عاشورا، ایثار و آگاهی بخشی

اما از سوی دیگر، شهید یک آرمان زمینی نیز دارد. به عبارت دیگر، شهید برخی واقعیات زمینی را مغایر ارزش‌های آسمانی خود می‌داند و حتی به قیمت به خطر انداختن جان خود سعی می‌کند این واقعیت زمینی را تغییر دهد. شهید در این راه جانش را می‌دهد و این تغییر را ایجاد می‌کند؛ ولی او در زمین شاهد این تغییر نیست، چرا که این تغییر بعد از جان دادن او رخ داده است. سایر انسان‌ها از این تغییر منتفی می‌شوند و اینجا شهید همان کسی است که ایثار کرده است.

ما شیعیان، شهادت را با نام امام حسین و یاران وفادارش می‌شناسیم. اما اگر ایثار بخشی از ماهیت شهادت است، امام حسین و یارانش، چه تغییری را در جهان خاکی با شهادت خود ایجاد کردند؟ مگر جز این نیست که همه مبارزان لشکر اباعبدالله به شهادت رسیدند و همه اهل بیت ایشان و زنان و کودکان همراه آنها به اسارت گرفته شدند؟ پس چه تغییری به‌واسطه این نهضت ایجاد شد؟ از سوی امام و یاران او چه ضربه جبران‌ناپذیری به مظهر ظلم زمانه وارد آمد که به قیمت شهادت حضرت و یارانش تمام شد؟

یکی از مهم‌ترین تغییراتی که به‌واسطه قیام عاشورا ایجاد شد، آگاهی‌بخشی بود. اما آگاهی به چه چیزی؟ قیام عاشورا یک نهضت آگاهی‌بخش بود، اما موضوع این آگاهی چه بود؟ به نظر می‌رسد این قیام ماهیت ظلم و هویت ظالم را آشکار کرد. قیام عاشورا نشان داد خلافت یزید چگونه ماهیتی دارد. این قیام به همگان نشان داد یزید از ریختن هیچ خونی ابا ندارد. این قیام نشان داد یزید و حامیان او حتی به کودکان نیز رحم نمی‌کنند. این قیام نشان داد یزید حاضر است به ناجوانمردانه‌ترین شیوه‌ها در مقابل مخالفان رفتار کند. این قیام نشان داد یزید که خود را خلیفه رسول اکرم(ص) می‌دانست، هیچ نسبتی با رسول اکرم(ص) ندارد، چرا که اهل‌بیت پیامبر(ص) بزرگ‌ترین مخالف حکومت اوست.

بنابراین شهادت امام حسین و یارانش ایثار بود و این ایثار از جنس آگاهی‌بخشی بود. اما اگر آگاهی‌بخشی ارزش جان حسین (ع) و یاران باوفایش را دارد، پس چرا امروز ما انسان‌ها آگاهی‌بخشی را هدفی بزرگ ندانیم؟

امروز جوانان و نوجوانان فلسطینی با این که می‌دانند در مقابل دشمن کاملا مسلح، در صورت مبارزه به شهادت خواهند رسید، اما با پا پیش گذاشتن و مبارزه با ظالم، هر روز بیش از پیش ماهیت این حاکمان ظالم را بر مردم جهان معلوم می‌کنند و به این شیوه زندگی خود را در مسیر الهی آگاهی‌بخشی به سایر انسان‌ها ایثار می‌کنند. اهدای جان به هدف آگاهی‌ رساندن، ایثاری است تام و تمام که بزرگ‌ترین نمونه آن شهید کربلاست.

حسین برید

جام‌جم