دوران دفاع مقدس؛ اوج مدیریت جهادی

براساس فرمایشات ایشان، این‌طور استنباط می‌شود که مدیریت جهادی موفق‌ترین سبک مدیریتی بومی اسلامی برای فرهنگ ایرانی ـ اسلامی و شرایط محیطی ماست.

حضرت آقا جهاد را دست و پنجه نرم کردن با مشکلات و چالش‌ها می‌دانند؛ جهاد یعنی جد و جهد همراه با زحمت و چالش بنابراین مدیریت جهادی، در واقع در برابر مشکلات، در برابر موانع، در گلاویز بودن با چالش‌ها یا در برابر دشمن شکل می‌گیرد.

بعضی معتقدند حتما باید در مقابل مدیریت جهادی یک دشمنی وجود داشته باشد وگرنه مدیریت جهادی نیست، اما چنین نیست و الزاما وجود دشمن از شرایط ایجاب مدیریت جهادی نیست. مشکلات وقتی سنگین و چالش‌‌برانگیز می‌شوند، موانع وقتی بلند و هماوردطلب می‌شوند، مدیریت جهادی لازم می‌آید و در چنین شرایطی است که مدیریت جهادی باید شکل بگیرد و اعمال شود.

به‌طور خلاصه «مدیریت جهادی در واقع جهاد در عرصه مدیریت و کار و تلاش است» و آنچه در اینجا خوب است به آن اشاره کنیم این است که مدیریت جهادی، یک نوع مدیریت مسبوق به سابقه است که در دوران دفاع مقدس به اوج خود رسید و بعد هم رگه رگه در بخش‌های مختلف کشور و در مقاطع دیگر دیده شده است.

تاریخ معاصر ما اثبات می‌کند مدیریت جهادی در بدترین شرایط هم امکان‌پذیر است و مطالعه دوران مسئولیت بسیاری از فرماندهان از جمله شهید فلاحی به ما می‌گوید در پیچیده‌ترین شرایط و در مقابل متنوع‌ترین چالش‌ها مدیریت جهادی منجر به موفقیت، امکان‌پذیر است و هیچ عذر و بهانه‌ای پذیرفته نیست.

در مدیریت جهادی، اقدامات قرارگاهی جایگزین فعالیت‌های ستادی می‌شود به این معنی که ستاد وقتی زمانِ کارش تمام شد در را می‌بندد و می‌رود، اما قرارگاه این‌طور نیست، اولا درِ قرارگاه را هیچ‌وقت نمی‌بندند، آدم‌های قرارگاه وقتی هم که خوابیده‌اند، عضو قرارگاهند و در واقع در حال کارند، مثل روحیات شهید صیاد، ساعت یک شب جلسه می‌گذاشت، یک وقت هم داخل ماشین چرت می‌زد، یک وقت هم از فرط بی‌خوابی یک جایی چند دقیقه چشم‌هایش را می‌بست. این‌طور نیست که مدیر جهادی بگوید من از این ساعت تا فلان ساعت در حال استراحتم، مدیر جهادی مثل شهید ستاری است که همه کسانی که او را می‌شناسند تأئید می‌کنند یک مدیر جهادی بود. مثل شهید نامجوست که دانشجویان آن زمان یادشان هست که چراغ کار دفتر کارش تا صبح روشن بود و کار می‌کرد.

نکته‌ای که در پایان باید بر آن تاکید کرد، این است که مدیریت جهادی حد یقف ندارد و این‌طور نیست که وقتی به جایی رسید بگوییم کار ما تمام شد؛ ممکن است هدف‌های واسطه‌ای را تعیین کنند، ولی وقتی به آن رسید حرکت به طرف هدف بعدی ادامه خواهد یافت.

امیر سید عبدالرحیم موسوی - جانشین فرمانده کل ارتش