زیر میزی دادن در روی میز!

موضوع تعیین تعرفه‌های پزشکی، اتفاق تازه‌ای نیست و تقریبا سالی نیست که وزارت بهداشت از واقعی شدن تعرفه‌های خدمات پزشکی سخن نگوید، اما هر سال تعرفه‌های پزشکی تعیین شده با نرخ تورم در جامعه و هزینه تمام شده خدمات پزشکی فاصله دارد و به همین دلیل برخی پزشکان با رفتاری به دور از شأن سوگندنامه پزشکی، اخلاق را زیر پا می‌گذارند و میزان اختلاف تعرفه قانونی و تعرفه تعیین شده را تحت عنوان زیرمیزی از بیمار دریافت می‌کنند. حتی این روزها دیگر برخی پزشکان، خیلی صریح و به دور از پنهانکاری، تعرفه‌های دلخواه خود را به بیمار اعلام می‌کنند و در این بین، بیمار مختار است که این تعرفه‌ها را قبول کند و تحت درمان قرار بگیرد یا این‌که به پزشک دیگری مراجعه کند.

مبلغ این زیرمیزی‌ها هم گاه به چند برابر تعرفه‌های قانونی می‌رسد و البته بسیاری از بیماران هم بدون اعتراض، تسلیم تعرفه‌های دلخواه پزشک معالج می‌شوند و بر رفتار غیراخلاقی این گروه از پزشکان دامن می‌زنند.

بیمه‌های کارآمد، بساط زیرمیزی را برمی‌چیند

وقتی بیماری با مراجعه به مرکز درمانی، فقط می‌تواند 30 درصد روی حمایت بیمه‌ها حساب باز کند و حتی خودش هم مبلغی را به‌عنوان زیرمیزی به پزشک معالج می‌دهد، در این شرایط نباید انتظار داشت که خدمات محدود بیمه بتواند پزشک و بیمار را راضی نگه دارد.

افزایش سقف تعهدات بیمه در کنار افزایش تعرفه‌ها، می‌تواند فضایی را به وجود بیاورد که بیمار بدون ترس از هزینه‌های درمان به مراکز درمانی پای بگذارد و با حذف زیرمیزی، حرمت بین پزشک و بیمار هم حفظ شود.

با وجود آن‌که بتازگی نیز اعلام شد از سال 93 تعرفه‌های بخش سلامت و درمان واقعی می‌شود، اما هنوز سقف تعهدات بیمه‌ها افزایش پیدا نکرده و اقدام عملی در این خصوص انجام نشده است.

به همین دلیل بیم آن می‌رود که اگر در سال 93 تعرفه‌ها به منظور مقابله با زیرمیزی افزایش پیدا کند، بیمه‌ها از پوشش گسترده خدمات‌درمانی شانه خالی کنند و سهم مردم در پرداخت هزینه‌های درمان، بیشتر از 70 درصد فعلی شود. یعنی در صورت نبود نظارت قوی و افزایش سقف تعهدات بیمه‌های درمانی، نه‌تنها افزایش تعرفه‌ها نمی‌تواند مشکل زیرمیزی را از نظام سلامت و درمان حل کند، بلکه با افزایش تعرفه‌ها، مشکلات بیماران هم نسبت به سال 92 افزایش پیدا خواهد کرد.

بودجه سلامت برای دولت‌ها در اولویت نیست

قرار بود براساس قانون، 10 درصد از درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به بخش سلامت و درمان اختصاص پیدا کند، اما طی چند سال اخیر حتی یک ریال هم از درآمدهای هدفمندی یارانه‌ها به این بخش اختصاص پیدا نکرده است.

کسری بودجه 7000 میلیاردی وزارت بهداشت، مشکلات مالی بیمارستان‌ها و دیگر مشکلات مالی بخش‌های دولتی و خصوصی حوزه درمان نیز حاکی از آن است که برای دولت‌های مختلف، بودجه‌های بخش سلامت هیچگاه در اولویت نبوده است. تـــــــزریق منابع مالی ناکافی به بخش سلامت و فعال نبودن یک بیمه همگانی و فراگیر در کشور، سبب شده است بیمار و پزشک به جان هم بیفتند و در این میان، گروهی از پزشکان بداخلاق با گرفتن زیرمیزی از این آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند.

در حقیقت، می‌توان گفت اگر از منظر کلان به بحث زیرمیزی پزشکان نگاه کنیم، این مردم هستند که با پرداخت زیرمیزی‌ها، چوب واقعی نبودن تعرفه‌ها را می‌خورند.

با تخصیص نیافتن اعتبارات کافی در نظام سلامت و درمان، چشم بسیاری از پزشکان به جیب بیماران دوخته شده است و اگرچه در همین حالت هم بسیاری از پزشکان به همان تعرفه‌های محدود قانونی بسنده می‌کنند، اما در مقابل هم کم نیستند پزشکان بد اخلاقی که بیمار را نقره‌داغ می‌کنند و بی‌شک اجرای دقیق قانون برنامه پنجم توسعه و برخورد قهری با این پزشکان متخلف، می‌تواند این لکه را از دامن اعتبار جامعه پزشکی پاک کند.