تاریخ 14 دسامبر سال 2012 میلادی را مردم آمریکا به ویژه خانواده های که فرزندان کوچک خود را به کودکستان می فرستند از یاد نمی برند. در این روز نوجوانی مسلح وارد کودکستانی به نام سندی هوک در «نیوتاون» ایالت کانکتیکات شد و به سوی حاضرین آتش گشود که در نتیجه آن 20 کودک و شش نفر از کارکنان این مرکز کشته شدند.
هر چند وقوع چنین حوادثی در آمریکا امری عادی قلمداد می شود، اما کشته شدن 20 کودک کم سن و سال در چنین حادثه ای سبب شد انتقادها متوجه دولت و دیگر مقامات آمریکایی شود و باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده، در مراسمی که برای بزرگداشت این قربانیان برگزار شده بود به خانواده آنها قول داد که قانونی را برای کنترل و محدودیت بیشتر سلاح تدوین و تصویب می کند، اما با وجود گذشت یک سال از این حادثه کاخ سفید نتوانسته اقدام مثبتی را برای کنترل سلاح در این کشور انجام دهد.
ناتوانی کاخ سفید برای متقاعد کردن کنگره برای تصویب قانونی در خصوص کنترل سلاح سبب شده که آمریکا در سال جاری میلادی تا کنون شاهد بیش از 16 مورد تیراندازی منجر به مرگ باشد.
رئیس جمهور شرمسار
در همین رابطه روزنامه فیگارو با اشاره به حادثه «سندی هوک» در گزارشی نوشت: یک سال پس از کشتار دبستان «سندی هوک» در ایالت کانکتیکات امیدها برای تشدید قوانین مرتبط با سلاح های گرم در آمریکا همچنان ناکام مانده است.
از این رو در روز شنبه زمانی که باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا شاهد یک دقیقه سکوت برای ادای احترام به بیست و شش قربانی کانکتیکات است به چه اندیشید؟ آیا وی به فرصت از دست رفته برای وضع قانونی در مورد حمله سلاح در آمریکایی مسلح اندیشید که در کهکشانی مارپیچی از ترس و بدبینی گرفتار شده است؟
سلاح های گرم سالانه جان 32 هزار نفر را در آمریکا می گیرند، اما با این وجود مقامات این کشور تمایل چندانی برای کاهش این کشتارها ندارند.
طبق نظرسنجی که در ماه ژانویه سال جاری میلادی برگزار شد 86 درصد مردم آمریکا از تشدید کنترل سلاح های گرم حمایت می کردند، اما 11 ماه بعد این رقم به 52 درصد رسید.
بدتر آنکه لایحه کنترل سلاح های گرم که توسط کاخ سفید ارائه شد در هفدهم ماه آوریل به طور قطعی از سوی کنگره رد شد.
مجلس نمایندگان نیز که اکثریت آن را جمهوری خواهان در اختیار دارند، به طور علنی دشمنی خود با این طرح را اعلام کرد.
با گذشت کمتر از یک سال از انتخابات میان دوره ای آمریکا طرفداران اسلحه و مخالفان آن برای ایجاد تغییر در انتخابات محلی مبارزه می کنند و حتی دست به برادر کشی نیز می زنند.
از سوی دیگر حامیان خلع سلاح فوری مردم در آمریکا ضمن تقبیح قتل های نامحدود در آمریکا استدلال می کنند که این سلاح ها نیستند که می کشند بلکه انسان ها به کشتار اقدام می کنند و به همین علت پول های فدرال باید در برنامه های مربوط به بهبود بهداشت روانی سرمایه گذاری شود.
در آمریکا در این باره اختلاف نظر وجود دارد و این جنجال هیجانات بسیاری به همراه داشته است.
طبق گزارش موسسه «برای پول در سیاست خارجی» در مجموع هزار و 500 لایحه به رای گذاشته شد. از این لوایح 74 مورد به نفع حامیان سلاح و 66 مورد آن به نفع مخالفان اسلحه بود که در مجموع تنها 10درصد آن به تصویب رسید.
ابرقدرتی که در برابر انجمن ملی اسلحه زانو زد
دلیل ناتوان بودن کاخ سفید در افزایش کنترل سلاح، فعالیت گسترده نهادی به نام انجمن ملی سلاح (NRA) است.
به نوشته رسانه های غربی این نهاد فقط در سال جاری میلادی 13 میلیون و 800 هزار دلار برای جلوگیری از تصویب قوانینی در این رابطه هزینه کرده است.
انجمن ملی سلاح در آمریکا در اواخر سال 1800 تاسیس شده است و از آن زمان به تدریج قدرت سیاسی خود را در آمریکا افزایش داده و اکنون به یکی از عوامل اصلی قدرت در این کشور تبدیل شده است.
