به گزارش خبرنگار جام جم، بازار مسکن از اوایل سال 92 در رکودی عمیق فرورفت. علت این رکود همزمان در سه عامل افزایش قیمت مسکن از یک سو، کاهش قدرت خرید مردم از سوی دیگر و خروج سرمایه از بخش مسکن و بخصوص ساختوساز خلاصه میشود.
ورود نسبی پروژههای مسکن مهر به بازار و انتظار قشر آسیب پذیر برای ورود شمار بیشتری از این پروژهها که اکنون معطل خدمات زیربنایی چون آب و برق است، باعث شد متقاضیان کمتر به بازار مسکن مراجعه کنند یا توان مراجعهشان را بیش از گذشته از دست بدهند.
در همین حال نقدینگی و سرمایهها نیز به آرامی شروع به خروج از بازار مسکن کرد و ترجیح داد با توجه به شرایط ناپایدار و نامتوازن اقتصاد ملی در سه سال اخیر در جای امنی به انتظار تحولات آینده بنشیند.
این رکود تا اواسط تابستان امسال نیز کم و بیش به همان شکل سابق ادامه داشت. هرچند برخی کارشناسان از ثابت ماندن و در موارد اندکی کاهش قیمت مسکن در تهران و کلانشهرها خبر دادند اما میزان خرید و فروش و ساختوساز که شاخصهای رونق در بازار مسکن را تشکیل میدهد کماکان بدون تغییر خاصی، ثابت بود.
این وضع باعث شد حتی بسیاری از بنگاههای معاملات ملکی عزم خروج از شغلشان را کنند. با این حال اجرای سیاستهای عمومی اقتصادی مانند خروج از رکود و رونق کمرمق اقتصادملی و سیاستهای اختصاصی بخش مسکن چون افزایش وام مسکن برای زوجهای جوان و تعیین تکلیف پرداخت وام برای نوسازی بافتهای فرسوده که حدود دو هفته پیش توسط سخنگوی دولت اعلام شد، ظاهرا مقداری بازار مسکن را تکان داده است.
دولت در قالب طرحهای جدید خود مقرر کرد وامهایی تا سقف 50 میلیون تومان به نوسازی بافتهای فرسوده پرداخت شود و سقف وام مسکن زوجهای جوان نیز به همان میزان برسد. این وام در گذشته 30 میلیون تومان بود.
این عوامل ظاهرا باعث شده که به گفته فعالان صنفی و کارشناسان، میزان معاملات در بازار مسکن قدری افزایش یافته و همزمان قیمتها نیز در حد نهچندان قابل توجهی افت کند و بازار به اصطلاح رایج، تکان بخورد.
براساس آخرین آمار استخراج شده از سامانه معاملات مسکن، معاملات در این بازار در مهر ماه امسال نسبت به سال گذشته افزایش 40 درصدی را تجربه کرده و این موضوع نشاندهنده رشد بازار مسکن بوده و نوید خروج از رکود این بازار مهم را میدهد.
خیز خروج از رکود دیده میشود
در این باره رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران به جامجم گفت: هرچند معاملات مسکن با ورود به ایام محرم با کاهش طبیعی مواجه میشود، اما پیشبینی میشود در ماههای باقیمانده از سال 1393 حجم معاملات چه در حوزه خرید و فروش و چه در حوزه اجاره در مقایسه با مدت مشابه سال 1392 با افزایش همراه شود.
حسام عقبایی با تاکید بر ثبات قیمتها همزمان با افزایش تعداد معاملات در پاییزجاری، ادامه داد: از ابتدای سال 1393 تا انتهای مهرماه، بیشترین نقل و انتقالات اجاره در شهر تهران، در تیرماه صورت گرفته است.
وی گفت: در تیرماه امسال 21 هزار و 290 فقره اجارهنامه در بنگاههای املاک شهر تهران تنظیم شده و در شهریور ماه نیز بهعنوان دومین ماه پرمعامله در بازار اجاره، تعداد 19 هزار و 970 اجارهنامه در بنگاهها برای اجارهنشینها صادر شده است.
عقبایی با بیان اینکه امسال تعداد معاملات مسکن در مقایسه با پارسال در تهران و در کل کشور افزایش داشته است، خاطرنشان کرد: هرچند هنوز بازار معاملات مسکن در حالت رکود قرار دارد اما خیز خروج از رکود در معاملات دیده میشود.
رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران با بیان اینکه کاهش تعداد معاملات اجاره در مهرماه به دلیل خروج از فصل طلایی جابهجاییها و کاهش تقاضا از سوی اجارهنشینها، موضوعی طبیعی است، تصریح کرد: هرچند ورود به فصل سرما در مورد تعداد معاملات خرید و فروش مسکن نمیتواند عامل کاهشی محسوب شود، اما بازار اجاره تحت تاثیر مستقیم کاهش دما با کاهش تقاضا مواجه میشود.
وی ادامه داد: اکنون شاهد ثبات قیمتها در بازار اجاره هستیم و در اغلب موارد میبینیم که مالکان در قیمتهای پیشنهادی خود تخفیفهایی هم اعمال میکنند.
عقبایی در ادامه درباره افزایش میزان معاملات در سال 1393 اظهار کرد: باوجود کاهش تعداد معاملات خرید و فروش مسکن در مهر نسبت به شهریور امسال، حجم معاملات در مهر امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. وی افزود: در تهران نیز 13 هزار و 403 قرارداد خرید و فروش در مهر امسال به ثبت رسیده است که این تعداد در مدت مشابه سال گذشته 9248 قرارداد بوده است.
عقبایی در ادامه با اشاره به کاهش تعداد قراردادهای اجاره در مهر 1393 نسبت به مدت مشابه سال قبل، در تهران نیز گفت: حجم قراردادهای اجاره در مهر 1392، معادل 14 هزار و 577 قرارداد بوده است که امسال به 14 هزار و 216 قرارداد کاهش یافته است.
این مقام صنفی توضیح داد: البته کاهش قراردادهای اجاره به معنای کاهش مستاجران و افزایش قدرت خرید نمیتواند باشد، بلکه میتواند این پیام را به همراه داشته باشد که اغلب مستاجران امسال قراردادهای خود را تمدید کرده یا زودتر از مهرماه اقدام به جابهجایی کردهاند.
خسروی: قدرت در دست خریدار است
در همین حال مصطفی قلیخسروی، کارشناس بازار مسکن نیز در گفتوگو با جامجم اظهار کرد: با توجه به خروج نسبی بازار مسکن از رکود که با کاهش نسبی قیمتها همراه بوده، الان بهترین زمان برای خرید خانه است.
وی افزود: ممکن است برخی افراد منتظر پایینتر آمدن قیمت مسکن باشند، اما اینگونه نخواهد بود و قیمتها به همین کاهش بسنده خواهد کرد. البته جریان تا زمانی ادامه خواهد داشت که مسائل سیاسی در شرایط فعلی باشد و با تغییر آن ممکن است شرایط اقتصادی هم تغییر کند.
وی با اشاره به عرضهکنندگان مسکن و مشکل نقدینگی آنها گفت: آن افرادی که در بخش ساختوساز فعالیت دارند و پول لازم دارند و منتظر نقدینگی برای پاس کردن چکشان هستند، به خریداران تخفیفهایی میدهند که باعث رونق بازار مسکن شده است. با این تفاسیر اکنون قدرت دست خریدار است. در گذشته این قدرت در دستان فروشنده بود و هر روز میتوانست قیمت ملک خود را تغییر دهد و بالا ببرد؛ اما اکنون به قول معروف ناز خریدار را میکشند تا فروشنده را.
به گفته خسروی، اکنون قیمت مسکن از شاخص تورم عبور نکرده است و از طرف دیگر هم بهدلیل سایه سنگین رکود معاملات، کمی با اکراه و سنگینی انجام میشود و قیمت آن نیز مقداری رو به کاهش است.
خسروی با اعلام میزان کاهش قیمت مسکن اظهار کرد: یک تا 2 درصد قیمت کاهش پیدا کرده است.
این مقام سابق صنفی ادامه داد: این اطمینان وجود دارد که جهش قیمتی را شاهد نباشیم و قیمت مسکن نیز از شاخص تورم عبور نخواهد کرد. وی درخصوص بیشترین معاملات در شهر تهران نیز گفت: در منطقه 22 (محدوده غربیترین قسمت اتوبان شهید همت) بیشترین معامله را شاهد هستیم.
وی تصریح کرد: مناطق یک،3 و 4 در رتبههای دیگر پرمعامله بعد از منطقه 22 است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد