پول سازی تلویزیون برای سینما

برای خیلی ها مسیر خوشبختی از تلویزیون می گذرد. کافی است همای سعادت روی شانه شان بنشیند و همه چیز روال طبیعی طی کند تا سر از سردر سینماها دربیاورند و ردای استار بودن بر تن کنند. برخی می روند که می روند و بعضی ها در رفت و آمدند.

این ماجرا شکلی دیگر هم دارد؛ یعنی برخی فیلمسازان به محض محبوبیت یک بازیگر در تلویزیون، با پیشنهادهایی وسوسه برانگیز سناریویی برایش می نویسند و او را در همان قالب آشنا روی پرده نقره ای می آورند. این فرمول بعد از یک دوره اوج چند صباحی کمرنگ شده بود اما حالا در دو فیلم از سر گرفته شده.

مسعود جوزانی با علم به محبوبیت نقی و ارسطو، محسن تنابنده و احمد مهران فر را به «ایران برگر» برده و تهمینه میلانی به خاطر محبوبیت پژمان جمشیدی او را در «آتش بس 2» به خدمت گرفته. جمشیدی این فیلم ظاهرا ربطی به سریال «پژمان» ندارد اما بخشی از وجوه نقش در فیلم خانم میلانی هویدا است.

آیا جمشیدی به سرنوشت رضویان دچار می شود یا مثل مدیری در انتخاب هایش درایت دارد؟ گزارشی از سرنوشت بازیگرانی که بعد از محبوبیت در تلویزیون به سینما رفتند را بخوانید.

محسن تنابنده/ احمد مهران فر

زمینه موفقیت در تلویزیون: هم محسن تنابنده و هم احمد مهران فر قبل از «پایتخت» کلی فیلم و سریال بازی کرده بودند اما نقی و ارسطو بودند که نام شان را به طور گسترده سر زبان ها انداخت و شناسنامه شان شد. بعد از سه گله «پایتخت»، سریال خانگی «شاهگوش» سیر موفقیتشان را تکمیل کرد. البته این بار ماجرا متفاوت بود چرا که تنابنده و مهران فر از قالب زوج معروف «پایتخت» خارج شدند، اولی با کاراکتر «شب نما» شهره شد و دومی با «خنجری».

فیلم هایی که بازی کردند: جدی ترین مواجهه مخاطبان با محسن تنابنده «هفت دقیقه تا پاییز» است و بعد از آن «سن پطرزبورگ». اگر «هفت دقیقه تا پاییز» به خاطر هدیه تهرانی پرفروش شد، بخش زیادی از موفقیت آن یکی حاصل همکاری تنابنده با قاسمخانی به عنوان بازیگر است. فیلم سال 88 اکران شد و هنوز از نقی خبری نبود. بامزه اینکه به زعم موفقیت «سن پطرزبورگ»، مخاطبان تنابنده را با «پایتخت» می شناسند و حالا با دیدن این فیلم و دیگر فیلم های او می گویند: «اِ.. نقی!»

این سناریو برای احمد مهران فر هم تکرار شده. او تا قبل از «پایتخت» فیلم های زیادی بازی کرده بود که اتفاقا خیلی از آنها پرفروش شدند، با اینحال انگشت اشاره به سوی مهران فر با نقش ارسطو و حالا هم خنجری است.

وضعیت کنونی: این دو بار دیگر در فیلم «ایران برگر» همبازی شده اند و چند وقتی است جلوی دوربین مسعود جعفری جوزانی هستند. جوزانی به خوبی از محبوبیت این دو واقف است و تصمیم گرفته از آن برای موفقیت فیلمش استفاده کند.

مهران مدیری

زمینه موفقیت در تلویزیون: بعد از دو دهه همچنان کمدین بدون رقیب تلویزیون است. مهران مدیری ابتدای دهه هفتاد به بینندگان معرفی شد و طولی نکشید که ردای محبوبیت به تن کرد و همچنان تداوم دارد. نقطه اتصال این محبوبیت یک چیز است؛ تیپ خودساخته مهران مدیری که در سریال های مختلف شکل گرفته و شناسنامه اش شده.

فیلم هایی که بازی کرد: «دیدار» نخستین فیلم مدیری است که چهار سال توقیف بود. وقتی سال 77 اکران شد، همه مدیری را به عنوان بازیگری کمدی می شناختند، برای همین علاقمندان از دیدن او در هیبتی جدی تعجب کردند. با اینحال «دیدار» در گیشه موفق بود. سال 81 «توکیو بدون توقف» اوج قدرتنمایی مدیری در سینما است.

فیلم نه ستاره خاصی داشت و نه فیلمنامه ای قابل دفاع و نه کارگردانی شاخص. مدیری تیپ آشنا و محبوب تلویزیونی اش را در اختیار فیلم قرار داد و یک تنه موفقیت آن را تضمین کرد. این تیپ خودساخته تلویزیونی را هم در «دایره زنگی»، «همیشه پای یک زن در میان است»، «پل چوبی» و حتی انیمیشن «تهران 1500» شاهد بودیم. مخاطبان هم دوست داشته اند؛ البته این چهار فیلم گیشه موفقی داشتند که سهم زیادی را باید به پای مدیری نوشت.

وضعیت کنونی: مهران مدیری وقتی به شبکه خانگی رفت باز هم به خوبی از تیپ تلویزیونی اش برای موفقیت «قهوه تلخ»، «ویلای من» و «شوخی کردم» استفاده کرد. حالا خیلی سخت نیست اگر حدس بزنیم سریال جدید تلویزیونی او یعنی «اتاق عمل» روی کاراکتر همیشگی مدیری استوار خواهد بود.

رضا عطاران

زمینه موفقیت در تلویزیون: بعد از «ساعت خوش» به یکی از چهره های مطرح کمدی در تلویزیون بدل شد اما به دلیل ممنوع التصویری تا مدت ها خبری از او نبود. عطاران در بازگشت به تلویزیون به عرصه کارگردانی روی آورد و به خاطر «سیب خنده»، «مجید دلبندم» و «قطار ابدی»، جایگاهش را میان مردم حفظ کرد. عمده شهرت رضا عطاران در اوایل دهه هشتاد و کارگردانی و بازی در سریال های «خانه به دوش»، «متهم گریخت»، «ترش و شیرین» و «بزنگاه» اتفاق افتاد.

فیلم هایی که بازی کرد: سال 84 در دوره ای که به خاطر سریال های کمدی اش در اوج شهرت بود در فیلم «هوو» علیرضا داودنژاد بازی کرد و بخش مهمی از فروش آن را تضمین کرد. بعد از سریال «بزنگاه» و خروج همیشگی اش از تلویزیون به سینما آمد و در چند فیلم از جمله «کلاهی برای باران»، «قرنطینه» و ... بازی کرد اما موفقیت واقعی او در سینما از زمان بازی در «خروس جنگی» اتفاق افتاد. بعد از خروس جنگی، عطاران به عنوان یکی از ستاره های مطرح سینما شناخته شد.

وضعیت کنونی: عطاران حالا دیگر یکی از ستاره های بی چون و چرای سینماست و به جرأت می شود گفت که همین اواخر بخش مهمی از فروش «کلاشینکف» و حتی «طبقه حساس» را تضمین کرده است؛ موفقیتی که باعث شد او حتی در عرصه کارگردانی هم موفق باشد. شاید اگر «خوابم میاد» و «رد کارپت» توسط هر کارگردان دیگری غیر از عطاران ساخته می شد و بازیگر دیگری غیر از او در آنها بازی می کرد، مخاطبان تا این حد از آن استقبال نمی کردند.

مهتاب کرامتی

زمینه موفقیت در تلویزیون: با ایفای نقش هلن در «مردان آنجلس» به عنوان یک چهره جدید برای مخاطبان شناخته شد. او قبل از بازی در این سریال، هیچ تجربه بازیگری نداشت و در کلاس های آزاد بازیگری، آموزش می دید.

فیلم هایی که بازی کرد: مهتاب کرامتی یک سال بعد از «مردان آنجلس» برای بازی در «مردی از جنس بلور» و «مومیایی 3» به سینما رفت. دو فیلم اولش موفقیت خاصی به دست نیاورد اما با بازی در فیلم سومش یعنی «مرد بارانی» توانست نامزدی بهترین بازیگر نقش مکمل زن را در کارنامه اش ثبت کند.

بعد از آن بود که دوباره برای بازی در «خاک سرخ» حاتمی کیا به تلویزیون برگشت و توانست بار دیگر در نقشی کاملا متفاوت، بازی اش را برای مخاطبان این رسانه به ثبت برساند. کرامتی از سال 77 تا همین امسال در 28 فیلم سینمایی بازی کرد و سال 87 به خاطر بازی در فیم «بیست»، برنده جایزه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن مکمل از بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر شد.

وضعیت کنونی: مهتاب کرامتی سال گذشته با فیلم «اشباح» ساخته داریوش مهرجویی و «ناخواسته» به کارگردانی برزو نیک نژاد به جشنواره فیلم فجر آمد و این اواخر در فیلم های «جامه دران» به کارگردانی حمیدرضا قطبی و «ارغوان» به کارگردانی امید بنکدار و کیوان علی محمدی بازی داشته است.

مصطفی زمانی

زمینه موفقیت در تلویزیون: زمانی از آن دست بازیگران خوش شانسی بود که به محض ورود به عرصه بازیگری، ستاره شد و توانست راه چند ساله را در یک سریال بپماید. نقش «یوسف پیامبر (ع)» برای زمانی، موفقیت فراوانی در پی داشت و باعث شد به واسطه آن بتواند به یکی از بازیگران مطرح تبدیل شود. با اینکه بنای موفقیت اصلی زمانی در تلویزیون پایه ریزی شد اما بعد از «یوسف پیامبر (ع)» و بخش کوتاهی از «در چشم باد» دیگر در این رسانه ظاهر نشد.

فیلم هایی که بازی کرد: اولین فیلمی که زمانی را به عرصه سینما کشید، «آل» بهرام بهرامیان بود. اگر اوضاع و احوال جامعه در شرایط عادی قرار داشت، می شد روی فروش این فیلم بیشتر حساب کرد اما به خاطر همزمان شدن اکرانش با اتفاقات سال 88، چندان استقبالی از آن نشد. بعد از آن در فیلم های «بدرود بغداد»، «کیفر»، «قصه پریا»، «یک عاشقانه ساده»، «ملکه» و ... بازی کرد؛ فیلم هایی که همگی جزو آثار خوب و مطرح سینما بودند.

در واقع زمانی از زمانی که به واسطه یوسف به شهرت رسید، همیشه انتخاب های خوبی داشت و هیچ وقت در این زمینه اشتباه نکرد.

وضعیت کنونی: او در دو سال اخیر در چهار پروژه سینمایی بازی کرده است. «آینه شمعدون» بهرام بهرامیان که همچنان در توقیف است، «قصه عشق پدرم»، «خط ویژه» و «جامه دران» که از بین آنها فقط «خط ویژه» اکران شد.

جواد عزتی

زمینه موفقیت در تلویزیون: با اینکه از سال 81 به عنوان بازیگر در سریال های مختلفی مثل: «من مستاجرم»، «باغ مظفر»، «گنج مظفر»، «مثل هیچکس» و «چاردیواری» در تلویزیون حضور داشت اما تا قبل از «قهوه تلخ» و بازی در نقش «بابا اتی»، چندان چهره شناخته شده ای نبود. در واقع بعد از بابا اتی، اتفاق های مهمی برایش افتاد و نقش هایش کم کم پررنگ تر شدند.

فیلم هایی که بازی کرد: حضور عزتی در سینما به قبل از محبوبیتش در «قهوه تلخ» برمی گردد. او قبل از سال 89 در فیلم های «طلا و مس»، «شور شیرین»، «آفریقا» و «همه چی آرومه» بازی داشت اما هیچ وقت نتوانسته بود موفقیت فروش یک فیلم را تضمین کند. معمولا به عنوان یک بازیگر فرعی، کنار گروه قرار می گرفت و مخاطبان هم شناخت زیادی از او نداشتند تا اینکه بعد از گل کردن کاراکتر بابا اتی، هم در سینما و هم تلویزیون، به مهره شناخته شده ای تبدیل شد.

وضعیت کنونی: امسال برای اولین بار در فیلم «فرشته ها با هم می آیند»، به عنوان بازیگر نقش اصلی انتخاب شد و بخش مهمی از فروش این فیلم را تضمین کرد. البته کاراکتر جذاب او در نقش روحانی سریال «دودکش» هم در بالا رفتن این استقبال بی تاثیر نبود. او حالا به یکی از چهره های پرکار سینما و تلویزیون تبدیل شده و در همین یک سال اخیر، در سه فیلم «همه چیز برای فروش»، «شیار 143» و «فرشته ها با هم می آیند» و دو سریال «دودکش» و «دردسرهای عظیم» بازی کرد.

جواد رضویان

زمینه موفقیت در تلویزیون: «پاورچین» بیش از همه به کام جواد رضویان بود. سال 81 مخاطبان تلویزیون با کاراکتری آشنا شدند به نام «داونه» که تکیه کلامش خیلی زود سر زبان ها افتاد.

فیلم هایی که بازی کرد: موفقیت و محبوبیت رضویان باعث شد پیشنهادهای سینمایی زیادی به سمتش سرازیر شود. سازندگان فیلم های گیشه پسند خیلی زود متوجه شدند که می توانند از کاراکتر تلویزیونی رضویان نهایت استفاده را ببرند. او در «شارلاتان» کنار امین حیایی محبوب قرار گرفت و بخش زیادی از موفقیت فیلم در گیشه را تضمین کرد و بعد از آن در «شاخه گلی برای عروس» یک تنه بار موفقیت فیلم را به دوش کشید.

موفقیت او در «دلداده» هم از عوامل فروش فیلم بود اما از آن سو منتقدان توجهی به رضویان نداشتند و حتی کل انتخاب هایش زیر سوال بود. او اما راه خود را می رفت و سال 87 فروش خیره کننده «ده رقمی» را به تنهایی رقم زد. «چارچنگولی»، «زندگی شیرین»، «اخراجی ها 2»، «یک جیب پر پول»، «اخلاقتو خوب کن» دیگر فیلم هایی است که با او پرفروش شدند.

وضعیت کنونی: رضویان در حین بازی در سینما، تلویزیون را فراموش نکرد اما هیچ کدام به جز «چارخونه» برای او «پاورچین» نشدند. رضویان در شبکه نمایش خانگی علاوه بر بازیگری با «لیموترش» و «به روح پدرم» کارگردانی را هم تجربه کرد. او فارغ از عناوینی مثل «نازل» و «سخیف» کار خود را می کند اما حالا چند سالی است که با تغییر ذائقه های عمومی و فروکش کردن کمدی هایی از جنس ساخته های قدرت اله صلح میرزایی، رضویان هم به حاشیه رفته.

پژمان جمشیدی

زمینه موفقیت در تلویزیون: سال گذشته وقتی قرار بود سریال «پژمان» روی آنتن برود خیلی ها از اینکه یک فوتبالیست نقش اول آن شده متعجب بودند و با تردید به موفقیتش نگاه می کردند. سابقه ذهنی از حضور ناموفق فوتبالیست ها در فیلم و سریال ها باعث می شد نتوان بر سر توانایی پژمان جمشیدی چانه زد. این فوتبالیست خیلی زود ثابت کرد که بی جهت مورد اعتماد پیمان قاسمخانی (فیلمنامه نویس) و سروش صحت (کارگردان) قرار نگرفته، همه تحسینش کردند و خیلی زود سر از تئاتر درآورد.

فیلم هایی که بازی کرد: پژمان جمشیدی قبل از سریال «پژمان» در تله فیلم «شرف خانواده فاضل» بازی کرد و البته برعکس سریال، حضورش در فیلم کاملا جدی بود. «آتش بس 2» نخستین فیلم سینمایی او است که در اوج محبوبیت «پژمان» به او پیشنهاد شد و از چهارشنبه این هفته اکران عمومی می شود. انتخاب جمشیدی از سوی تهمینه میلانی ارتباط مستقیمی با فرمول همیشگی یعنی استفاده از محبوبیت یک بازیگر تلویزیونی در سینما دارد. جمشیدی هم خودش معترف است که «آتش بس 2» در کارنامه حرفه ای اش جایی ندارد و فقط براساس قواعد گیشه به فیلم دعوت شده.

وضعیت کنونی: پژمان جمشیدی بازیگر باهوشی است. این حرفه را دوست دارد و اگر درست تصمیم بگیرد، آینده ای بهتر در انتظارش خواهد بود. او این روزها نمایش «آرسنیک و تور کهنه» را روی صحنه دارد و مترصد فراهم آمدن «پژمان 2» و نسخه سینمایی آن. (روزنامه هفت صبح)