هواپیمای ارز در آستانه فرود در باند تک نرخی

اما شاید کمتر کسی تصور این را می‌کرد که قیمت دلار تا مرز 4000 تومان بالا برود و پس از کش‌وقوس‌ها و تنش‌های فراوان در نهایت در بازه 3000 تا 3500 تومان آرام بگیرد.

آن روزها بسیاری از کارشناسان از این که هشدارهای سال‌های قبلشان نادیده گرفته شده بود، دل خوشی از مسئولان اجرایی نداشتند البته نه به خاطر این که چرا قیمت دلار بالا رفته است؛ که این مساله با توجه به سپری شدن سال‌هایی با تورم بالا اجتناب‌ناپذیر بود بلکه علت ناراحتی آنها از این بود که چرا اجازه سیر قیمت دلار در مسیر طبیعی داده نشده و کار به جایی رسیده که افزایش قیمت حالت انفجار به خود گرفته است؛ شرایطی که تا ماه‌های پایانی دولت دهم از آن به عنوان «حباب» و «فشار فنری»یاد می‌شد.

با وجود این، اما تغییر مسئولان زمینه‌ای شد برای تغییر افکار حاکم بر بازار پول و ارز تا ضمن پذیرش واقعیت بازار یعنی قیمت 3000 تومان برای دلار، تلاش‌هایی برای اصلاح دیگر شرایط نامناسب در این بازار صورت بگیرد.

یکی از این شرایط، همان برقراری نظام دو یا حتی سه‌نرخی در بازار ارز بود که در یکی‌ دو سال آشفتگی بازار، رانت‌های بسیاری ایجاد و موجبات نابسامانی بیشتر را در این بازار ایجاد کرد. طبق وعده دولت مقرر شده بود، نرخ ارز بتدریج بر مدار تک‌نرخی شدن حرکت کند و در نهایت با حذف نرخ‌های دوم و سوم، دلار فقط با یک قیمت در کشور مبادله شود.

حرکت به سوی ارز تک‌ نرخی

این مهم، این روزها بدون توجه به احتمالات ناشی از کاهش قیمت دلار در پی توافقات هسته‌ای، توسط نهاد پولی کشور در حال اجراست. بانک مرکزی از ماه‌های گذشته با جدیت، مسیر تک‌نرخی کردن ارز را در پیش گرفته و با افزایش ریال به ریال قیمت هر دلار، این روزها شکاف قیمت ارز رسمی و آزاد را به کمترین میزان در چهار سال گذشته رسانده است.

به گونه‌ای که نرخ دلار بانک مرکزی از حدود2600 تومان در ابتدای سال گذشته به 2800 تومان در ابتدای سال جاری افزایش پیدا کرده و این روزها به بالاتر از 2900 تومان رسیده است تا فاصله اندکی را برای رسیدن به قیمت ارز در بازار آزاد در پیش‌رو داشته باشد. نگاهی به مسیر طی شده توسط بانک مرکزی نشان از دو برابر شدن سرعت رشد قیمت دلار رسمی طی سال جاری نسبت به سال گذشته دارد.

با این اوصاف بسیاری از دلاربازان خیابان فردوسی که از چهار سال پیش اسم و رسمشان بدجور بر سر زبان‌ها افتاده، باید این روزها به فکر کوچ کردن به بازاری دیگر باشند البته وجود صرافی‌ها برای اقتصاد کشور نه تنها مضر نیست که مفید هم است اما موج‌سوارانی که برای استفاده از رانت‌های ناشی از کمبود یا چندنرخی بودن دلار وارد این بازار شده‌اند، امروز دیگر باید کم‌کم به فکر یک منبع درآمد دیگر باشند.

حال، این که کدام بازار قرار است با حضور آنها به هم بریزد، پرسشی است که مسئولان اجرایی باید از همین الان پاسخ آن را پیدا کرده و تدابیر لازم را به منظور جلوگیری از ایجاد آشفتگی مجدد در اقتصاد کشور اتخاذ کنند.