راه شناخت توت​فرنگی​های سالم

همان توت‌فرنگی‌های گوشتالویی که مرکزشان توخالی است و وقتی آن را فشار می‌دهیم مثل لاستیک به حالت اولیه برمی‌‌گردد و معمولا طعم مطلوبی ندارد و شیرین نیست! بسیاری از افراد می‌گویند حتما به این توت‌فرنگی‌ها هورمون زده‌اند که تا این حد درشت و زیبا شده‌اند.

برخی هم این‌گونه فکر نمی‌کنند و معتقدند میوه هر چه درشت‌تر و ظاهر زیباتری داشته باشد و در اصطلاح ویترینی و مجلسی‌تر باشد، دیدن و خوردن آن دلچسب‌تر است. سوال اینجاست که آیا توت‌فرنگی‌ها به واسطه هورمون‌ها درشت می‌شوند؟ این‌که می‌گویند برای تازگی و ماندگاری بیشتر توت‌فرنگی، از قارچ‌کش‌های قوی استفاده می‌شود تا چه میزان صحت دارد؟ آیا آلودگی‌های سمی توت‌فرنگی با آبشویی از بین می‌رود یا باید از مواد ضدعفونی‌کننده استفاده کرد؟

امان از این توت‌فرنگی‌ها

توت‌فرنگی به دو روش گلخانه‌ای و مزرعه‌ای (روباز) پرورش می‌یابد که معمولا توت‌فرنگی‌های درشت گلخانه‌ای است در هر فصل سال حتی فصل سرما تولید و عرضه می‌شود، اما درباره این‌که به توت‌فرنگی‌های درشت هورمون می‌زنند یا نه، باید بدانید علت بزرگ و یکدست بودن برخی از انواع توت‌فرنگی‌ها به دلیل استفاده از هورمون یا ماده‌ای خاص نیست و به گونه و جنس آن بستگی دارد، یا آن‌که به دلیل اصلاحات ژنتیک که روی بذر میوه انجام می‌دهند، درشت می‌شود.

نکته قابل توجه آن‌که هم‌اکنون اندازه و ظاهر میوه بیش از عطر و طعم آن مدنظر مصرف‌کننده است و به همین دلیل، انواعی از توت‌‌فرنگی‌های وارداتی و برخی انواع داخلی که بدون نظارت عرضه می‌شوند به طور غیرطبیعی درشت شده‌اند و احتمال آن‌که به این توت‌فرنگی‌ها هورمون زده باشند، زیاد است.

برای آن‌که از خطرات احتمالی توت‌فرنگی‌های درشت در امان بمانید، بهتر است از همان توت‌فرنگی‌های ریز مزرعه‌ای که عطر و طعم بهتری دارد و از نظر خواص به‌مراتب از توت‌فرنگی‌های گلخانه‌ای بهترند، استفاده کنید.

سم توت‌فرنگی با ضد‌عفونی‌کننده‌ها از بین نمی‌رود

به باور برخی افراد توت‌فرنگی‌های گلخانه‌ای چون با خاک در تماس نیستند، آلودگی ندارند و حتی چون ظاهر آن براق و تمیز به نظر می‌رسد از شستن آن اجتناب می‌کنند. غافل از آن‌که توت‌فرنگی محصولی است که در گروه آلوده‌ترین میوه‌ها قرار دارد. شاید بپرسید چرا؟ در طول مدت رشد، امکان آفت‌زدگی هر محصولی وجود دارد. به همین دلیل سموم دفع آفات ازجمله ترکیباتی است که براحتی در دسترس کشاورز قرار می‌گیرد که اگر دوز مصرفی یا زمان و نحوه استفاده از این سموم بدرستی اجرا نشود، محصول مسمومیت‌زا می‌شود و توت‌فرنگی یکی از این محصولات است که چون نظارت دقیقی در زمان سمپاشی آن صورت نمی‌گیرد، برخی انواع آن بشدت ناسالم و بار آلودگی آن بالاست.

لازم است بدانید سموم دفع آفات به دلیل بافت ظریف و خلل سطح توت‌فرنگی براحتی در بافت میوه نفوذ می‌کند و در اثر آبشویی یا استفاده از ترکیبات ضدعفونی‌کننده خارج نمی‌شود و از بین نمی‌رود. ضدعفونی‌کننده‌ها تنها قادر به از بین بردن میکروب‌ها و انگل‌ها هستند و هیچ اثری روی سموم ندارند و از طرفی ماندن طولانی مدت توت‌فرنگی در محلول‌های ضدعفونی‌کننده موجب متلاشی شدن بافت میوه می‌شود و ضرر را دوچندان می‌کند. این معضل در توت‌فرنگی‌های مزرعه‌ای نیز وجود دارد و نباید تنها به نوع گلخانه‌ای آن بدبین بود.

مقوله قارچ‌کش‌ها جدی‌تر است

شاید تعجب کنید وقتی بفهمید به توت‌فرنگی هم مواد نگهدارنده می‌زنند تا خراب نشود و تازه بماند! توت‌فرنگی یکی از میوه‌هایی است که تازگی آن بیشتر مد نظر مشتری است و اگر این میوه لک‌دار، سیاه و له باشد، محال است به طرف آن بروید و بخرید.

خوب است بدانید توت‌فرنگی بسرعت فاسد می‌شود، یعنی اگر محصول صبح چیده شود تا اواخر همان روز تازگی و کیفیت خود را از دست می‌دهد و بتدریج نوعی کپک خاکستری روی آن رشد و محصول را نرم و له می‌کند.

بنابراین اغلب کشاورزان برای ماندگاری و جذابیت بیشتر توت‌فرنگی از قار‌چ‌‌کش‌‌های قوی استفاده می‌کنند. این توت‌فرنگی‌ها، هم می‌تواند تولید داخل باشد و هم وارداتی. این موضوع درباره توت‌فرنگی‌های ریز و درشتی که به صورت جعبه‌ای در کنار جاده‌ها به فروش می‌رسد بیشتر صدق می‌کند.

واقعیت این است، اغلب توت‌فرنگی‌های کنار جاده‌ای به نازل‌ترین قیمت از کشاورز خریداری و از سوی دستفروشان در جعبه چیده می‌شود و همان جعبه را به طور کامل در محلول‌های قارچ‌کش وارد می‌کنند. معمولا این توت‌فرنگی‌های ظاهرا سالم و تازه، چند روزی بخوبی قابلیت نگهداری دارند و چون این موضوع بسیار خوشایند مصرف‌کننده است، با وجود آن‌که به قیمت‌ بالا فروخته می‌شود، بسیار مورد استقبال افراد قرار می‌گیرد. لازم است بدانید قارچ‌کش‌ها و برخی انواع سموم دفع آفات تا 15 روز در محصول باقی می‌ماند و باعث ایجاد مسمومیت‌ مزمن گوارشی و عصبی در افراد می‌شود و مصرف طولانی مدت آن موجب ایجاد فعل و انفعالات نامطلوب در سلول‌های بدن و در نهایت بروز انواع سرطان و تومورهای خوش خیم و بدخیم می‌شود.

بنابراین تا حد امکان توت‌فرنگی‌های ریز و مزرعه‌ای را از اماکنی همچون بازارهای روز میوه و تره‌بار ـ که نظارت بیشتری روی محصولات دارند ـ تهیه کرده، از خرید توت فرنگی‌هایی که درشتی آن باعث حیرت‌تان می‌شود اجتناب کنید و به یاد داشته باشید در زمان شست‌وشو کلاهک سبز توت‌فرنگی را جدا کنید، چون زیر این کلاهک منبع اصلی آلودگی‌های پنهان است.

بهتر است مصرف شیرینی‌‌ها، دسرها و بستنی‌های حاوی توت‌فرنگی را به دلیل آلودگی‌های احتمالی، برای کودکان زیر پنج سال ـ که در مقایسه با بزرگسالان سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند و سلول‌ها و بافت‌های بدنشان در حال رشد و شکل‌گیری است ـ محدود کنید.

فاخره بهبهانی / گروه سلامت