قرص برنج 6 ساعته می‌کشد

جام جم سرا: مسئول آموزش آزمایشگاه‌های‌ سازمان پزشکی قانونی کشور می‌گوید: با توجه به اینکه تاکنون مکانیسم دقیق بروز اثرات سمی فسفید آلومینیوم در انسان شناخته نشده است، هیچ پادزهر اختصاصی در درمان مسمومیت حاد با آن وجود ندارد و اقدامات درمانی تنها شامل اقدامات حمایتی ـ علامتی است.

به گفته او از لحاظ زمان بروز علائم و نشانه‌های بالینی نیز بعد از ۱۵-۱۰ دقیقه از مصرف خوراکی قرص فسفید آلومینیوم، علائم و نشانه‌های مسمومیت ظاهر می‌شوند و مرگ در مدت کمتر از ۶ ساعت ممکن است رخ دهد.

قرص برنج چه بود و از کجا آمد؟

سلطانی‌نژاد با اشاره به نحوه ورود قرص برنج در کشاورزی می‌گوید: در کشور ما، استفاده از قرص‌های برنج حاوی فسفید آلومینیوم در کشاورزی به دلیل کارآیی بالای این فرآورده برای از بین بردن آفات، قیمت ارزان، سهولت استفاده، نداشتن باقیمانده در محصول و در دسترس بودن با استقبال زیاد از سوی کشاورزان همراه بوده است.

به گفته او متأسفانه به دلیل عواملی مانند سمیت بالا و میزان کشندگی زیاد این ماده و سهولت دسترسی به این سم، در سالیان اخیر با آمار نسبتاً بالای مسمومیت‌های ناشی از این عامل در کشور به ویژه در برخی استان‌ها مانند تهران، گیلان، مازندران، گلستان و لرستان مواجه بوده‌ایم.

استفاده از قرص برنج برای خودکشی بیشتر در اردن، هند، عراق، سریلانکا و ایران گزارش شده است.

عضو هیئت علمی سازمان پزشکی قانونی کشور می‌گوید: در سال‌های اخیر، موارد زیادی از مسمومیت با میزان مرگ و میر بالا در اثر مصرف فسفیدهای آلومینیم، روی و کلسیم گزارش شده است که به جز موارد نادری از آن‌ها که به صورت تصادفی بوده، عمده آن‌ها به قصد خودکشی بوده است.

به گفته سلطانی‌نژاد مسمومیت‌های حاد کشنده ناشی از فسفیدهای فلزی بیشتر در کشورهای هند، سریلانکا، ایران، عراق و اردن گزارش شده و بروز این گونه مسمومیت‌ها در سایر کشور‌ها به ویژه کشورهای اروپایی و آمریکایی کمتر است. این امر خود می‌تواند ناشی از مصرف این عوامل به علت ارزان و در دسترس بودن در کشورهای مذکور باشد، به طوری که در کشور هند در بین سال‌های ۱۹۹۰- ۱۹۸۰ میلادی اپیدمی ناشی از مسمومیت‌های تصادفی و عمدی با فسفیدهای فلزی گزارش شد.

علایم مسمومیت با قرص برنج

از لحاظ زمان بروز علائم و نشانه‌های بالینی، بعد از ۱۵-۱۰ دقیقه از مصرف خوراکی قرص فسفید آلومینیوم، علائم و نشانه‌ها ظاهر می‌شوند و مرگ در مدت کمتر از ۶ ساعت ممکن است رخ دهد. اگر در عرض ۶ ساعت پس از مسمومیت علائمی ظاهر نشود، بیمار بدون علامت خواهد ماند.

این متخصص سم‌شناسی می‌گوید: در صورت مسمومیت خوراکی، علائم تحریکی دستگاه گوارش شامل تهوع، استفراغ و دردهای شکمی می‌باشد. بیشتر مرگ و می‌ر‌ها در خلال ۱۲ تا ۲۴ ساعت اولیه مسمومیت اتفاق افتاده و معمولاً ناشی از ایست قلبی ـ تنفسی است و مرگ و میر بعد از ۲۴ ساعت اغلب ناشی از نارسایی کبدی و کلیوی است. علائم بالینی در این نوع مسمومیت، ناشی از درگیری سیستم قلبی ـ عروقی، گوارشی، عصبی و ریوی است.

کاهش مرگ و میر مسمومیت با قرص برنج در کشور

هرچند طی سال‌های اخیر همواره با افزایش موارد مرگ بر اثر مسمومیت با قرص برنج در کشور مواجه بودیم اما آخرین آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور نشان می‌دهد، آمار این تلفات در هفت ماهه امسال با کاهش ۱. ۳ درصدی مواجه بوده و از ۳۹۸ نفر در هفت ماهه سال قبل به ۳۹۳ نفر در سال جاری رسیده است که ۲۳۲ نفر آنان را مردان و ۱۶۱ نفر از آنان را زنان تشکیل می‌دهند.

در این مدت استان‌های تهران با ۱۳۶، مازندران با ۵۳ و گیلان با ۴۴ فوتی بیشترین آمار تلفات مسمومیت با قرص برنج را داشته‌اند.

این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به ترتیب در تهران و گیلان ۸. ۱ و ۳۲. ۳ درصد کاهش و در استان مازندران ۵۱. ۴ درصد افزایش داشته است. بر اساس این گزارش با وجود افزایش تلفات مسمومیت با قرص برنج در سال‌های اخیر، خوشبختانه در هفت ماهه امسال این آمار با روند کاهشی همراه بوده است.(سازمان پزشکی قانونی)