بلوغ زودرس کودکان با دیدن برنامه های ماهواره ای

جام جم سرا:نمی‌توان تصور کرد فرزندی در یک خانواده به ­دنیا بیاید و پدر و مادر وی همه‌ تلاش‌های خود را برای موفقیت او به کار نگیرند.گاهی این تلاش­‌ها به شکلی است که همه‌ی فعالیت­‌های والدین در سایه‌ی رشد و پیشرفت فرزندشان قرار می­‌گیرد، آن­هم در دنیای پرهیاهوی فعلی که همراه با پیشرفت تکنولوژی کار را برای تربیت نسل آینده و کودکان دشوارتر کرده است.

هم‌اکنون وجود ماهواره­‌ها در خانواده­‌ها معضلی شده، به هر کجا که بروی پیدا می­‌شود و این مسأله تربیت فرزندان را با مشکل روبرو ساخته است.

گشتی در کانال­‌های ماهواره­‌ای جدا از برنامه­‌های مستهجن آن نشان می­‌دهد که برنامه­‌های ویژه‌ی کودکان در این شبکه­‌های ماهواره­ای روزبه روز در حال افزایش است و حتی برخی برنامه­‌های بزرگسالان بطور عمد بصورت انیمیشن و فانتزی ساخته می­‌شود تا کودکان را نیز همراه خود کنند.

جالب این است که برنامه­‌های ویژه‌ی کودکان به مراتب بسیار حرفه­‌ای­‌تر ساخته شده و دوبله­‌ها، حرف‌ه­ایی هم دارند، برنامه­‌هایی که میلیاردها دلار صرف ساخته شدن آنها شده و حتی کانال‌هایی با فرکانس­‌های بسیار قوی هم برای آنها در نظر گرفته می­‌شود.

هزینه­‌های میلیارد دلاری برای ساخت انیمیشن و حتی سریال ویژه‌ کودکان به منظور سرگرمی کودکان ما ساخته شده که سئوال اینجاست آیا این هزینه­‌ها از سر دلسوزی بوده؟ آیا تا به حال دقت کرده­‌اید که محتوای این کارتون­‌ها چیست؟

آیا کودکی که همراه پدر و مادرش سریال‌های ماهواره‌ای را می‌بیند، گاهی با نقش دختران و پسران هم سن و سال خودش هم‌زاد ‌پنداری نمی‌کند؟

آیا پدر و مادر کودکی که او در سریال‌های ماهواره می‌بیند، شبیه پدر و مادر خودش رفتار می‌کنند؟

آیا تسخیر ذهن نوجوان توسط رسانه‌ها و ایجاد اعتیاد به دیدن برنامه­‌های آن، بی­‌رغبتی نسبت به فعالیت­‌های اجتماعی، کم شدن علاقه به مطالعه کتاب­‌های مفید و موثر به علت اعتیاد به دیدن صحنه­‌های مستهجن که نفس تشنه آن است، بلوغ زودرس و دچار شدن به انواع بیماری­‌های روحی و جسمی، گرفتن فرصت اندیشیدن از آنها که همه‌ی این امور به طرز شگفت­‌آوری توسط متفکران این رسانه‌­ها برنامه­‌ریزی شده است، کافی نیست؟

آیا بهتر نیست که کارشناسان و مشاوران ما در زمینه‌ی مسائل کودک، به فکر راه چاره باشند...؟

آیا خانواده‌­ها برنامه­‌هایی برای استفاده‌ی صحیح خود و کودکان‌شان از این امکانات دارند...؟

کودکان در سنین 3 تا 5 سالگی فقط بیننده هستند و قدرت تشخیص میان خوب و بد را ندارند و هر آنچه برای او به نمایش بگذاریم می­‌بیند و به عنوان یک حرکت پسندیده می­‌پذیرد. آن­ها قدرت تفکیک خوب، بد و یا افسانه بودن را ندارند و این باعث می‌شود تا ارزش­های آنها در دنیای واقعی تغییر کند.

سایه روشن تأثیر ماهواره بر بنیان خانواده

«رضا دستجردی» استادیار روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در این باره اظهار می کند: متأسفانه شبکه­‌های ماهواره‌ای ارزش­‌هایی را تبلیغ می­‌کنند که منطبق با اجتماع نیست و منجر می­‌شود فرد در سطح کلان با دوگانگی­‌هایی مواجه شود.

وی با بیان اینکه بسیاری از فیلم­‌ها روابطی را ترویج می‌کنند که خارج از عرف و شرع است، می افزاید: تصاویر، فیلم­‌ها و برنامه­‌های تبلیغاتی ماهواره پیامدی جز سست شدن بنیان خانواده را در پی ندارد.

