جشن بیلگردانی که در منطقه نیمور محلات مرسوم است و از جشنهای باستانی و پهلوانی محسوب میشود، ارتباط تنگاتنگی با کشاورزی و زمان آبیاری مزارع این منطقه حاصلخیز دارد و نشانهای از رابطه انسان با طبیعت محسوب میشود. زمان این جشن در آغاز فصل زراعت بهاره بوده و گروهی از مردان کشاورز برای لایروبی شاجوب یا نهر بزرگ نیمور که از محل سر انحرافی باستانی نیمور از رودخانه انارآباد (قمرود) اقدام میکنند. این عملیات لایروبی تا یکماه به طول میانجامد و هنگامی که آب نهر به نخستین انشعاب خود که در زبان محلی وارگو نامیده میشود میرسد، مردم منطقه جشنی سنتی که یادگار سنتهای پهلوانی است، برگزار میکنند. بیلگردانی به عنوان نمادی برای تشکر از آناهیتا الهه آب بوده که از زمان زرتشتیان، باقیمانده است گفتنی است این جشن از سال ۸۹ به عنوان میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.
در آیین بیلگردانی، در طرفی ۴ بیل را به هم و در طرف دیگر ۳ بیل را به هم گره میزدند. نحوه چرخاندن بیلها به دور سرچنان است که بیلهای دست راست به چپ میچرخانند، از آغاز تا پایان بیلگردانی پای راست را جلو میگذارند و باید تعادل بیل و خودشان را حفظ کنند و تماشاچیان نیز به تشویق بیلگردانها میپردازند، اما اگر کسی تعادلش را از دست بدهد و یا بیلها به هم برخورد کند بازنده است و همه او را به رسم قدیمی هو میکنند.
کتک با بالش
جشنوارههای عجیب و غریب آنقدر زیاد است که باعث دستهبندی این نوع جشنواره شده است. بهعنوان مثال جشنوارههای پرتابی این عنوان همانطور که از نامش پیداست شامل جشنوارههایی است که در آن چیزی پرتاب میشود از گوجه و پرتقال و انگور و بالش گرفته تا بُز!
جشنواره پرتاب پرتقال معروفترین این جشنوارههاست که در ایتالیا برگزار میشود، جایی که سطح کوچهها و خیابانها پر از پرتقالهای له شده میشود و البته مردمان شهر یکدست نارنجی پوش. البته برگزاری این جشن حکایتی دارد و پیشینه آن هم پاسداشت جشن برداشت پرتقال در این کشور است؛ پاسداشتی که هرساله کلی مصدوم و مجروح و مقدار زیادی پرتقال هدر رفته روی دست مردمش میگذارد.
میوه دیگری که در رسته جشنوارههای پرتابی قرار میگیرد، انگور است و خب اسپانیاییها هم که ید طولایی در پرت کردن میوهها به یکدیگر دارند، در این جشنواره در راس قرار میگیرند. اسپانیاییها معروفترین جشنواره گوجه را در سراسر دنیا برگزار میکنند. جشنوارهای که شهرتش میان جشنوارههای پرتاب میوه بیشتر از بقیه جشنوارهها و کشورهاست. اما آنها بجز گوجه، در پرتا ب انگور هم تواناییهای ویژهای دارند!
آنها در تابستان هر سال جشنواره خاصی برای برداشت انگور دارند که در آن با صدها کیلو انگور شروع به دعوا با یکدیگر میکنند. در این جشنواره که بیشتر در شهر «پابلو دل داک» برگزار میشود، مردم حدود یک ساعت با یکدیگر میجنگند و بیش 200 کیلو انگور را از بین میبرند. به نظر میرسد اسپانیاییها چندان به خوردن میوه علاقهای ندارند و بیشتر ترجیح میدهند آن را پرتاب کنند.
«جشن بالش» هم حالا چند سالی است که بسیاری از شهروندان و گردشگران را راهی خیابانهای برلین میکند. اما این شهر تنها شهری نیست که شاهد برگزاری بالش بازی است. لندن هم این جشنواره را با عنوان «روز مبارزه با بالش» برگزار میکند و بسیاری از شهروندانش را به خیابانهای این شهر میکشاند. ولی جالب است بدانید این جشنواره آنقدر شهرت جهانی دارد که یک روز رسمی برای برگزاریاش معلوم شده است. روز ششم آوریل (هفدهم فروردین) مردم ۱۱۵ کشور با بالشهای خود به خیابانها میآیند و به جنگ همدیگر میروند.
اما بدون شک جذابترین و عجیبترین مسابقه و جشنواره در این رسته با فاصله زیاد میرسد به جشنوارهای با عنوان «پرتاب بُز»؛ جشنوارهای که حتی نامش هم به تنهایی میتواند گردشگران بسیاری را راهی محل برگزاری کند و خب باز هم اسپانیا. مردم این کشور سابقه طولانی در آزار حیوانات دارند و همان «گاوبازی» که آنها به آن افتخار میکنند، مورد انتقاد بسیاری از سازمانهای حامی حیوانات است؛ اما این تنها حیوان آزاری آنها نیست و در مسابقهای با عنوان پرتاب بُز این کار را به حد نهایی خود رساندهاند. در این مراسم مردم بزهای خود را از یک ساختمان 15 متری به پایین پرتاب میکنند، هدف اصلی این کار گرامیداشت بزهایی عنوان شده است که مردم بسیاری را سیر کردهاند! این مراسم همیشه در زمره خرافیترین مراسم دنیا بوده است.
لذت فرار از شاخ گاو
همین هفته گذشته یکی از پر سابقهترین جشنوارههای جهان در پامپلونای اسپانیا به پایان رسید. جشنواره «سان فرمین» که نامش با شهرت اسپانیاییها گره خورده است؛ مراسم گاوبازی. البته اشتباه نکنید منظور ما از گاوبازی آن نمایش «گلادیاتور» گونهای نیست که یک ماتادور با پارچهای قرمز میانه میدان، حریف یک گاو باشد.
این جشنواره خطرناکتر از این حرفهاست. از قرار معلوم چندین گاو وحشی در مسیری معلوم شده در شهر رها میشوند و هزاران نفر در همان خیابانها ضمن سر به سر گذاشتن این گاوها، از دست آنها فرار میکنند. اینطور هم نیست که این جشنواره خیلی بامزه باشد، زیرا همه ساله پس از پایان این مراسم، کلی مجروح و مصدوم روی دست بیمارستانها گذاشته میشود. این گاوها از نژادی ویژهاند و هر کدام حدود 600 کیلوگرم وزن دارند! هر چند مثلی میان خود اهالی باسک مرسوم است که میگوید: خوشبخت کسی است که زیر پای گاوها له نشود... باید بگوییم که جمعیت «پامپلونا» در زمان برگزاری مسابقات سانفرمین از 190 هزار نفر به یک میلیون و 500 هزار نفر افزایش مییابد، با این حساب چند مصدوم و مجروح اتفاق مهمی نیست.
رنگپاشی هندیهای خوشحال
هندیها یکی از خوشحالترین ملتهای جهانند. منظورمان خوشبخت نیست، تصاویر زاغههای فراوان حومه شهرها را از ذهنتان بیرون کنید؛ چرا که زاغهنشینها هرچند خوشبخت نیستند اما اغلبشان خوشحالند! این را حتی میتوان از سینمایشان فهمید.
بالیوود سالی حدود 600 فیلم تولید میکند که بدون اغراق 90 درصدشان با یک محتواست؛ آن هم امید است و اینکه یک روزی همه آنها خوشبخت میشوند. بالاخره آن روز فرا میرسد. جشنهای فراوان هندیها هم یکی از آن نشانههایی است که ملت هند را خوشحال نشان میدهد. یکی از معروفترین جشنهای آنها جشن «هولی» است؛ جشنی که آنقدر معروف شده است که دیگر کشورها هم از آن گرتهبرداری کردهاند. جشن هولی یا جشن رنگها هر ساله در آغاز فصل بهار در این کشور برگزار میشود و طی آن مردم پودرها و آبهای رنگی به یکدیگر میپاشند. البته از این جشن فقط قسمت مربوط به رنگها بسیار معروف شده است، وگرنه این آیین بخشهای دیگری هم دارد. برای مثال در این جشن فیلها رنگآمیزی و تزئین میشوند، آتشهایی برپا میشود و رقصهایی با چوب و سپر برای رفع شر انجام میگیرد. خلاصه هندیها نه فقط آیینهای خودشان را با «هولی» به سراسر جهان معرفی میکنند، که بسیاری از گردشگران دنیا را در آستانه فصل بهار به کشور خودشان میکشانند.
پرت و پلا برای یک قالب پنیر
دهکدهای کوچک در انگلیس دو قرن است که محل برگزاری یکی از خندهدارترین جشنوارههای دنیاست؛ جشنواره خنده دار و البته دردناک که هر سال تعداد بسیاری را روانه این دهکده میکند.
روستای بروکورث انگلیس محل برگزاری این مسابقه است؛ مسابقهای که در آن از بالای یک تپه یک قالب پنیر به پایین پرت میشود و شرکت کنندگان بیشمار این مسابقه هم برای کسب آن خودشان را از شیب تند تپه به پایین پرت میکنند. این مسابقه هر قدر برای شرکتکنندههای آن دردسر دارد، برای تماشاچیها خندهدار و عجیب است. البته باید بگوییم که شیب تپه به اندازهای است که گاه سرعت پنیر پرت شده به 120 کیلومتر در ساعت هم میرسد.
سال 1997 در این مسابقه 33 نفر دچار دررفتگی و شکستگی استخوان شدند، به همین دلیل پلیس برگزاری این مسابقه را در سال 1998 ممنوع کرد، اما سالهای بعد این مسابقه باشکوه هر سال برگزار شد. شرکت در این مسابقه برای افراد زیر 18 سال ممنوع است.در ابتدا فقط افراد محلی حق شرکت در این مسابقه را داشتند اما بعدها شرکت عموم آزاد شد. مثلا سال 2013 یک آمریکایی و یک ژاپنی برنده دو دور از این مسابقه شدند. (ضمیمه چمدان)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد