اشتباهات رایج والدین در دعواهای فرزندان

دکتر هادی صدر، کار‌شناس و مشاور خانواده در ادامه نکاتی را مطرح می‌کند تا اگر شما پدر یا مادر هستید یا خواهر و برادر کوچک‌تر از خودتان دارید، بهترین عکس العمل را در زمان دیدن دعوای فرزندتان با بچه‌های دیگران از خود نشان دهید.

دلایل دعوای بچه‌ها را نمی‌دانید

اگر والدین بدانند چرا بچه‌ها با هم دعوا می‌کنند، می‌توانند به آن‌ها کمک کنند تا بدانند چه کاری را باید انجام دهند تا این تنش‌ها کاهش یابد و روابط دوستانه تری بین بقیه بچه‌ها و فرزندشان حاکم شود. توجه داشته باشید که بچه‌ها به دلایل مختلفی با هم دعوا می‌کنند. معمولا والدین نمی‌دانند چه زمان باید اجازه دهند دعوای فرزندشان روند عادی خودش را طی کند و چه زمان دخالت کنند و وارد عمل شوند و از ادامه دعوا جلوگیری کنند.

توجه به فرزند به محض شروع دعوا

بچه‌ها به دلایل مختلفی با هم بحث و دعوا می‌کنند و باعث اذیت هم می‌شوند. گاهی آن‌ها خسته و عصبی و گرسنه هستند، گاهی نیز به دنبال جلب توجه هستند، گاهی می‌خواهند قدرت خود را اثبات کنند و گاهی نیز دنبال یک همبازی و همراه هستند.
بعضی اوقات برای اینکه بچه‌ها بتوانند توجه والدینشان را جلب کنند، وارد یک عادت بد و چرخه معیوب می‌شوند چراکه تا زمانی که آن‌ها ساکت، آرام و منطقی هستند و با دوست‌هایشان همکاری و بازی می‌کنند، شما سرگرم کارهای خودتان هستید و هیچ توجهی به آن‌ها ندارید اما بلافاصله که جنگ و دعوا را با هم شروع می‌کنند، شما به سراغ فرزندتان می‌روید، با او حرف می‌زنید و حتی او را حمایت و نصیحت می‌کنید و برای او وقت می‌گذارید.
اگر چنین رفتارهایی در واکنش‌های شما دیده می‌شود، وقت آن است که با یک برنامه ریزی صحیح و تجدید نظر در برنامه‌های گذشته تصمیم بگیرید که زمانی که فرزندان شما رفتار خوب و مناسب دارند، به آن‌ها توجه کنید و آن‌ها را تشویق و تحسین کنید.

خونسرد نبودن و مراقبت همیشگی از کودک

شما به عنوان پدر و مادر یا یک بزرگ‌تر باید گاهی سعی کنید نسبت به دعوا‌ها و جر و بحث‌های کوچک بی‌توجه باشید، گویی نه چیزی می‌بینید و نه چیزی می‌شنوید. شما باید سرگرم کار خودتان شوید، خونسرد و آرام بمانید و از نگاه کردن به آن‌ها اجتناب کنید. بعضی مواقع لازم است کارهای بچه‌ها را نادیده بگیرید البته مشروط به اینکه هیچ کدام از آن‌ها در معرض آسیب و خطر نباشند.

اگر می‌بینید اوضاع خارج از کنترل نیست، ممکن است ترک کردن اتاق برای شما مفید باشد. چشم پوشی و نادیده گرفتن، زمانی اثر بهتری دارد که شما سعی می‌کنید زمانی که بچه‌ها رفتارهای خوب و مناسب دارند به آن‌ها توجه کنید و آن‌ها را تحسین و تشویق کنید. به بچه‌ها بیاموزید که توجه را به روش مثبتی بطلبند و با رفتارهای منفی متوسل به جلب توجه نشوند.

مقایسه کردن‌های آگاهانه و ناآگاهانه

مقایسه کردن کودکان با یکدیگر، یکی دیگر از دلایل دعوای آن‌ها با یکدیگر است. گاهی شما متوجه نیستید ولی ممکن است به دلایل مختلف بچه‌ها را با یکدیگر مقایسه کنید و شاید فکر می‌کنید چنین مقایسه‌ای کودک را شرمنده می‌کند و انگیزه‌ای می‌شود تا او بهتر عمل کند اما برعکس، مقایسه کردن باعث ایجاد حسادت در بچه‌ها می‌شود و روابط آن‌ها را با هم خراب می‌کند. بنابراین از مقایسه کودکان با یکدیگر اجتناب و به آسیب‌های آن فکر کنید.

آموزش ندادن مهارت برقراری ارتباط موثر‌تر به فرزند

عصر ایران نیز در همین باره می‌نویسد که به نظر می‌رسد بعضی بچه‌ها توانایی خاصی برای جذب بقیه بچه‌ها به بازی دارند ولی عده‌ای از بچه‌ها در این زمینه مشکل دارند و زود به این نتیجه می‌رسند که باید با بحث و دعوا دیگران را درگیر بازی کنند؛ یعنی هدف اصلی آن‌ها این است که با بچه دیگری بازی کنند، اما نمی‌دانند چگونه باید شروع کنند و این کار را انجام دهند. شما می‌توانید به فرزندتان بیاموزید که چگونه با دیگران ارتباط بهتر و موثرتری برقرار کند تا این مشکل را رفع کنید.

تشویق فرزند به کتک کاری

پدر و مادر‌ها نباید کتک زدن و دعوا را به فرزندشان بیاموزند چراکه خشونت روش خوبی برای حل مشکلات نیست و لازم است این مسئله را کاملا به کودک فهماند. به او یاد دهید کتک زدن دوستان نه تنها کار درستی نیست، بلکه می‌تواند خطرناک هم باشد.
نباید سیلی را با سیلی جواب داد حتی اگر فرزند شما خشن است و عادت به زدن دوستانش دارد، بهتر است او را تهدید کنید که در صورت تکرار این عمل، تنبیه خواهد شد.
شاید بپرسید که اگر به فرزندم بگویم کتک نزن یا دعوا نکن، پس چگونه از خود دفاع کردن را به او بیاموزم؟ پاسخ این است که به او بگویید اگر دیگران به او حمله کردند فورا یکی از بزرگتر‌ها را باخبر کند.
متاسفانه گاهی والدین به این موضوع بی‌توجهند و حتی وقتی کودک از یکی از دوستان به آن‌ها گله می‌کند، اهمیتی به اصل ماجرا نمی‌دهند و می‌گویند اشکالی ندارد. روش صحیح در این مواقع این است که دلیل دعوا را جویا شوید و به فرزندتان بیاموزید چگونه با کودکی که او را زده، برخورد کند.
منظور آموزش سیلی در مقابل سیلی نیست بلکه باید رفتار درست را به او بیاموزید؛ به طور مثال به کودک بگویید به کسی که تو را زد با جدیت بگو: «تو دیگر دوست من نیستی و من دیگر با تو بازی نخواهم کرد.»

شرط دخالت والدین در دعوای کودکان

با این حال و اگر کودکی به تنهایی موفق به مدیریت دعوایش نشد، شما می‌توانید با کودکی که او را کتک زده است، مستقیم صحبت کنید. بهترین روش، بیان این جمله است: «اگر دست از کار زشتت برنداری، با من طرف خواهی بود» توجه داشته باشید که کودک تا ۸ سالگی به حمایت والدین نیاز دارد و باید بفهمد که می‌تواند روی کمک آن‌ها حساب کند. به این ترتیب اعتماد به نفس او بالا‌تر می‌رود و در آینده رفتارهای بهتری از خودش نشان خواهد داد. (خراسان)