این استادیار روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اظهار می کند: نوجوانی یکی از بحرانی­‌ترین و حساس­‌ترین دوره­‌های زندگی انسان به حساب می‌آید که فرد به اوج غریزه می­‌رسد، اما بسیاری از خانواده­‌ها که متوجه این امر نبوده و براحتی از ماهواره استفاده می­‌کنند، باید بدانند بی­‌بند و باری جنسی و تبلیغ لذت­‌های جنسی مهم‌ترین برنامه­‌های ماهواره است که منجر می­‌شود نوجوان یا جوان قدرت کنترل خود را از دست داده و جذب این برنامه‌ها شوند.

دستجردی با اشاره به اینکه بیشتر سریال­‌ها و برنامه­‌های ماهواره­‌ای براحتی و بدون هیچ سانسوری، مسائل جنسی را مطرح و نمایشمی­‌دهند، می گوید: این شیوه‌ی ارائه‌ی اطلاعات حتی در آگهی­‌های بازرگانی ماهواره­‌ای نیز به وفور دیده می­‌شود و متأسفانه بارها مشاهده شده فرزندان کوچک خانواده نیز بدون هیچ محدودیتی و در کنار والدین خود این صحنه­‌ها را تماشا می‌کنند و این در حالی است که هیچ‌گونه ظرفیتی برای پذیرش این قبیل اطلاعات ندارند، در نتیجه تحت‌تأثیر آن قرار می­‌گیرند.

استادیار روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تصریح می کند: زنان خانه‌­دار بسیاری نیز مصرانه سریال­‌ها و دیگر برنامه­‌های ماهواره­‌ای را دنبال کرده و با اشتیاق از شخصیت­‌های داستان، نوع پوشش آنان یا برخوردشان با همسر و فرزندانشان در محافل خانوادگی و مهمانی­‌ها صحبت می­‌کنند بدون آنکه متوجه واکنش فرزندان در مقابل رفتارشان یا تبعات ناشی از تماشای این سریال­‌ها باشند.

وی با بیان اینکه بلوغ زودرس یکی از نتایج منفی فیلم‌­های ماهواره­‌ای است، اظهار می کند: اگر نوجوان یا جوانی صحنه‌های مبتذل ببیند و شرایط ازدواج را نداشته باشد، می‌کوشد عطش خود را از راه‌های دیگر فرو نشاند.

تغییر سبک زندگی مهم­‌ترین آسیب شبکه­‌های ماهواره­‌ای

حجت الاسلام والمسلمین «سیدحسن سیدی» کارشناس مذهبی نیز اظهار می کند: شکی نیست یکی از ابزارهای جنگ نرم دشمن در شرایط کنونی توسعه‌ی شبکه­‌های ماهواره­‌ای است و بیشتر این شبکه­‌ها در پی به انحراف کشیدن خانواده­‌ها و جوانان و فرزندان نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان است.

وی با اشاره به اینکه مهم­‌ترین آسیب شبکه­‌های ماهواره­‌ای در خانواده­‌ها تغییر سبک زندگی است، می گوید: هدف غرب از ترویج ماهواره این است تا سبک زندگی ایران اسلامی مردم را عوض کنند که متأسفانه در برخی موارد موفقیت­‌هایی نیز کسب کرده­‌اند.

سیدی ادامه می دهد: البته باید توجه داشت انحراف ایجاد کردن و به فساد کشیدن افراد جامعه تنها در حوزه‌ مسائل اخلاقی و جنسی نیست که این بخشی از تلاش بیگانگان و دشمنان اسلام است، بلکه در همه‌ی حوزه­‌ها خصوصاً مسائل عقیدتی نیز تلاش گسترده­‌ای دارند و هزینه­‌های فراوانی صرف می­‌کنند.

وی می افزاید: هزاران شبکه‌ی ماهواره­‌ای و حدود 3000 شبکه قابل دریافت در ایران که دنبال مقاصد شومی هستند تا جوامع را به نابودی بکشند، دنبال بی­‌ارزش کردن هویت انسان­‌ها بوده و باورهای مذهبی مردم را هدف قرار می­‌دهند و ضعیف می­‌کنند، هویت انسان­‌ها را مخدوش کرده و زندگی انسانی انسان­‌های جوامع را به زندگی حیوانی مبدل می­‌کنند.

مسئول نهاد رهبری دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با بیان اینکه امروزه متأسفانه برنامه­‌هایی تهیه می­‌شود که مخاطب آنها بیشتر جوانان و نوجوانان و بعضاً کودکان هستند، اظهار می کند: این برنامه­‌ها به گونه­‌ای تهیه می­ شود که جذابیت دارد اما در پی این جذابیت مسائل انحرافی و ضد اخلاقی را دنبال می­‌کنند.

آسیب­‌هایی که ماهواره بر زندگی خانواده دارد

سیدی، سست شدن کانون خانواده و فروپاشی این نهاد، ترویج فساد و بد اخلاقی در خانواده و در پی آن جامعه، از میان رفتن اعتماد به نفس در جوانان، از دست دادن امید به آینده و ایجاد یأس و ناامیدی، بی­‌هویت جلوه دادن جایگاه انسانی انسان­‌ها، ایجاد اختلاف فراوان در میان خانواده­‌ها به خاطر ایجاد توقعات کاذب، بی­بند و بارهای اخلاقی و خشونت و از میان بردن وحدت و یگانگی امت­‌ها را از جمله آسیب­‌هایی که ماهواره بر زندگی خانوادگی می­‌گذارد، برمی شمرد.

وی ادامه می دهد: بدبین کردن مردم به نظام و مسئولان، ترویج فرهنگ بی­‌دینی و بی­‌غیرتی، به سخره گرفتن مبانی ناب دینی و ایجاد بی­هویتی دینی، تغییر سبک زندگی اسلامی ایرانی، ترویج فرهنگ اسراف و ضربه زدن به روح و روان و جسم انسان­‌ها از دیگر آثار مخرب ماهواره است.

این کارشناس مذهبی می افزاید: با توجه به هجمه‌ گستره رسانه­‌ای و ماهواره­‌ای اینجاست که وظیفه افراد و موسسات تأثیرگذار نمود پیدا می­‌کند و هر کسی توان مقابله با این جنگ تمام عیار دشمن را دارد باید به میدان نبرد پا گذاشته و همه‌ی هستی خود را هم‌چون دوران دفاع مقدس به صحنه آورد.

سیدی می گوید:علاوه بر نهاد خانواده، مدارس، نشریات و رسانه‌ی ملی و صدا و سیما نیز نقش برجسته و مهمی در فرهنگ­سازی و واکسینه کردن افراد جامعه و خانواده­‌ها دارد تا بیشتر پیرامون اثرات مخرب این پدیده جذاب انحرافی اطلاع‌رسانی کنند.

وی ادامه می دهد: دانشگاه، نخبگان، روحانیون، مساجد و موسسات ملی و مذهبی نیز وظیفه دارند از این مقوله مهم غفلت نکنند و به دور از هیاهوهای سیاسی و حزبی و گروهی به وظیفه‌ی خطیر خود که همان رسالت نبی مکرم اسلام است، اهمیت دهند.

مصون­‌سازی در برابر آسیب­‌های ماهواره

«محمدرضا اسدی­‌یونسی» دکترای روانشناسی تربیتی در خراسان‌جنوبی نیز با بیان اینکه ماهواره و رسانه شمشیر دولبه هستند که هم آثار مخربی دارند، هم مثبت، کی گوید: اثرات مضر و مخرب برنامه­‌ها و فیلم­‌های ماهواره بیشتر از فوائد آن است.

وی می افزاید: با توجه به اینکه تا پایان نوجوانی هویت فرد شکل می­‌گیرد، از این‌رو توصیه می­‌شود والدین توجه جدی­‌تری به استفاده نوجوانان از ماهواره داشته باشند.

دکترای روانشناسی تربیتی با بیان اینکه نگاه به تربیت باید متفاوت باشد و خانواده­‌ها نیز باید آموزش­‌های لازم در استفاده از رسانه­‌هاببینند، می گوید: والدین باید توجه داشته باشند به عنوان پدر و مادر چه میزان ارزش­‌های دینی را به فرزندان انتقال داده­‌اند؟

اسدی­‌یونسی ادامه می دهد: امروز باید توجه کنیم بیشتر از آنکه نگران ماهواره باشیم باید نگران انتقال ارزش­‌های نادرست آن باشیم. 

وی اظهار می کند: صدا وسیما باید با استفاده از نخبگان به دنبال برنامه­‌هایی باشد که ارزش­‌های درست را منتقل و باورهای دینی ومذهبی را در مردم به‌ویژه نسل جوان تقویت کند.

به گفته وی شکاف میان فرزندان و والدین، سست شدن روابط میان زن و شوهر و اختلافات خانوادگی پیامدهای استفاده ازماهواره است.

وی با بیان اینکه مصون­‌سازی در برابر آسیب­‌های ماهواره و اینترنت برنامه­‌ریزی اساسی را می­‌طلبد، می گوید: خانواده، مدرسه، آموزش و پرورش، دانشگاه و صدا وسیما باید راهکارهایی برای مصون­‌سازی ارائه دهند.(ایسنا)