حقایقی تازه از دنیای پستانداران آبزی

دلفین‌ها هم شبکه‌ اجتماعی دارند

دلفین‌ها پستاندارانی هستند که با سطح هوش بالا و با رفتار دوستانه و پرجنب‌وجوش همیشگی خود از قرن‌ها پیش توانسته‌اند با انسان‌ها رابطه خوبی برقرار و توجه‌ها را به خود جلب کنند.

کد خبر: ۷۹۸۷۷۹

کار تا آنجا پیش رفته که امروزه از این دلفین‌ها در مین‌یابی، یافتن گله‌های ماهی‌ و حتی درمان بیماری‌های افسردگی استفاده می‌شود. شباهت برخی رفتارهای دلفین‌ها به انسان‌ها نیز قابل‌توجه است. به‌طوری‌که با داغ شدن روزافزون بحث شبکه‌های اجتماعی ظاهرا آنها هم از این غافله عقب‌نمانده‌اند.

براساس تحقیق اخیری که صورت گرفته این جانوران نیز دارای شبکه‌های‌ اجتماعی پیچیده و پویایی با دوستان خود هستند. تا همین چند سال پیش که اینترنت هنوز فراگیر نشده و بازار شبکه‌های اجتماعی شکل نگرفته بود، ما هم برای دیدن دوستان و آشنایان خود در جایی جمع می‌شدیم و گپ می‌زدیم. به همین ترتیب هم وقتی صحبت از شبکه اجتماعی دلفین‌ها می‌شود، قاعدتا منظورمان این نیست که این پستانداران فیسبوک یا توییتر دارند! در واقع آنها دورهمی‌های کوچک و بزرگی با هم تشکیل می‌دهند. در این باره دانشمندان موسسه HBOI در دانشگاه فلوریدای آمریکا تحقیقی درباره کنش‌های متقابل بین دلفین‌های پوزه‌دراز که برای نمایش آب‌بازی و مطالعات علمی تعلیم می‌بینند، انجام دادند و متوجه شدند که این جانداران اجتماعی چگونه با هم معاشرت می‌کنند.

در این تحقیق که 6.5 سال طول کشید، اولویت‌های محل زندگی و رفتارهای حرکتی حدود 200 دلفین مورد آزمایش قرار گرفت. طبق مقاله‌ای که اخیرا در نشریه دانش پستاندار دریایی (Marine Mammal Science) منتشر شد، این دانشمندان می‌گویند دلفین‌ها علاوه بر حضور در اجتماعات دوستانه، مانند انسان‌ها رفتارهای کناره‌گیری از جمع و احساس برتری نسبت به دیگران را به نمایش می‌گذارند. جالب توجه این‌که دلفین‌های پوزه‌دراز که نقش اصلی این تحقیق را به‌عهده دارند، بیشتر وقت و انرژی خود را در روز وقف دوست‌یابی و برقراری ارتباط با همنوعان خود می‌کنند و اجتماعات خود را براساس کنش‌های متقابل با دلفین‌های دیگر شکل می‌دهند؛ ضمن این‌که گروه‌های تشکیل شده تحت تاثیر سن، جنس و ارتباطات خانوادگی میان دلفین‌ها هستند.

الیزابت مورداک، دانشمند زیست‌شناس HBOI که با همکاران خود روی این تحقیق مطالعه می‌کند، می‌گوید: «یکی از جنبه‌های بی‌نظیر تحقیق این بود که دلفین‌ها هم مانند انسان‌ها که در شهرهای کوچک با افراد کمتری زندگی می‌کنند بالطبع اجتماعات کوچک‌تری دارند، آنها نیز در مکان‌های کوچک اجتماعات محدودتری دارند و در مکان‌های بزرگ گروه‌هایی تا 800 یا 1000 دلفین شکل می‌دهند. جالب است بدانید در این گروه‌ها دلفین‌های ماده در مرکز قرار می‌گیرند و دلفین‌های نر آنها را محاصره می‌کنند.»

در حقیقت این مساله که دلفین‌ها چگونه مانند انسان‌ها خود را سازماندهی کرده و با کسی که دوست دارند ارتباط برقرار می‌کنند و از کسی که خوششان نمی‌آید در کجا و چه وقت دوری می‌کنند، بسیار جالب توجه است. همچنین چگونگی درک و استفاده دلفین‌ها از محیط اطرافشان و این‌که چگونه روابط اجتماعی این پستانداران تحت تاثیر نقل‌وانتقال اطلاعات و رفتارهای گونه‌ای بالقوه و سرایت بیماری قرار می‌گیرد، اهمیت بسزایی دارد.

با پیشرفت روز به روز علم بعید نیست تا در آینده‌ای نه چندان دور بفهمیم که در این دورهمی‌ها این جانوران با هم چه می‌گویند و درباره چه موضوعی بحث می‌کنند!