تلویزیون و ترویج فرهنگ مطالعه

بسیاری از کارشناسان نبود تبلیغات و اطلاع‌رسانی کافی در این حوزه را یکی از عوامل موثر در ترویج و اشاعه فرهنگ مطالعه در کشور دانسته و رهایی از این وضع نابسامان را به جریان‌سازی و فرهنگ‌سازی رسانه‌ها نسبت می‌دهند.

در این میان، رسانه ‌ملی به عنوان رسانه‌ای فراگیر و پر‌مخاطب، با قدرت اثر‌گذاری بالا می‌تواند نقش بسزایی در ایجاد فرهنگ مطالعه در میان مردم ایفا کند. اما از آنجا که فرهنگ‌سازی اساسا مقوله‌ای بلند‌مدت و نیازمند برنامه‌ریزی مداوم است، توجه مقطعی رسانه‌ها و بخصوص تلویزیون به این موضوع آن هم فقط در مناسبت‌های خاص همچون هفته کتاب نمی‌تواند به افزایش سرانه مطالعه در کشور کمک چندانی کند.

این در حالی است که شاید بسیاری از مردم و حتی آنها که اهل مطالعه هستند، نمی‌دانند چگونه بخوانند و چه بخوانند و این نقش الگوهایی فکری همچون تلویزیون را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

براین اساس، تلویزیون از طریق طیف وسیعی از برنامه‌های متنوعش می‌تواند مخاطبان گسترده‌اش را به کتاب و کتابخوانی علاقه مند کند.

اختصاص بخشی از تبلیغات تلویزیونی به حوزه کتاب یکی از ابتدایی‌ترین ابزارهای تلویزیون در این خصوص است.

برنامه‌سازان باید بدانند که برای وارد کردن کتاب به سبد خرید خانواده‌ها، لازم نیست به تولید و پخش برنامه‌های طولانی و تخصصی با فضایی رسمی پرداخت که به صورت مستقیم فقط به تبلیغ و معرفی برخی از کتاب‌های تخصصی می‌پردازند. قطعا معرفی کتاب‌هایی که برای عموم مردم جذابیت دارد، آنها را بیشتر به مطالعه علاقه‌مند می‌کند.

از سوی دیگر ترویج فرهنگ کتابخوانی با بهره‌گیری از برنامه‌ها و سریال‌های نمایشی یا پخش بخش‌های بسیار کوتاه اما تاثیرگذار و جذاب می‌تواند در این خصوص موثرتر باشد.

گنجاندن نشانه‌های کوچک و بزرگ از کتاب و کتابخوانی در برنامه‌های مختلف تلویزیونی آن هم نه در مناسبت‌های خاص که در تمام طول سال، راهکار مناسب دیگری برای ایجاد عادت مطالعه در میان مردم است.

به هرصورت امروزه تلویزیون برای ترویج فرهنگ کتابخوانی، ابزارها و تمهیدات گوناگونی به وسعت طیف مخاطبانش در اختیار دارد که می‌تواند از آنها استفاده کند.

عرفان جلالی - گروه رادیو و تلویزیون