آیا تزریق انسولین وابستگی می‌آورد

باورهای غلطی درباره تزریق انسولین وجود دارد. بسیاری از مردم تصور می‌کنند اگر یک بار انسولین تزریق کنند، به آن معتاد می‌شوند. این افراد احتمالا انسولین را مثل مورفین تزریقی می‌پندارند که احتمال اعتیاد به آن زیاد است.

واقعیت این است که انسولین به هیچ وجه اعتیادآور نیست. هر بیمار دیابتی وقتی دچار بیماری دیگری می‌شود، به دلیل حال عمومی بد و به هم خوردن اشتها ممکن است نیاز به انسولین پیدا کند. در این موارد ما چند روز به بیمار انسولین تزریق می‌کنیم و بعد دوباره او می‌تواند با داروی خوراکی دیابت را درمان کند. موارد دیگری نیز وجود دارد که از انسولین برای یک دوره محدود استفاده می‌شود؛ مثلا بیمارانی که قند خونشان بسیار بالا رفته (حتی کسانی که تازه به دیابت مبتلا شده‌اند) برای مدت کوتاهی مثلا یک ماه می‌توانند از انسولین استفاده کنند و بعد از این‌که قند خونشان کنترل شد دوباره برای آنها داروی خوراکی تجویز می‌شود. در تحقیقات مشخص شده است، اگر در شروع بیماری دیابت، قند خون خیلی بالا باشد، بهتر است چند ماه اول از انسولین استفاده شود تا کمی غده لوزالمعده استراحت کند و دوباره به کار بیفتد.

البته باید دانست، ابتدا بیمار باید رژیم غذایی صحیح در پیش گیرد و ورزش منظم داشته باشد تا درمان دیابت موثر واقع شود.

نکته بسیار مهم این است که بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بعد از حدود ۲۰ تا ۲۵ سال از شروع بیماری به احتمال زیاد نیاز به تزریق روزانه انسولین پیدا خواهند کرد و اگر انسولین تزریق نکنند، بسرعت دچار ضعف و ناتوانی خواهند شد. در این حالت، انسولین تزریقی، جایگزین انسولین درونی می‌شود که بدن شخص قادر نیست به اندازه کافی آن را تولید کند.

از سوی دیگر، در بسیاری موارد، افزایش قند خون در دوران بارداری گذراست و بعد از اتمام بارداری به حالت طبیعی باز خواهد گشت. با وجود این، برای جلوگیری از آسیب به جنین که در اثر بالا بودن قند ایجاد می‌شود، مجبور به تزریق انسولین به صورت روزانه یک تا سه بار هستیم. در این مورد نیز تزریق انسولین هیچ‌گونه وابستگی ایجاد نمی‌کند و پس از اتمام بارداری در بیشتر موارد، دیابت فروکش می‌کند و با رعایت رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی روزانه قند خون کنترل خواهد شد.

دکتر رضا کریمی

‌ فوق تخصص بیماری‌های غدد