تعداد فروشگاههای کپی شده از فروشگاههای موفق بشدت زیاد شده، اما چه تعداد از آنها موفق شدهاند؟ چون فلان فروشگاه روزی یک میلیارد فروش دارد، لزوما شما هم برای رسیدن به این موفقیت نیاز ندارید حتما کالاهای دیجیتال بفروشید، یا ظاهر وبسایتتان دقیقا با سایت یک میلیاردی یکی باشد. صاحب ایده است که میتواند درباره ایدهاش تحقیق کند، ابتکار بزند و...، یک کپی کار هرگز این کار را نمیتواند انجام دهد.
برای یافتن یک ایده خوب هم لازم نیست ساعتها فکر کنید، گشتی در اینترنت بزنید و سایتهای خارجی موفق را بالا و پایین کنید یا سری به بازارها بزنید و تکتک کالاها را به دید یک صاحب فروشگاه نگاه کنید، ببینید کدام یک از کالاها ارزش راهاندازی سایت و صرف زمان را دارد. البته از یک گوشه نشستن یا قدم زدن هم میشود به جاهای خوبی رسید. به این فکر کنید کدام کالا خرید آسانی ندارد. به مسائل خودتان در زمان خرید اجناس مختلف فکر کنید، از این مسائل هم میتوان به راهحلهای خوبی رسید که فروشگاه دو دهنه شما مسائل را حل کند. لازم نیست حتما ایده شما بکر باشد و هیچکس در هیچ جای دنیا یا ایران سراغ آن نرفته باشد. تفاوت بین دو واژه خلاقیت و نوآوری را میدانید؟ خلاقیت زمانی است که فقط یک ایده جالب به ذهنتان رسیده و میخواهید آن را پیاده کنید، قبل از شما مشابه آن وجود نداشته و قرار است کاری بکنید کارستان، اما نوآوری زمانی است که شما ایدهای دارید و میخواهید به شیوهای نو آن را عرضه کنید، با تغییراتی که بهبود یافته ایدههای قبلی است. بیشتر افراد وقتی تعریف نوآوری و خلاقیت را میشنوند، خلاقیت را انتخاب میکنند.
ایده را امکانسنجی کنید
بعد از اینکه ایدهای را انتخاب کردید، لازم است به اندازه لازم امکانسنجی شود، این ایده چقدر تقاضا خواهد داشت؟ چه افرادی مشتری آن خواهند بود؟ سن و سال آنها چقدر است؟ آقایان مشتری شما خواهند بود یا خانمها یا هر دو؟ این مشتریان احتمالی چه ویژگیهای اخلاقی بارزی دارند؟ و پرسشهای دیگری که ایده شما را پختهتر خواهد کرد.
راهاندازی فروشگاه در 15 دقیقه
اگر درباره موضوع راهاندازی فروشگاه اینترنتی جستجو کنید، دهها یا شاید بتوان گفت صدها وبسایت اینترنتی پیدا میشود که به شما وعده راهاندازی فروشگاه اینترنتی در 15 دقیقه را میدهد، تعجب نکنید، لبخند هم نزنید، این واقعیت است، شما میتوانید فروشگاه اینترنتی خود را با امکانات فراوان در 15 دقیقه راهاندازی کنید. حتی اگر خودتان دانش رایانهای کمی داشته باشید، میتوانید با نصب wordpress،joomla و دیگر سیستمهای مدیریت محتوایی این کار را انجام دهید، پس ما در این مطلب موضوعی را که با جستجویی ساده به آن میرسید، فاکتور گرفته و دیگر موضوعاتی را که در راهاندازی چنین فروشگاهی مطرح است، بیان کردهایم.
بوم مدل کسب و کار یک نقشه راهنمای خوب
اگر راجع به بوم مدل کسب و کار چیزی نمیدانید، کافی است یک جستجوی ساده در گوگل انجام دهید، همین عبارت یعنی بوم مدل کسب و کار را جستجو و نتایج را بررسی کنید. یک نقشه راهنما که نحوه تکمیل آن در سایتهای فارسی زبان فراوان است، برای خودتان داشته باشید.
محصول خود به خود ظاهر نمیشود
تامینکننده محصول خیلی مهم است، جالب است هنوز هم این مورد یکی از مهمترین موارد شکست فروشگاههای اینترنتی است، اینکه اول فروشگاه را راهاندازی میکنند و بعد به فکر تامینکننده میافتند. اگر میخواهید یک فروشگاه تخصصی برای فروش انواع چای راهاندازی کنید، ایده خوبی است، زیرا در این زمینه فروشگاههای تخصصی که فقط چای بفروشند خیلی کم هستند، پس شما میتوانید یک فروشگاه تخصصی برای چای راهاندازی کنید، توضیحات خوبی برای هر چای بنویسید، از طعم و مزه آن گرفته تا اینکه برای صبح مناسب است تا به شما انرژی بدهد، یا برای شب که خستگی را از تن به در کند. تصاویری از چای دم کرده آن بگذارید و موارد جذاب دیگری که فروشگاه شما را جالبتر کند.
اما قرار است این چای را از کجا تهیه کنید؟ اصلا تامینکنندههای آن کجا هستند؟ امکان تهیه چای از آنها برای شما وجود دارد؟ تامینکننده با چه شرایطی این چایها را در اختیارتان خواهد گذاشت؟ اگر فقط یک تامینکننده پیدا کردهاید و فردا روزی دیگر نبود، تامینکنندههای دیگری وجود دارند؟
حساب و کتاب مالی
بعد از اینکه تکلیف خودتان را با تامینکنندهها روشن کردید، نوبت به حساب و کتاب مالی میرسد، هر بسته چای برای شما چقدر سود دارد؟ این سود ناخالص است، زیرا هزینههای خود را از آن کم نکردهاید، اما با محاسبهای ساده از توافقی که میتوانید با تامینکننده کنید، میدانید مثلا هر بسته برای شما 5 درصد سود دارد، بهطور متوسط هم هر بسته چای ده هزار تومان است، پس سود هر بسته شما بهطور متوسط 500 تومان خواهد بود، جدولی درست کنید و در حالات مختلف فروش، سود خود را بنویسید. برای مثال اگر ماهانه 50 بسته فروش داشته باشید 25 هزار تومان، اگر 300 بسته 150 هزار تومان، اگر 700 بسته 350 هزار تومان و اگر 4000 بسته دو میلیون تومان سود ناخالص شما خواهد بود.
هزینههای خود را نیز بنویسید، در دو دسته مجزا این کار را انجام دهید، هزینههای ثابت و هزینههای جاری. هزینههای ثابت مانند میزبانی سایت، ثبت دامین، طراحی وبسایت و دیگر مواردی که ثابت هستند، به زمان، سفارشها و... بستگی ندارند. هزینههای جاری نیز مربوط به بستهبندی برای ارسال، هزینه پیک و... است که بر اساس سفارشها و زمان متغیر خواهند بود.
با توجه به درآمدها و هزینهها، محاسبه کنید ماهانه حداقل با چه تعداد سفارش، دیگر به هزینه کردن نیاز نیست و وبسایت هزینههای خود را پوشش میدهد. اینجا نقطه خوبی است، زیرا شما وبسایتی داشته که محصولی را تامین میکند و نیازی نیست برای آن هزینه کنید، چرا که درآمدها، هزینهها را پوشش میدهد. اگر این زمان زیاد برای شما دور نیست، میتوانید امیدوار باشید در بازهای نهچندان دور از این نقطه عبور خواهید کرد و به سود خواهید رسید. محاسبه خود را ادامه دهید و رویایی فکر نکنید، بعد از مدتی به سوددهی خواهید رسید؟ این سود برای شما مناسب است؟
گر صبر کنی، ز «دکـــه»، «هایپر»سازی
آیا برای راهاندازی فروشگاه صبر کافی دارید؟ با محاسباتی که انجام دادید متوجه شدهاید که باید تا فلان ماه صبر کنید تا تازه سود کمی به دست آورید، تازه این را شما نوشتهاید که قطعا به کارتان خوشبین هستید. محاسبه خود را در سه حالت تهیه کنید؛ خوشبینانه، واقعبینانه و بدبینانه. حالت بدبینانه را در نظر بگیرید، در این حالت هم صبر کافی را دارید؟ خیلی از فروشگاههای اینترنتی موفق امروز، سالهای سال است که در حال تلاش هستند، همین امروز هم میدانند اگر این تلاش را متوقف کنند، رقبا خیلی سریعتر از آنکه فکرش را بکنند از آنها پیشی میگیرند. هنوز ایدههای جدیدی دارند، ابتکار میزنند، تبلیغ میکنند، خود را نمایش میدهند و... .
نقاط قوت و ضعف فروشگاههای اینترنتی
فروشگاههای اینترنتی زیادی در حال حاضر فعال است، با دقت و این بار به دید خریدار به آنها نگاه کنید، چه مزایا و معایبی دارند؟ آنها را در جدولی یادداشت کنید، فروشگاه فلان از تصاویر بدی استفاده کرده است، فروشگاه دیگری توضیحات کاملی ارائه نکرده و بسیاری موارد دیگر. حتی میتوانید فراتر رفته و فروشگاهها را در اینترنت جستجو کنید تا ببینید مخاطبان در خصوص آنها مطالبی نوشتهاند یا نه؟ زیرا بسیاری از اوقات وقتی سرویسی خیلی خوب یا بد ارائه شود، مخاطبان در وبلاگها و شبکههای اجتماعی مطالبی منتشر میکنند. آنها را خوانده و برنامه خود را بر اساس این نقاط قوت و ضعف مشخص کنید.
فروشگاههای غیرایرانی موجود در اینترنت را نیز بررسی کنید، اگر همان فروشگاه تخصصی فروش چای مدنظر شما باشد، میتوانید فروشگاههای غیر ایرانی را که در این زمینه فعال هستند بررسی کنید و از آنها ایده بگیرید.
تا این مرحله شما یک ایده دارید که به اندازه کافی آن را پختهاید، تکلیف خودتان را مشخص کردهاید، جدولی از درآمد، هزینه و سود احتمالی دارید، نقاط قوت و ضعف فروشگاهها را بررسی کرده و همیشه همراه دارید تا شما آن نقاط ضعف را تکرار نکنید و تکیه بیشتری بر نقاط قوت آنها داشته باشید، فروشگاههای غیرایرانی را دیدهاید تا ایده را بیشتر پخته و الهام بگیرید، تا همین جا از بسیاری دیگر که بلافاصله دست به کار راهاندازی فروشگاه میشوند جلوتر هستید و احتمال باخت خود را کمتر کردهاید.
هفته بعد درباره باقی مراحل صحبت خواهیم کرد تا در نهایت فروشگاهی دو دهنه در خیابان اصلی داشته باشیم، البته این موفقیت تضمینی نبوده و قرار نیست هر کس این مراحل را اجرا کرد قطعا صاحب چنین فروشگاهی شود، اما با اجرای این مراحل ریسک شما تا حد ممکن کاهش مییابد و احتمال موفقیت شما افزایش خواهد یافت.
سجاد تقیزاده بهجتی / کلیک (ضمیمه یکشنبه روزنامه جام جم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
ابراهیم قاسمپور در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛
ضرورت اصلاح سهمیههای کنکور در گفتوگوی «جامجم»با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت