پیشرفت موشکی با یک تبصره

وقتی تیم ملی والیبال ایران در پروسه پیشرفت موشکی به مرحله‌ای از رشد می‌رسد که قهرمانی جهان و انتخابی المپیک، بعد از لیگ جهانی در هدفگذاری فدراسیون قرار می‌گیرد، باید بتواند به مسائل مختلف تیم ملی، نگاه از درون داشته باشد و عیب و ایرادهای دیده شده در رقابت‌های لیگ جهانی را برای ترسیم موفقیت‌های بزرگ آینده برطرف کند.

یکی از نکاتی که در روزهای بعد از لیگ جهانی نزد اهالی والیبال برای چندمین بار در سال‌های اخیر مطرح شد، بحث نحوه استفاده اسلوبودان کواچ سرمربی تیم ملی از دستیارانش در تیم ملی است؛ موضوعی که هر بار با شکست تیم ملی یا در پایان رقابت‌های لیگ جهانی یا قهرمانی جهان مطرح بوده، اما تاکنون پاسخی به منتقدان داده نشده است. هر چند فدراسیون والیبال بعد از ولاسکو به دلیل سوابق کم مربیگری کواچ در تیم ملی مورد انتقاد قرار گرفت، اما نتایج خوب این مربی صرب سبب شد فشارها بر او تا اندازه‌ای کم شود و این‌بار منتقدان، دستیارانش در تیم ملی را نشانه بگیرند؛ مربیانی که در این فصل بنابر پیشنهاد خود کواچ به ایران آمدند و موجی از اختلاف‌نظر و انتقاد به عملکرد سرمربی تیم ملی والیبال را به راه انداختند.

امروز کواچ روی نیمکت تیم ملی والیبال ایران مسابقه‌های مهم جهانی را تجربه کرده و قطعا شناخت کاملی از ملی پوشان ـ چه به لحاظ روانی و چه تکنیکی ـ پیدا کرده، اما منتقدان باز هم با نگاهی به نتایج تیم ملی در لیگ جهانی اعتقاد دارند کواچ در بازی‌های حساس‌ مرد لحظه‌ها نیست. آنها می‌گویند کواچ در چنین مواقعی نمی‌تواند بحران و استرس تیم را مدیریت و کنترل کند و در این میان، دستیارانی که در اختیار دارد، به تیم و حتی خود کواچ کمکی نمی‌کنند. با هدفگذاری فدراسیون والیبال که افق آن راهیابی به رقابت‌های المپیک و موفقیت در بازی‌های جهانی است، بسیاری این زمان را فرصتی برای تغییرات در کادر فنی تیم ملی والیبال ایران می‌دانند، آن هم فقط به دلیل این که تیم ملی در بازی‌های آینده لطمات غیرقابل جبرانی نبیند. اگر به دنبال کسب سکوی جهانی و سهمیه المپیک هستیم باید به فکر تقویت کادر فنی تیم ملی والیبال ایران باشیم. کواچ به دستیاران باتجربه‌تری برای مسابقه‌های ‌جهانی ۲۰۱۵ ژاپن و المپیک ۲۰۱۶ ریو نیاز دارد.

مربیانی بدون کارنامه

روزی که اسلوبودان کواچ، سرمربی تیم ملی والیبال به همراه کارلو ساتی (بدنساز)، دژان ولیچویچ ملقب به گوسا به عنوان کمک مربی تیم ملی و دراگان اسویتوزارویچ به عنوان تمرین‌دهنده تیم (ب) از طریق فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) وارد تهران شد، اهالی والیبال کارنامه این مربیان صرب را رصد کردند، اما نکته قابل توجهی که حرکت کواچ را بابت آوردن آنها به والیبال ایران توجیه کند، پیدا نکردند.در کنار این سه نفر، رحمان محمدی راد مربی جوان و آینده‌داری است که در زمان ولاسکو هم بود، اما از محمدی‌راد به دلیل تسلط بر زبان انگلیسی، بیشتر به عنوان مترجم استفاده شده است.

وقتی موج مخالفت از انتخاب‌های صربی کواچ در کادر فنی تیم ملی بلند شد، امیرحسین منظمی مدیر تیم‌های ملی با اشاره به انتقادهای مطرح شده درباره ضعف کادر فنی تیم ملی و دستیاران کواچ گفت صددرصد باید نقاط ضعف و قوت تیم را دید و اشکالات را برطرف کرد. منظمی خطاب به منتقدان، نشانی کمیته فنی را برای بررسی همه جوانب داد. او گفت با نظر کمیته فنی در صورت صلاحدید، از مربیان دیگر نیز در کنار کواچ استفاده خواهد شد تا کادرفنی تقویت شود.

کواچ که بارها در واکنش به خواسته منتقدان از دستیارانش حمایت کرده، پیش از این برای تغییر کادرفنی تیمش در رقابت‌های جهانی لهستان نیز زیر بار نرفت. او در لیگ جهانی از اختیارات کاملی که فدراسیون والیبال به او داد، استفاده کرد؛ اختیاراتی که امیر خوش‌خبر، سرپرست تیم ملی آن را برای سرمربی تیم ملی محفوظ می‌داند. خوش خبر در اوج انتقاد از دستیاران کواچ گفت حضور گوسا کمک زیادی به سرمربی تیم ملی می‌کند. کواچ برای این که بازیکنان در تیم (ب) با سیستم او آماده شوند، دراگان اسویتوزارویچ را با خودش آورده تا این تیم را تمرین دهد.

استفاده از ظرفیت‌ها

بهروز عطایی، مربی اسبق تیم ملی والیبال ایران درباره دستیاران کواچ می‌گوید: وقتی بحث تیم ملی در میان است باید از تمام ظرفیت‌های والیبال استفاده شود. ما در این چند سال در برنامه‌ریزی و کمیته فنی، همسو با فعالیت‌های تیم ملی پیش نرفتیم. به همین دلیل این مشکلات هر بار به شکل سابق تکرار می‌شود.

عطایی با اشاره به این که چشمش از تغییرات در کادر فنی تیم ملی آب نمی‌خورد، ادامه می‌دهد: تغییراتی در کار نخواهد بود، همان‌گونه که تاکنون نبوده است. در کنار کواچ، افراد ناکارآمد و کم‌تجربه‌ای قرار گرفته‌اند که جامعه والیبال را برای رقابت‌های حساس آینده نگران کرده است. مربیانی که کواچ آنها را به عنوان دستیارانش برگزیده، در سطحی نیستند که به والیبال ایران کمک کنند.

عطایی می‌گوید، اگر این مربیان صرب خوب هستند، چرا فدراسیون والیبال تیم (ب) را به آنها نداد و در مراحل پایانی تیم تحویل پیمان اکبری شد؟ دستیارانی که کواچ از صربستان برای تیم (ب) آورد، کجا هستند؟ اگر خوب بودند، پس چرا برای سرمربیگری تیم (ب) نگذاشت و اگر خوب نبودند پس چرا این مدت آنها را بالا سر تیم گذاشتند؟

حتی مربیانی که اعتقاد دارند انتخاب دستیاران حق سرمربی تیم است، این موضوع را از فدراسیون یا کواچ قبول نمی‌کنند، افرادی با دانش محدود آن هم صرفا به خاطر خارجی بودن در تیم ملی ایران قرار بگیرند. عادل بناکار، سرمربی تیم والیبال شهرداری تبریز می‌گوید: انتخاب دستیاران حق سرمربی است، اما در تیم ملی باید به سلیقه‌های بیشتر در انتخاب نفرات و مربیان احترام گذاشته شود. اکنون دغدغه مربیان ایرانی این است که بعد از این مربیان آیا والیبال ایران می‌تواند به مربی ایرانی اعتماد کند؟ این پرسش در شرایط کنونی بی‌جواب است؛ بنابراین باید مربیان‌مان را در کنار تیم ملی قرار بدهیم.

بناکار با اشاره به دوره‌هایی که مرحوم حسین معدنی یا بهروز عطایی در تیم ملی دستیار بودند، می‌گوید: این روند خوب در سال‌های اخیر قطع شده در حالی که به نظرم باید دستیار اول کواچ یک مربی ایرانی باشد.

رفع عیب‌ها در لیگ جهانی

لیگ جهانی فرصتی برای رفع عیب‌های تیم ملی است. یکی دیگر از طرفداران این بحث، ناصر شهنازی مربی تیم آلومینیوم هرمزگان است که اعتقاد دارد بعد از لیگ جهانی باید نقاط ضعف دیده شده را برطرف کرد. او کواچ را همچنان مربی جوانی می‌داند که با وجود حضور چند ساله‌اش در سطح والیبال دنیا، هنوز تجربه کافی ندارد و باید از دستیاران قوی‌تر استفاده کند.

شهنازی می‌گوید: کواچ در باشگاه‌های ایتالیا موفق بود، اما تیم ملی با بازی‌های باشگاهی فرق دارد. سرمربی تیم ملی آنالیزور خوب ایرانی و محمدی راد از مربیان والیبال فهم در کادر فنی تیم ملی را در کنار خود دارد، اما باید توجه داشت تیمی که در سطح نخست والیبال دنیا بازی می‌کند، باید کادرفنی مطابق با استانداردهای رایج بین‌المللی داشته باشد.

شهنازی با انتقاد از مربیان صرب که دستیاران کواچ هستند، ادامه می‌دهد: نباید کاری کرد والیبال ایران برای همشهری‌های کواچ که اصلا کارنامه‌ای ندارند، سکوی پرتاب آنها باشد. زمان ولاسکو خود من شاهد تمریناتش بودم و همین‌طور شاهد استفاده از سیچلو، یکی از دستیاران و آنالیزورهای به روز جهان که چگونه به سرمربی بزرگ والیبال ایران کمک می‌کرد. کواچ نباید از اختیاراتی که فدراسیون به او داده با استخدام همشهری‌هایش سوءاستفاده کند.

با این بحث‌ها می‌توان نگرانی‌های اهالی والیبال را در بازی‌های آینده تیم ملی متوجه شد، آن هم در شرایطی که فدراسیون والیبال، لیگ جهانی را در مسیر اهداف متعالی این فدراسیون اعلام کرده است. بنابراین اکنون که تا زمان بازی‌های 2015 ژاپن و انتخابی المپیک 2016 هنوز فرصت باقی است، باید لیگ جهانی با کم و کاستی‌ها و نقاط قوتش بدرستی تجزیه و تحلیل شود، زیرا برای والیبال ایران بازی‌های مهم‌تر از لیگ جهانی در راه است.

ورزش

محمد رضاپور