طرح جدید مسکن و آرزوهای بزرگ دولت

دولت یازدهم تا پیش از این، طرح‌های مختلفی را از مسکن حمایتی گرفته تا راه‌اندازی صندوق‌های پس‌انداز مسکن به عنوان بخشی از راهکار خود برای مساله مسکن در ایران مطرح کرده بود، اما به نظر می‌رسد مصوبه اخیر دولت در مورد تسهیلات مسکن بافت‌های فرسوده نخستین برنامه جدی دولت یازدهم در این حوزه باشد.

این طرح با هدف‌گیری یکی از مهم‌ترین معضلات شهری که همراه خود معضلات اجتماعی و فرهنگی متعددی را نیز به‌وجود آورده است، به دنبال تبدیل تهدید بافت‌های فرسوده به فرصت است.

بازسازی این بخش‌های نامطمئن علاوه بر تغییر چهره شهرها، توسعه بخش مسکن به عنوان یکی از موتورهای اصلی رشد اقتصادی کشور را نیز همراه خواهد داشت.

رقم تسهیلات نیز بسته به شهرهای مختلف به اندازه‌ای است که دست‌کم می‌تواند بخشی از هزینه‌های ساخت واحدهای جدید در بافت‌های فرسوده را تامین کند.

طبق پیش‌بینی دولت قرار است سالانه 300 هزار فقره وام در قالب این طرح پرداخت شود که به طور متوسط مستلزم پرداخت رقمی بالغ بر 12 هزار میلیارد تومان تسهیلات از سوی بانک‌های عامل خواهد بود.

دولت امیدوار است با پرداخت این میزان تسهیلات یک سوم نیاز سالانه کشور به مسکن را پاسخ بگوید؛ رقمی که از آرزوهای بسیار بزرگ دولت در این بخش حکایت دارد.

با این حال یکی از لوازم اساسی موفقیت این طرح ایجاد انگیزه برای متقاضیان بالقوه استفاده از آن است.

شرایط پرداخت تسهیلات باید به‌گونه‌ای باشد که ساکنان این بافت‌ها زحمت جابه‌جایی و هزینه‌های ساخت واحدهای جدید را به جان بخرند.

به نظر می‌رسد افزایش سقف تسهیلات خیلی‌ها را به این امر ترغیب خواهد کرد. اما از آن مهم‌تر همکاری سیستم بانکی است که اگر اتفاق نیفتد برنامه دولت برای پرداخت سالانه 300 هزار وام در قالب این طرح بیشتر به یک رویای دست‌نیافتنی تبدیل خواهد شد.

در واقع این طرح را باید نسخه ارتقا یافته قبلی دولت برای بازسازی بافت‌های فرسوده دانست؛ نسخه‌ای که در آن سقف پرداخت تسهیلات 30 میلیون تومان بود اما به گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی عدم همکاری سیستم بانکی باعث شد تا نسخه قبلی موفقیت چندانی در احیای بافت‌های فرسوده کسب نکند.

به طوری که ظرف مدت یک سال فقط 53 هزار وام مسکن برای احیای بافت‌های فرسوده پرداخت شد. طبیعتا اگر این روند بخواهد ادامه و بانک‌ها به‌انحای مختلف در پرداخت تسهیلات این بخش سختگیری کنند، نمی‌توان موفقیتی برای آن متصور بود.

حمید اسدی - جام‌جم