این سوال اساسی مطرح است غرب که ادعای عدم اعتماد به ایران را دارد و حتی ادعای احتمال لغو مذاکرات در 6 ماه آینده را مطرح میسازد چگونه می شود که پذیرنده رویکرد شرکتهای غربی به ایران باشد؟
در کنار مسئله ایجاد زمینه برای ایجاد زمینههای اقتصادی برای شرکتهای غربی برای استفاده از ظرفیتهای ایران برای کاهش چالشهای اقتصادی سناریوهای دیگری نیز در رفتار غرب مطرح است.
غرب یک هدف مهم دارد و آن گره زدن حماسه اقتصادی به مذاکرات و مؤلفههای بیرونی است. رهبر معظم انقلاب همواره تاکید کردهاند که شرایط ایران در وضعیت (بدر و خیبر) یعنی شرایط پیروزی بر دشمن است و نه در شرایط «شعب ابیطالب» یا همان محاصره اقتصادی و ناتوانی برای مقابله با آن.
آنچه غرب در لوای ادعای رویکرد شرکتها و بزرگان اقتصادی و نفتی جهان به ایران عنوان مینماید قرار داشتن ایران در وضعیت شعب ابیطالب و نیاز ایران به این کشورها است.
آنها چنان وانمود میسازند که ایران در وضعیت نابودی قرار گرفته در حالی که مؤلفه این مهم نیز رویکرد به تعامل با غرب و آمدن شرکتهای غربی است. اصل مهمی که در این شرایط روی میدهد تغییر ماهیت حماسه اقتصادی از مؤلفههای مردمی و ملی به شرایط بیرونی است به گونهای که غرب محور حماسه اقتصادی عنوان میگردد.
تهدیدی که در این روند وجود دارد آن است که احتمالا غرب در ابتدا شرکتها را راهی ایران میسازد تا از یک سو جمهوری اسلامی از حماسه اقتصادی براساس مؤلفههای درونی و ملی دور گردد و از سوی دیگر تهران با اطمینان از حضور این شرکتها از ادامه تلاش برای یافتن راهی برای شکستن تحریمها باز ماند.
سناریوی نهایی طرح آن است که غرب بعد از 6 ماه به بهانه عدم به توافق رسیدن مذاکرات، شرکتها را از ایران خارج میسازد که در نتیجه آن فشارهای اقتصادی بر ایران تشدید میشود.
غرب با این رویکرد تلاش میکند تا ایران را در شرایطی قرار دهد که یا پذیرنده مطالبات آنها در مذاکرات بعدی گردد و یا در صورت رد زیادهخواهی غرب، به دلیل شرایط اقتصادی با چالشهای درونی و حتی اعتراضهای مردمی مواجه شود.
در شرایط کنونی رویکرد اقتصادی غرب را به ایران نمیتوان نشانه نگاه جدید غرب در قبال ایران دانست بلکه غرب تلاش دارد تا با این رویکرد همان سیاست قدیمی و فشار بر ایران را اجرایی سازد هر چند که وقفهای چند ماهه را با اعزام شرکتها به ایران در نظر میگیرد تا سرانجام بهرهگیری از حربه اقتصاد برای نابودی ایران را اجرا سازد. امری که نمود آن را در تحریم 17 شرکت جدید ایرانی میتوان مشاهده کرد که نشانگر عدم صداقت غرب در اجرای توافقات ژنو و مذاکرات فی مابین است.
قاسم غفوری-جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد