در حال حاضر، 79 درصد توان ذخیره سدهای تهران خالی از آب مانده است، از اینرو مقامات آبفای تهران هشدار داده اند در صورت باقی ماندن این شرایط و عدم تغییر رفتار مصرفی 8.5 میلیون نفر ساکن تهران، ممکن است این کلانشهر در تابستان امسال جیره بندی آب را تجربه کند.
پایتخت 8.5 میلیون نفری و دهها شهر دیگر ایران این روزها مورد هشدارهای جدی از سوی مسئولان آبی کشور و وزارت نیرو قرار گرفته است.
مقامات وزارت نیرو می گویند وضعیت بی آبی و افت شدید ذخیره سدها در بسیاری از مناطق کشور و از جمله پایتخت جدی است و بدون همکاری مردم برای کاهش مصرف آب، امکان عبور از فصل گرمای سال آینده که بزودی از راه خواهد رسید وجود ندارد.
براساس آخرین گزارش وزارت نیرو، در روز 13 اسفندماه امسال، بارش باران تهران در سال آبی جاری که از ابتدای مهرماه آغاز شد، تنها 130 میلیمتر بوده که این حجم بارش در استان های تهران و البرز با 28 درصد کاهش در مقایسه با زمان مشابه سال آبی گذشته و 35 درصد کاهش در مقایسه با دوره بلندمدت 46 ساله همراه بود.
سدهای تهران خالی شدند
بارش های ثبت شده در 12 روز نخست اسفندماه امسال نیز حدود 2.6 میلیمتر بوده که این میزان بارش 47 درصد کمتر از میزان بارش های گزارش شده در دوره مشابه سال گذشته است.
وزارت نیرو در گزارش دیگری در روز 12 اسفندماه به وضعیت نامناسب ذخایر آبی پشت سدهای 5 گانه تهران اشاره کرد و عنوان شد: حجم فعلی آب موجود در مخازن سدهای تهران 394 میلیون مترمکعب گزارش شده که این میزان در مقایسه با زمان مشابه سال آبی گذشته، 36 درصد کاهش نشان می دهد.
حجم آب موجود در مخزن سدهای تهران در زمان مشابه سال آبی گذشته 617 میلیون مترمکعب ثبت شده بود. همچنین حجم آب ورودی به مخازن سدهای تامین کننده آب استان تهران از ابتدای سال آبی جاری تاکنون 280 میلیون مترمکعب بوده است.
میزان آب ورودی به مخزن پنج سد زیرپوشش شرکت آب منطقه ای تهران در زمان مشابه سال آبی گذشته، 343 میلیون مترمکعب بوده است.
حجم آب ورودی به مخازن سدهای تهران از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه 92) تاکنون، 18 درصد در مقایسه با دوره مشابه سال آبی گذشته کاهش یافته است. در حال حاضر تنها 21 درصد از حجم مخازن سدهای استان تهران از آب پُر شده است.
در روزهای اخیر محمد پرورش، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران نیز با هشدارهایی نسبت به جدی بودن مسئله بی آبی در تهران و لزوم توجه مردم به کاهش مصرف در این شهر 8.5 میلیون نفری گفت: با وجود اینکه هنوز در فصل زمستان به سر می بریم، اما در روزهای گذشته مصرف آب شهر تهران به سطح مصرف در روزهای گرم تابستان رسیده است.
سرانه مصرف آب هر شهروند تهرانی؛ روزانه 320 لیتر
این مقام مسئول در وزارت نیرو اظهار کرد: پنجشنبه گذشته مصرف آب شهر تهران به دو میلیون و 900 هزار مترمکعب رسید که این میزان مصرف معادل مصرف روزانه آب در ماه های خرداد و تیر است. هم اکنون از پنج میلیون مشترک آب در شهر تهران، چهار میلیون و 100 هزار مشترک خانگی هستند که این امر اهمیت صرفه جویی مشترکان خانگی را بیش از پیش نشان می دهد.
وی همچنین از تشکیل سه کارگروه تامین آب و بهره برداری، کمیته مدیریت توزیع و کمیته مصرف برای مدیریت آب برای تابستان سال آینده خبر داد و گفت: 320 لیتر سرانه مصرف آب در شهر تهران بسیار زیاد است و باید در این رابطه مدیریت تقاضا انجام شود.
اواخر بهمن ماه امسال نیز ستار محمودی قائم مقام وزیر نیرو با اعلام اینکه ایران در بدترین سال بارندگی قرار دارد، تهران و هفت شهر دیگر کشور در مرز هشدار بی آبی دانست و افزود: اصفهان، تهران، بندرعباس، مشهد، قم، شیراز، اهواز و آبادان شهرهایی هستند که از نظر وضعیت آبی به مرز هشدار رسیده اند.
قبل از محمودی، وزیر نیرو نیز درباره کاهش شدید ذخایر آبی کشور هشدار داده بود. چیت چیان عنوان کرد: در حال حاضر منابع آب تجدیدشونده کشور از 130 میلیارد مترمکعب به 120 میلیارد مترمکعب کاهش یافته و این امر در آینده نیز تشدید می شود، با این حال، وضعیت آبی کشور از مرحله بحرانی هم عبور کرده است.
8 شهر بزرگ در معرض تنش آبی
وزیر نیرو عنوان کرد: اکنون 298 دشت مطالعاتی کشور دچار بیلان منفی در آب های زیرزمینی است و با شرایطی مشابه دریاچه ارومیه مواجه هستیم. حمیدرضا جانباز؛ مشاور وزیر نیرو نیز پیش از آن در اظهاراتی از قرار گرفتن بیش از 500 شهر کشور در تنش آبی سخن گفته بود.
در هر حال، کمتر از 10 روز دیگر فصل بهار از راه می رسد و بزودی شرایط آب و هوایی کشور تغییر و رو به گرما خواهد گذاشت بنابراین با وجود هشدارهای داده شده می توان نتیجه گرفت که اگر در ماه های آینده به ویژه در فصل گرما و نیمه اول سال 93، مصرف کنندگان آب کشور الگوی مصرف را در دستور کار خود قرار ندهند، قطعا مناطقی از کشور از جمله تهران دچار مشکلات جدی در تامین آب خواهند شد که در نهایت راهی جز جیره بندی، قطعی و افت فشار آب را به همراه نخواهد داشت.
درباره تهران، علیرضا نوذری پور معاون مهندسی و توسعه آبفای استان تهران گفت: با وجود اینکه در یکی دو سال اخیر با کاهش میزان بارندگی ها در تهران مواجه بوده ایم، این کاهش هم اکنون به 30 درصد رسیده است و بنابراین تهران در بخش آب از مرز تنش آبی نیز گذشته است.
این مقام مسئول در آبفای استان تهران اظهار کرد: ذخیره سدهای تامین کننده آب تهران به ویژه در سامانه شرق که شامل سدهای لار و لتیان است وضعیت مناسبی ندارند و افت شدید ذخیره آب این سدها باعث شده تا پایتخت نشینان به بحران آب نزدیک تر شوند.
مصرف تاریخی آب در تهران
وی ادامه داد: گرمای نیمه اول امسال هم بی سابقه بوده به نحوی که در تهران مصرف روزانه آب شرب توسط شهروندان تا سه میلیون و 420 هزارمترمکعب نیز رسید که مصرفی تاریخی است. سرانه تامین شده آب برای هر پایتخت نشین در تابستان امسال 400 لیتر بوده است.
نوذری پور تاکید کرد: با وجود اینکه در تهران همیشه تلاش می شود تا یک ذخیره یک میلیون و 300 هزارمترمکعبی استراتژیک داشته باشیم اما در تابستان امسال مجبور شدیم از این ذخیره استفاده کنیم که در نهایت به 700 هزارمترمکعب کاهش یافت که باعث اعمال افت فشار آب در مناطقی از شهر شد.
معاون مهندسی و توسعه آبفای استان تهران افزود: در شرایط عادی برای تامین آب شرب تهران، 25 درصد از منابع زیرزمینی و چاه ها و 75 درصد نیز از منابع سطحی و ذخیره سدها استفاده می شود که در حال حاضر میزان استفاده از آب چاه ها به 40 درصد رسیده است.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد