گردشگران خارجی که برای یک هفته اقامت در ایران به طور متوسط 2000 دلار (شش میلیون تومان) هزینه میکنند، حالا باید چمدان به دست در گوشه و کنار شهر بچرخند تا یک هتل 5 ستاره خالی پیدا کنند یا اگر میخواهند شب را در خیابان سر نکنند، به اقامت در هتل 4 ستاره و 3 ستاره راضی شوند.
کمبود هتلهای 5 ستاره مشکل جدیدی است که از یکسال اخیر که پای گردشگران خارجی به ایران باز شده، فعالان حوزه گردشگری و حتی مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور نسبت به آن ابراز نگرانی کردهاند و این مشکل در مهرماه امسال به اوج خود رسیده است تا جایی که یعقوب قاسمی، یکی از آژانسداران فعال در زمینه آوردن گردشگر خارجی به کشور به جامجم میگوید: فقط در این آژانس گردشگری در همین مهرماه 18 تور گردشگری اروپایی که اصرار به اقامت در هتل 5 ستاره را داشتهاند، به دلیل تکمیل بودن ظرفیت هتلهای 5 ستاره در شهرهای توریستی، از سفر به ایران صرفنظر کردهاند.
این موضوع را ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان کشور نیز در گفتوگو با جامجم تائید کرده و میگوید موضوع کمبود هتلهای 5 ستاره در شهرهای توریستی کشور کاملا مشهود است و این مشکل در مهرماه به اوج خود رسیده است و از همین حالا نگرانی درباره کمبود هتلها نه فقط از نوع 5 ستاره بلکه حتی در سطح پایینتر 4 و 3 ستاره نیز برای ماههای فروردین تا خرداد سال آینده که موج جدید گردشگران خارجی از اروپا و آمریکا در راه ایران خواهند بود، کاملا وجود دارد.
این طور که پورفرج میگوید در ماههای اخیر که تعداد گردشگران ورودی به ایران بخصوص از کشورهای اروپایی افزایش پیدا کرده، یک اتفاق مهم و البته ناخوشایند افتاده است.
گردشگرانی که قراراست به ایران سفر کنند، وقتی شرکت گردشگریشان درباره شرایط اقامت گردشگران خود در ایران از آژانسداران ایرانی پرسوجو میکنند، اگر با این جواب مواجه شوند که فلان هتل 5 ستاره در یک شهر توریستی پر شده است، در مواردی که اصرار به استفاده از هتل 5 ستاره داشته باشند یا از سفر در آن تاریخ صرفنظر میکنند که در ماههای اخیر این اتفاق در مورد چند تور اروپایی رخ داده یا از سر ناچاری به دلیل اینکه برای تاریخ سفرشان برنامهریزی کردهاند یا حتی از روی علاقهمند بودن به سفر، به اقامت در هتل 4 و حتی 3 ستاره راضی میشوند که البته در طول سفر این نارضایتی را عنوان میکنند البته این نگرانیها چندان هم بیراه نیست؛ زیرا چندی پیش مسعود سلطانیفر، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور نیز کمبود هتلهای 5 و 4 ستاره در کشور را مهمترین مشکل فعلی در گردشگری خارجی کشور عنوان کرده بود.
مشکل فقط کمبود هتلهای 5 ستاره در شهرهای توریستی نیست، زیرا فعالان گردشگری درباره نحوه و کیفیت خدماتی که در همین معدود هتلهای 5 ستاره کشور به گردشگران خارجی ارائه میشود نیز انتقاد دارند و آن را در حد هتلهای 4 و حتی 3 ستاره کشورهای همسایهای همچون ترکیه، دبی، مالزی و سنگاپور نیز نمیدانند.
قاسمی با تاکید بر اینکه کیفیت خدمات هتلهای 5 ستاره در ایران حتی قابل مقایسه با هتلهای 5 ستاره در کشورهای همسایه هم نیست، میگوید: از زمانی که یک گردشگر خارجی پا به هتل 5 ستارهای در کشور ترکیه میگذارد همه نوع خدمات از اقامت گرفته تا غذا و امکانات رفاهی و تفریحی به وی آنقدر در سطح عالی ارائه میشود که بیشتر گردشگران ترجیح میدهند ساعات زیادی از روز را در هتلشان اقامت کنند.
