کاش جریمه​ها روی کاغذ نماند

حکایت سیگار و نزدیک شدن جوانان زیر 18 سال به آن، چنین حکایتی دارد؛ چون تا دلمان بخواهد برای نزدیک نشدن آنها به سیگار، قانون و جریمه وجود دارد، اما تا به حال هیچ‌کس ندیده که جوانان به علت ترس از قانون به سیگار نزدیک نشوند، یا یک نفر به جرم فروش سیگار به جوانی زیر 18 سال جریمه شود.

اما آنهایی که قوانین را می‌نویسند همچنان به نوشتن قوانین سخت‌تر اصرار دارند و به گمان موثر بودن جریمه‌ها، مبلغ آن را بالا می‌برند.

هیات وزیران بتازگی چنین تصمیمی گرفته و حداقل و حداکثر جزای نقدی را که در قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات آمده، بالا برده است.

طبق این تصمیم کسانی که به جوانان زیر 18 سال سیگار بفروشند از 43 هزار تومان تا 215 هزار تومان جریمه می‌شوند و اگر این معامله غیرقانونی را تکرار کنند باید 430 هزار تومان جریمه بپردازند.

نمی‌خواهیم بگوییم بالا رفتن جریمه‌ها اقدام موثری نیست (که البته این نیز گامی برای مقابله با دخانیات است)، اما بی‌شک می‌گوییم اگر جریمه‌ها فقط روی کاغذ و در لابه‌لای مصوبات هیات وزیران باشد و از اجرا خبری نشود، فایده‌ای ندارد.

آنچه مردم در جامعه می‌بینند فروش آزادانه سیگار به هر کسی است که آن را از فروشنده طلب می‌کند، بی‌آن‌که کسی از سن و سالش بپرسد.

آنچه مردم می‌بینند مصرف بی‌محابای سیگار در مکان‌های عمومی است، بی‌آن‌که قانون از رهگذرانی که دود سیگار به سرفه‌شان انداخته حمایت کند. آنچه مردم می‌بینند درآمد بالای دکه‌های مطبوعاتی از فروش سیگار است که اگر اسمشان از دکه مطبوعات به دکه سیگار تغییر کند، برازنده‌تر است.

آنچه مردم می‌بینند فاصله تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان کشور با حقایق اجتماع است، تصمیم‌گیرانی که شاید نمی‌دانند با وجود کتابچه قطور قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات در گوشه و کنار شهرهای ما، کودکان در سن مدرسه در حالی که به نظر می‌رسد کاملا حرفه‌ای‌اند به سیگار پک‌های عمیق می‌زنند.

مریم خباز - گروه جامعه