«تای بری» از نهاد کدپینک، یک سازمان حامی صلح در واشنگتن دراین رابطه می گوید: انجمن ملی سلاح که لابی قدرتمندی در آمریکا به شمار می رود، سالیان سال قوانین فروش و حمل سلاح را تحت کنترل خود داشته است.
وی افزود در واشنگتن یک قانون مربوط به کنترل سلاح وجود داشت که در آمریکا از همه قوانین مشابه سختگیرانه تر بود اما انجمن ملی سلاح، دولت آمریکا را تحت فشار قرار داد و علیه این قانون اقامه دعوی کرد که این امر منجر به لغو این این قانون شد.
بری تصریح کرد: آمریکا به مرکز قتل در جهان تبدیل شده است. اکنون زمان آن رسیده که دولت در ابتدا سلاحهای جنگی را غیرقانونی اعلام کرده و سپس قوانین جدی محدودیت حمل سلاح را که در ۹۸ درصد کشورهای آزاد جهان وجود دارند، تنظیم کند.
این صلح طلب آمریکایی گفت: چیزی که ما نیاز داریم قوانین سخت کنترل سلاح در آمریکا است. ما در این کشور نیازمند قانون جدی کنترل سلاح هستیم.
اما «دیوید ای. کین» رئیس انجمن ملی سلاح در مصاحبه ای با شبکه تلویزیونی سی ان ان گفت: این انجمن از حمایت کافی اعضای کنگره برای شکست طرح محدود حمل و تجارت اسلحه برخوردار است و تاکید کرد این احتمال که دولت آمریکا بتواند چنین طرحهایی را در کنگره به تصویب برساند، بسیار کم است.
وین لاپیئر، دبیر اجرایی این انجمن پیش از این در مصاحبه با شبکه خبری ان بی سی، پیشنهاد کرده بود که برای جلوگیری از خشونت های مسلحانه در مدارس، نگهبانان مسلحی در تمام مدارس مستقر شوند.
وی همچنین از سیاستمدارانی که به گفته وی، از تراژدی مدرسه سندی هوک سوء استفاده می کنند، انتقاد کرد و قانونی که مدارس آمریکا را تبدیل به محیط های غیر مسلح کرده، مورد نقد قرار داد.
لاپیئر تاکید کرد: تنها چیزی که می تواند یک آدم بد و مسلح را متوقف کند، یک آدم خوب و مسلح است.
نفوذ این انجمن در کنگره را می توان در قانون جامع بهداشت و درمان که در دوره نخست اوباما تصویب شد، مشاهده کرد. بر طبق ماده ای از این قانون آمده است که پزشکان حق ندارند از سوابق بیماران خود در مورد حمل سلاح سوال بپرسند.
همچنین این انجمن بارها مانع تخصیص بودجه به تحقیقات مرتبط با اسلحه در کنگره شده است. انجمن ملی سلاح دست کم 24 میلیون دلار در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 هزینه کرده است. این لابی قدرتمند در آمریکا که به دنبال تامین منافع تولید کنندگان اسلحه است، مانع تصویب هر گونه طرحی علیه منافع آنها خواهد شد.
«لی دروتمان» از موسسه مرکز سان لایت، و مخالف حمل سلاح در آمریکا در این رابطه به شبکه الجزیره گفت: نمایندگان سنا به خوبی می دانند که با مخالفت با انجمن ملی سلاح در این کشور موقعیت خود را به خطر می اندازند زیرا اعضای قدرتمند انجمن ملی سلاح در آمریکا به صراحت به نمایندگان مجلس و سنای آمریکا اعلام می کنند اگر با ما باشید ما از شما حمایت خواهیم کرد و به نفع شما تبلیغ خواهیم کرد اما اگر با ما مخالفت کنید ما در برابر شما خواهیم ایستاد.
براساس این گزارش، تحقیقات موسسه سان لایت نشان میدهد که حدود 51 درصد از نمایندگان کنگره آمریکا به نوعی از انجمن ملی سلاح این کشور کمک مالی دریافت کرده اند. همچنین 47 درصد از نمایندگان مجلس آمریکا از کمک های مالی انجمن ملی سلاح این کشور برای انجام تبلیغات انتخاباتی خود بهره مند شده اند. در سنا هم حدود 42 درصد از نمایندگان از انجمن ملی سلاح آمریکا کمک مالی دریافت کردهاند.
و در آخر آنکه، حداقل شش لابی قدرتمند انجمن ملی سلاح آمریکا در فاصله نزدیکی از کنگره آمریکا مستقر هستند و زمان و منابع مالی زیادی را برای پیشبرد اهداف و خواسته های خود هزینه می کنند.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد