ساخت کارخانه در حریم پاسارگاد با مجوز میراث

دست‌اندازی به حریم درجه 2 و 3 این مجموعه و ساخت شهرک صنعتی در این حریم‌ها، در حالی طی چند سال اخیر اعتراض و نگرانی فعالان میراث فرهنگی را به همراه داشته، که طی چند ماه اخیر یک کارخانه تولید مواد غذایی نیز در فاصله پنج کیلومتری از آرامگاه کورش و حریم درجه یک این محوطه تاریخی ـ فرهنگی ساخته شده است، این در حالی است که بر اساس قانون میراث فرهنگی، هرگونه ساخت و ساز در حریم درجه یک این یادمان جهانی ممنوع است.

مدیرعامل این کارخانه با بیان این‌که برای ساخت این واحد تولیدی از 11 اداره همچون اداره آب، برق، راه، منابع طبیعی و میراث فرهنگی استعلام گرفته و در نهایت موفق به دریافت مجوز ساخت از جهاد کشاورزی شده است، به جام‌جم می‌گوید: زمین این کارخانه را که حدود سه هکتار است، دو سال پیش از فردی خریداری و سال گذشته نیز برای ساخت یک واحد تولیدی در آن اقدام کردم. برای این منظور به جهاد کشاورزی شهرستان پاسارگاد مراجعه کردم و پس از صرف 14 ماه وقت و صد میلیون تومان، موفق به دریافت مجوزهای لازم از ادارات مربوط و در نهایت جهاد کشاورزی شدم.

محمد قاسمی با اشاره به این‌که میراث فرهنگی شهرستان خرم بید که سند زمین متعلق به این شهرستان است، در بیست‌وششم بهمن سال گذشته و پس از بازدید چندباره کارشناس این سازمان، ساخت و ساز در این محوطه را بلامانع اعلام کرد، می‌افزاید: پس از دریافت مجوز از این اداره و همچنین مجوز جهاد کشاورزی که در اردیبهشت امسال صادر شد و دریافت یک میلیارد و 500 میلیون تومان تسهیلات از بانک، به ساخت این کارخانه اقدام کردم، اما حدود یک ماه پس از آغاز کار و اوایل تیرماه، اداره میراث فرهنگی پاسارگاد جلوی ساخت آن را گرفت و از آنجا که تمام مجوزهای قانونی لازم را داشتم، کار به دادگاه کشید و دادگاه نیز به نفع من رای داد و به میراث گفت این کارخانه حتی اگر دقیقا کنار آرامگاه کوروش هم ساخته می‌شد، باز کاملا قانونی بود.

وی با بیان این‌که میراث فرهنگی شهرستان پاسارگاد معتقد است که این اشتباه کارشناس میراث فرهنگی بوده و نه سازمان مربوط، تصریح کرد: این شکایت میراث فرهنگی مورد قبول دادگاه واقع نشد، زیرا از نظر دادگاه امضای سازمان میراث فرهنگی پای نامه مجوز احداث کارخانه آمده است، بنابراین پس از وقفه یک ماهه، به ادامه ساخت آن اقدام کردم و اکنون پنج تا شش روز از پایان ساخت آن می‌گذرد.

قاسمی با اشاره به این‌که اکنون در حال خرید دستگاه‌ها و تجهیزات موردنیاز کارخانه است، یادآور می‌شود که این کارخانه قرار است روز عید قربان با حضور مسئولان جهاد کشاورزی و فرماندار افتتاح شود.

مدیرعامل این شرکت تولیدی با گلایه از میراث فرهنگی به دلیل اشتباه صورت گرفته در اعطای مجوز، می‌گوید: اگر از همان ابتدا گفته می‌شد که این کار غیرقانونی است و مجوز ساخت نداریم، به این کار اقدام نمی کردیم و اکنون نیز به دلیل علاقه‌ای که به میراث فرهنگی کشورمان داریم حاضریم با دست خودمان این کارخانه را تخریب کنیم، به این شرط که میراث فرهنگی خسارات ما را که حدود هشت میلیارد تومان است، بپردازد.

رای دادگاه به نفع مجری طرح

در همین حال کریمی، مدیر امور زراعی جهاد کشاورزی استان فارس نیز با بیان این‌که از نظر این سازمان تمام مراحل قانونی احداث این کارخانه طی شده است، به جام‌جم می‌گوید: براساس پیگیری‌های ما، جهاد کشاورزی شهرستان پاسارگاد اواخر سال گذشته و براساس خواست مجری طرح از میراث فرهنگی این شهرستان تقاضای استعلام می‌کند که میراث فرهنگی پاسارگاد، آن را به میراث فرهنگی شهرستان خرم بید ارجاع می‌دهد و رئیس این اداره نیز در بیست و ششم بهمن سال 92 طی نامه‌ای ممهور و امضا شده، ساخت کارخانه در محوطه مذکور را بلامانع اعلام می‌کند. با این حال جهاد کشاورزی پاسارگاد سه ماه بعد یعنی در بیست و پنجم اردیبهشت سال 93 مجوز ساخت را صادر می‌کند، بنابراین اگر مشکل یا اختلاف نظری وجود داشت، در این مدت سه چهار ماهه، میراث فرهنگی می‌توانست اقدام کند، در حالی که هیچ اعتراضی نکرد و پس از آغاز ساخت این واحد تولیدی، یگان حفاظت پاسارگاد جلوی ساخت را گرفت که البته در نهایت دادگاه نیز رای را به نفع مجری طرح اعلام کرد.

نصیری حقیقت، سرپرست پایگاه جهانی پاسارگاد نیز ضمن تائید رویداد پیش آمده و تاکید بر این‌که واحد حقوقی میراث فرهنگی استان فارس پیگیر این طرح است، به جام‌جم می‌گوید: کارخانه یاد شده در حریم درجه یک و در فاصله پنج کیلومتری میدان جهانی پاسارگاد جای گرفته است که خلاف قانون‌های میراث فرهنگی است.

وی در پاسخ به این پرسش که ساخت این واحد تولیدی چه خطری برای مجموعه جهانی پاسارگاد خواهد داشت، می‌افزاید: به هر حال ساخت و ساز در حریم درجه یک ممنوع است و بدون تبعات نخواهد بود، با این حال بستگی به نظر بازرسان یونسکو دارد و این‌که آنها چه تصمیمی در این باره بگیرند و آیا تصمیم به خروج از فهرست یونسکو بگیرند یا نه.

نصیری با بیان این‌که هم‌اکنون میراث فرهنگی با تهیه پرونده​ای، شکایت خود را به میان آورده است، می‌گوید: متاسفانه اشتباهی در این پرونده صورت گرفته است، به گونه‌ای که درخواست ساخت کارخانه و پاسخ درخواست استعلام‌ها باید به نمایندگی میراث فرهنگی در شهرستان پاسارگاد برگشت داده می‌شد، در حالی که کارشناسان خرمبید نیز در این زمینه اشتباه کرده و مجوز را امضا کرده‌اند.

مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعه‌ای از سازه‌های باستانی برجای‌مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس جای گرفته‌ و دربرگیرنده ساختمان‌هایی چون آرامگاه کورش، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب‌نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطه مقدس و تنگه بلاغی است. این مجموعه در تیرماه 1383 و به دلیل دارا بودن شاخص‌های فراوان با صددرصد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.