3 تهدید نگران‌کننده واردات میوه

این در حالی است که با وجود تمام فعالیت‌های انجام شده در این زمینه، نمی‌توان میزان واردات قاچاق میوه را به صفر رساند و به‌طور کلی مانع از آن شد، چون برخی خلأهای قانونی و البته مشکلات جغرافیایی مرزهای گسترده ایران، ممکن است این امکان را برای مسئولان فراهم نکرده باشد، اما بد نیست کمی درباره مشکلات ایجاد شده به دلیل واردات بی‌رویه و البته گلوگاه‌های موجود سخن بگوییم تا بلکه مسئولان مربوط بتوانند با در نظر گرفتن آنها نسبت به حفاظت از تولید و محصول کشور که همواره به عنوان بهترین و متنوع‌ترین محصولات باغی و کشاورزی در جهان از نظر کیفیت و تنوع مطرح است، گام موثری بردارند.

براساس شواهد و بررسی‌های انجام شده، بیشترین مشکل مربوط به بازارچه‌های مرزی است که با توجه به مجوزهایی که به فعالان این بازارچه‌ها برای وارد کردن محصولات سالانه داده شده، تخلف‌هایی در این زمینه روی داده و حجم قابل توجهی از محصولات از این طریق وارد کشورمان می‌شود که می‌توان به مرکبات، خشکبار و حتی برخی میوه‌های فراوان کشور مثل سیب اشاره کرد، اما پرسش اصلی اینجاست که واقعا مشکل این واردات برای ایران چیست؟ برای یافتن پاسخ این پرسش نباید صرفا در میان دودوتای اقتصاد جستجو کنیم، چون مشکل فراتر از این مسائل است و معضلات اقتصادی فقط یک مورد است که باید برای آن نگران باشیم؛ در حالی که هنوز سه تهدید اصلی واردات بی‌رویه در این زمینه وجود دارد.

1ـ به‌طور کلی در زمینه محصولات کشاورزی همه کشورها برای جلوگیری از ورود آفت‌های گیاهی و باغی سیاست‌های بسیار سختگیرانه‌ای را در پیش می‌گیرند و با استفاده از راهکارهای علمی و عملی مانع از ورود آفات ناشناخته و غیربومی به داخل مرزهایشان می‌شوند، اما در مورد کشورمان به دلیل افزایش روند ورود محصولات غیر‌قانونی این موضوع نادیده گرفته شده و متاسفانه برخی آفات غیربومی وارد شده که گاه تا برطرف شدن آنها کشاورزان زیان‌های سنگینی را متحمل شده‌اند.

2ـ قیمت بسیاری از محصولات کشاورزی همانند دیگر موارد صنعتی و تجاری را عرضه و تقاضا تعیین می‌کنند، با این تفاوت که برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا می‌تواند آینده محصولات یک منطقه را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش تولیدات در دوره‌ای مشخص باشد؛ چون وقتی قیمت محصولات کاهش یابد، برداشت و فروش محصول برای کشاورزان سودآور نیست و به‌تدریج تصمیم به تغییر سیاست کشت خود گرفته و ممکن است در یک محصول دچار بحران شویم؛ دقیقا اتفاقی که امسال برای انگور ایران افتاده است. این عرضه و تقاضا به هر دلیل برهم خورده است و اکنون انگور ایران که دارای بالاترین کیفیت بین‌المللی است، در برخی موارد حتی کمتر از کیلویی 500 تومان خریداری شده است.

3ـ واردات غیرقانونی و بی‌رویه نه‌ تنها گریبان اقتصاد کشاورزان را خواهد گرفت، بلکه می‌تواند خود دولت را به چالش بکشد؛ چون طبق اصول با کاهش قیمت‌ها موضوع خرید تضمینی به میان خواهد آمد و این خریدهای تضمینی در بسیاری از موارد هزینه‌ای هنگفت و غیرضرور را به دولت که اکنون با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند، تحمیل خواهد کرد.

محمدعلی طهماسبی - معاون باغبانی وزارت جهاد کشاورزی / روزنامه جام جم