وی به مقایسه یکی از هتلهای 5 ستاره تهران با هتل 5 ستارهای در ترکیه پرداخته و میگوید: هتلی که حدود 45 سال از ساخت آن میگذرد چطور میتواند خدماتی در حد هتل 5 ستاره ترکیه ارائه دهد که هنوز یکسال از ساخت آن نگذشته و هر شش ماه یک بار نیز در حال به روز کردن سرویسدهی خود به گردشگران خارجی است.
از طرفی موضوع مهمی که پورفرج به آن اشاره میکند این است که ما در حالی طی یکسال اخیر با یک فرصت گردشگری مطلوب مواجه شدهایم که اگر از همین حالا برای توسعه زیرساختهای حضور گردشگران خارجی نظیر کمبود هتل و مراکز اقامتی در شأن این گردشگران، فکری نشود ممکن است همین موضوع آنها را در سفر به ایران دلسرد کرده یا حداقل تعداد تورهای ورودی را کاهش دهد.
وی به شرایط بسیاری از کشورهای همسایه که هم اکنون از فرصت حضور گردشگران خارجی در کشورشان بهره فراوانی بردهاند، اشاره میکند و میگوید: به طور مثال کشور ترکیه هر شش ماه یکبار فهرست جدیدی از هتلها و مراکز اقامتی تازه احداث شده خود را برای رفاه گردشگران خارجی به آژانسهای گردشگری اعلام میکند که وقتی فهرست خدمات ارائه شده را بررسی میکنیم، میبینیم که این خدمات در سطح بسیار عالی است که با هتلهای 5 ستاره ایران اصلا قابل مقایسه نیست.
شهرهای توریستی در اولویت احداث هتلهای 5 ستاره
هم اکنون 30 هتل 5 ستاره در کشور وجود دارد که بیشتر آنها در تهران، خراسان رضوی، هرمزگان، کیش، شیراز، اصفهان و تبریز احداث شدهاند، اما نکته مهم اینکه شاید کمبود هتلهای 5 ستاره در بسیاری از شهرهایی که مقصد گردشگران خارجی نیست چندان مهم به نظر نیاید، اما در شهرهایی مانند اصفهان که فقط یک هتل 5 ستاره عباسی را دارد یا در تبریز که فقط دو هتل 5 ستاره وجود دارد یا در یزد که اصلا هتل 5 ستارهای وجود ندارد، این کمبود به جهت تمایل حضور گردشگران خارجی در شهرهای توریستی مشکلساز شده است.
این موضوع را جمشید حمزهزاده، رئیس جامعه هتلداران کشور نیز در گفتوگو با جامجم تائید کرده و میگوید: گردشگر خارجی که به ایران سفر میکند و بخصوص گردشگران اروپایی به دلیل نوع زندگی و عادات و رفتارهایشان توقع بیشتری از بابت کیفیت خدمات دارند، بنابراین باید تلاش کنیم تا در سفر به ایران خدماتی که به آنها ارائه میشود از هتل محل اقامت گرفته تا رستوران و انواع غذاها و نحوه بازدیدها و... واقعا در سطح مطلوب باشد.
وی با تاکید بر اینکه باید بخصوص در شهرهای توریستی که مقصد اول گردشگران خارجی در سفر به ایران است، مراکز اقامتی و هتلهای 5 ستاره بیشتری احداث شود تا پاسخگوی نیاز گردشگران خارجی و بخصوص اروپاییها در سفر به ایران باشد، تصریح میکند: هماکنون در بیشتر ماههای سال ممکن است یک هتل 5 ستاره در شهری که مقصد گردشگر خارجی نیست در تمام طول سال خالی باشد، اما در مقابل ظرفیت شهرهایی مانند شیراز، اصفهان و یزد در ماههایی که اوج سفر گردشگران خارجی به ایران است تا چند ماه آینده هم تکمیل شده باشد.
حمزهزاده از مسئولان سازمان گردشگری میخواهد تا در برنامهریزی برای احداث هتلهای جدید از نظرات کارشناسی فعالان عرصه گردشگری از جمله جامعه هتلداران نیز کمک گرفته شود و احداث هتلهای جدید بر مبنای نیازسنجیهای لازم و در نظر گرفتن اولویت میزان گردشگرپذیر بودن یا نبودن شهرها انجام شود.
پوران محمدی - گروه جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد