با توجه به نقش مستمر و غیرقابل انکار وسایل نقلیه در زندگی این روزهای بشر، طراحان خودرو درصددند این صنعت را همگام باپیشرفتهترین دستاوردهای علم و فناوری بهروزرسانی کنند. نوآوری در طراحی ویژگیهای حیرتانگیز تا ارتقای مواد اولیه و ابزارآلات ساخت خودرو از دغدغههای همیشگی صاحبان صنایع خودروسازی بوده است. کمپانیهای بزرگ برای این که از میدان رقابت خارج نشوند، ناگزیرند با آخرین بهروزرسانیها مشتریان خود را از خرید خودروهای رقیب منصرف کنند. از این رو، خودروهای زیادی در دست طراحی و پردازش است که شاید نمونه آنها را فقط در فیلمهای علمی ـ تخیلی دیده باشید، اما طراحان خودرو نوید دادهاند در آیندهای نهچندان دور اعجوبههایی از این نوع را به مشتریان عرضه کنند. در اینجا، پنج مورد از باورنکردنیترین این خودروها را مرور میکنیم.
بی اِم دَبِلیو آیایت (BMW I8)
آیایت هیچ شباهتی به خودروهای هم نسل خود ندارد. برخلاف بیشتر خودروهای مفهومی که فقط در حد طرح باقی میمانند، آیایت موفق شد به مرحله تولید برسد. از ویژگیهای ساختاری متفاوت میتوان به درهای بال مانند آیایت اشاره کرد که رو به بالا باز میشوند. سازههای بال مانند دیگری نیز عقب خودرو تعبیه شده که هوا را در کل بدنه به جریان میاندازد. آیایت مجهز به موتوری الکتریکی با قدرت ۱۲۹ اسب بخار است که نیروی محرکه چرخهای جلو را تأمین میکند. تأمین نیروی محرکه چرخهای عقب نیز به عهده یک موتور بنزینی فوقکوچک 5/1 لیتری است که درست قسمت عقب پشت اتاق سرنشین قرار دارد. در قسمت عقب، یک موتور کوچک نیز در نظر گرفته شده که باتری لیتیومی آیایت را شارژ میکند. البته جاگذاری همه این تجهیزات وزن تمام شده خودرو را افزایش میدهد. اما درها و اتاق سرنشین آیایت از نوعی مواد کامپوزیت به نام فیبر کربن تقویت شده پلاستیک ساخته شده که وزن آن ۳۰ درصد سبکتر از آلومینیوم است.
چنانچه آیایت را روی حالت اسپرت تنظیم کنید میتوانید از سرعت باورنکردنی آن لذت ببرید. با فشار دادن یک کلید بلافاصله چراغهای خوشه ابزار به رنگ قرمز درمیآید و صدای موتور بنزینی از عقب بلند میشود. بعد از این که همه قدرت موتور به چرخهای عقب منتقل شد، موتور الکتریکی آیایت آن را به سمت جلو حرکت میدهد. باید توجه داشت، کارکرد مطلوب همه موتورهای بنزینی از سرعتی به بعد افت میکند.اما موتور الکتریکی آیایت با جبران این افت، انرژی آن را با شتابی غولآسا پیش میبرد. دیگر این که آیایت فقط ۴۹ گرم گاز دیاکسیدکربن به ازای هر کیلومتر حرکت آزاد میکند. این مزیت در کشوری همچون انگلیس موجب میشود صاحبان خودرو نهتنها از پرداخت مالیات جادهای و هزینه طرح ترافیک لندن معاف شوند، بلکه مشمول تسهیلات یارانهای دولت نیز باشند. تمام این ویژگیها موجب محبوبیت مثالزدنی آیایت در میان طرفداران خودروهای خاص شده تا جایی که صاحبان آن میتوانند خودروهای کارکرده خود را با دو برابر قیمت خرید به فروش بگذارند.
مرسِدِس اِس ـ کِلاس (Mercedes S-Class)
از تجهیزات رفاهی مرسدس اِس ـ کِلاس میتوان به صندلی ماساژور و سیستم تصفیه هوا اشاره کرد. نوعی نگهدارنده لیوان نیز داخل اتاق سرنشین تعبیه شده که به صورت هوشمند، نوشیدنی داخل لیوان شما را بسته به نوع آن گرم یا سرد نگه میدارد. برای رفاه حال سرنشینان، یک یخچال کوچک نیز بین صندلیهای عقب جاگذاری شده است. گذشته از همه این امکانات، چنانچه خودروی خود را در حالت دیسترونیک قرار دهید، دیگر قابلیتهای منحصر به فرد اِس ـ کِلاس که بیشتر جنبه امنیتی دارد، بر شما آشکار خواهد شد. در این حالت، دوربینهای جلوی خودرو فعال میشود و خودروی شما را بین خطوط سفید هدایت میکند. هر زمان که چرخهای سمت مسافر از خطوط سفید رد شود، این سیستم به طور خودکار بدون این که راننده هیچ دخالتی داشته باشد، چرخهای سمت چپ را به آرامی بین خطوط برمیگرداند.
یکی از مهمترین شاخصههای اِس ـ کِلاس تجهیز آن به دوربینهای تصویربرداری حرارتی است که قابلیت دید در شب را برای راننده فراهم میآورد. واضح است رانندگی در شب با خطرات بیشتری همراه است و رؤیت نکردن بموقع موانع انسانی و غیرانسانی در وسط جاده و در سرعت بالا میتواند مرگبار باشد. اما این دوربینهای دید در شب چنانچه عابری را در عرض جاده تشخیص دهند، صفحه نشانگر سرعت تبدیل به یک تصویر دید در شب میشود تا تشخیص عابر برای راننده مشکل نباشد. بعلاوه، یک چراغ چشمکزن نیز عابر را از نزدیک شدن وسیله نقلیه آگاه میکند.
تِسلا مدل اِس (Tesla Model S)
تِسلا ثابت کرد خودروهای شارژی میتوانند در بازار رقابت بسیار پرقدرت ظاهر شوند. شارژ این خودرو برای یک مسافرت350 کیلومتری کفایت میکند. نباید فراموش کرد این مسافت برای یک خودروی شارژی قابل توجه است. سیستم شارژر تِسلا قادر است باتری الکتریکی آن را طی نیم ساعت به طور کامل شارژ کند، اما مهمترین شاخصه تِسلا که همه را شگفتزده میکند، قابلیت بهروز شدن آن است. این در حالی است که به طور معمول خودروهای بنزینی یا دیزلی قابلیت ارتقا ندارند. تِسلا مجهز به سیستمهای رایانهای پیشرفته است و تکتک قطعات آن به این رایانهها متصلند. این قابلیت، به مهندسان تِسلا امکان آن را میدهد تا آخرین نسخه برنامههای بهروز شده را از طریق اینترنت3G به سامانه رایانهای خودرو ارسال کنند. برنامهها در شب زمانی که خودرو در حال توقف است، دانلود میشود و راننده میتواند صبح روز بعد نسخه بهروز شده مدل اِس را براند!
بهروزرسانیها واقعا کاربردی هستند. به طور مثال، در آخرین بهروزرسانی، ترمز اضطراری در ردیف برنامههای تِسلا قرار گرفت تا چنانچه راننده بر اثر بیاحتیاطی در حال برخورد به مانع باشد، خودرو بموقع متوقف شود. یکی دیگر از بهروزرسانیهای تِسلا که بسیار کاربردی است، اضافه شدن برنامهای است که اجازه نمیدهد از راننده رفتار پرخطر سر بزند، اما ماجرای بهروزرسانی به اینجا ختم نمیشود. مهندسان تِسلا روی برنامهای کار میکنند که به راننده امکان میدهد در بزرگراهها خودرو را روی حالت رانندگی خودکار تنظیم کند. آنها از برنامه دیگری صحبت میکنند که قادر است خودرو را با فرمان صوتی از داخل پارکینگ خارج کند. به نظر میرسد این بهروزرسانیها تا جایی ادامه پیدا کند که تِسلا نیازی به راننده نداشته باشد!
آئودی تیتی (Audi TT)
تیتی برخلاف ظاهر کوچک و سبکش، قابلیتهای شگفتانگیزی دارد. تمام خودروهایی که پیشتر به آنها اشاره شد با این که امکانات فوقالعادهای در اختیار راننده قرار میدهند، در عین حال میتوانند حواس راننده را نیز پرت کنند. زیرا همه این امکانات مانند «دید در شب» از طریق کنسول مرکزی که پایینتر از شیشه جلوی خودرو قرار دارد در دسترساند و همین نگاه کردن مداوم به کنسول مرکزی میتواند مانع توجه راننده به مسیر جلو شود. اما آئودی این مشکل را با ایجاد یک اتاقک مجازی حل کرده است. درست پشت فرمان یک نمایشگر تعبیه شده که فقط کافی است کلید سَت ـ نَو (Nav ـ Sat) را فشار دهید تا سرعتسنج و کیلومترشمار به کنار صفحه انتقال پیدا کنند و به جای آنها نقشه مسیر را ببینید. به این ترتیب، راننده میتواند بدون منحرف شدن به تمام تنظیمات داخل خودرو دسترسی آسان داشته باشد.
تیتی ریزهکاریهای منحصر به فردی نیز دارد. برای مثال، داشبورد و فرمان طوری قرار گرفتهاند که راننده دید واضحی از نمایشگر داشته باشد. به علاوه دکمههای تنظیمات طوری جاگذاری شدهاند که راننده مجبور نباشد برای استفاده از آنها چشم از جاده بردارد. دیگر این که یک صفحه لمسی هم وجود دارد که امکان جستجوی آسان آدرسها و مخاطبان را فراهم میکند. شاید اینها تغییرات کوچکی به نظر برسد، اما همین تغییرات کوچک به یکی از بهترین طراحیهای داخلی تبدیل شده است.
تویوتا آی ـ رود (Toyota I-Road)
براساس مطالعهای که در سال ۲۰۱۴ توسط مرکز تحقیقات اقتصاد و کسب و کار انجام شد، موتورسواران بریتانیایی چهار روز در سال را در ترافیک به سر میبرند. حال تویوتا قصد دارد با عرضه آی ـ رود مشکل ترافیک لندن را حل کند. آی ـ رود در واقع نوعی سه چرخه شارژی با بیشینه سرعت ۶۰ کیلومتر در ساعت است و با هر بار شارژ کامل تا ۴۸ کیلومتر از مسیر را طی میکند. تویوتا معتقد است صاحبان خودروهای عادی میتوانند برای این که از بار ترافیکی مسیرهای پرتردد کاسته شود خودروهای خود را در جایی پارک کنند و بقیه مسیر را با این سهچرخههای شارژی ادامه دهند. اگرچه شکل ظاهری آیـرود غیرعادی به نظر میرسد، اجزای داخلی آن همان فرمان، داشبورد و علائم نشانگر است که در دیگر خودروهای معمولی نیز دیده میشود. فقط کافی است فرمان را به سمت چپ یا راست بچرخانید تا کل بدنه به آرامی به همان سمت متمایل شود، درست مثل اسکیتبازهای حرفهای که وزن بدنشان را به یک سمت متمایل میکنند، اما برخلاف اسکیتبازها که ممکن است هر لحظه واژگون شوند آی ـ رود کاملا مطمئن است.
آنچه آی ـ رود را از دیگر خودروهای معرفی شده در این صفحه متمایز میکند قابلیت آن در کاهش بار ترافیکی خیابانهای شهری است. کارشناسان معتقدند اگر استفاده از این سه چرخههای برقی در میان عموم رایج شود نهتنها دیگر با معضل ترافیک مواجه نخواهیم بود، بلکه تا حد زیادی از شدت آلودگی هوا نیز کاسته خواهد شد. این ایده اکنون در شهر گرونوبل در جنوب شرقی فرانسه درحال آزمایش است. ساکنان این شهر میتوانند آی ـ رود را با قیمت ۱۵ یورو (حدود 55 هزار تومان) به ازای هر ۱۵ دقیقه اجاره و در سطح خیابانهای شهر تردد کنند.
صدف دژآلود
جامجم
منابع: sciencefocus وtherichest
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد