زمینه به میدانی که برای بازیگران فراهم می شود، معتقد هستید؟

** در تجربه اخیر نمایشی ام در طول تمرینات، بازی های فی البداهه زیادی از سوی بازیگران صورت می گیرد و در طول همین تمرینات به نتیجه واحدی در نوع بازی رسیدیم. می خواهم مثالی بزنم. زمانی که با آقای عطاران در سریال «خانه به دوش» همکاری داشتم، ایشان نیز این گونه بود. در طول تمرینات و بازخوانی متن به یک بازی مشترک می رسیدیم، اما هنگام فیلمبرداری از آنچه در طول تمرینات تصویب کرده بودیم، نباید بازی دیگری انجام می گرفت. در کار با تقیانی پور نیز این گونه بود. این امر در تئاتر سخت تر است، چراکه بازی در نمایش به صورت زنده است و هر بازی که در طول تمرین تصویب می شد، در صحنه اجرا کردیم.

* شما ازجمله بازیگرانی هستید که در طول بازی به درک متقابل از کارگردان می رسید و به اصطلاح با او کنار می آیید؟

** در دوره بازیگری، کار با کارگردانان زیادی را تجربه می کنیم که هر یک اخلاق و ویژگی خاصی در کارگردانی دارند، اما به نظرم در یک کار، همه چیز در دست کارگردان است. سعی می کنم با کارگردانان راه بیایم، اما در جاهایی که منطق و استدلالی برای خودم داشته باشم، روش خود را اجرا می کنم و البته این کار نیز با تعامل صورت می گیرد. در برخورد با هر کارگردانی لزومی برای برخوردن وجود ندارد و به نظرم هر بازیگری ـ چه باتجربه و چه کم تجربه ـ باید انتقادپذیر باشد و هر بازی چه در تئاتر و سینما نیازمند رتوش است که گاهی از طریق کارگردان صورت می گیرد.

* عشق به صحنه برای خیلی از بازیگران دلیلی بر حضورشان در این عرصه است. شما هم در نشستی عنوان کرده بودید فقط بابت علاقه ای که به تئاتر دارید در نمایش بازی می کنید، یعنی هیچ گاه به دستمزد در نمایش فکر نمی کنید. آیا این از یک نگره حرفه ای ناشی می شود؟

** همان طور که شما گفتید، نسبت من و تئاتر به واسطه عشق و علاقه من به این هنر است. خیلی خوب است بعد از بازی در صحنه بتوانی دستمزد خوبی بگیری، اما این در تئاتر امکان پذیر نیست. البته قطعا این حرفه ای نیست. تئاتر ما به حمایت نیاز دارد و آنقدر مهجور مانده و کسی حامی آن نیست که بازیگران تئاتر براساس علاقه ای که دارند در آن حضور می یابند. باید در نظر بگیریم که اگر همین میزان علاقه هم نبود، تئاتر فراموش شده بود. همه تئاتری ها می دانند نباید عرصه نمایش را خالی بگذارند و اگر عرصه خالی باشد دیگر تئاتری نخواهیم داشت. همه تئاتری ها با سماجت کار می کنند، حتی اگر کمترین دستمزدها را بگیرند.

>>جام جم/ فهیمه پناه‌آذر