نوای آنلاین موسیقی ایرانی

هر روز به تعداد تلفن‌های هوشمند و پخش‌کننده‌های موسیقی اضافه می‌شد و با روش سنتی نیاز کاربران را پاسخ نمی‌داد.

این گونه بود که سیستم استریم موسیقی یا پخش آنلاین متداول شد. در این روش کاربر مالک اثر نیست، بلکه حق استفاده از آن را اجاره می‌کند.

با این حال با قیمتی که یک چندم قیمت آلبوم موسیقی هم نمی‌شود، به آرشیوی غنی از آهنگ‌ها دسترسی دارد.

سیستم استریم در حال حاضر از محبوبیت بالایی در دنیا برخوردار است و در ایران نیز یک تیم استارت‌آپی با ایده‌ای به نام «نواک» این روش را بومی‌سازی کرده است.

پای صحبت‌های احسان رزازی نشستیم تا داستان رسیدن به این ایده را از زبان او بشنویم.

علاقه‌ای که ایده آفرین شد

احسان در دانشگاه صنعتی شریف، مهندسی کامپیوتر می‌خواند که ایده راه‌اندازی یک سرویس استریم موسیقی به ذهنش خطور کرد.

«من طرفدار پر و پاقرص موسیقی بودم و همیشه جدیدترین آلبوم‌های موسیقی را که به بازار می‌آمد می‌خریدم.

در دوره کارشناسی با اپلیکیشن اسپاتیفای و سرویس‌های پخش آنلاین آشنا شدم و به این فکر افتادم سرویسی مشابه در ایران راه بیندازم.»

ایده را با سه نفر از دوستانش در میان می‌گذارد که همگی همکلاسی‌هایش بودند، دو نفرشان به دلیل ادامه تحصیل از همکاری جا می‌مانند، اما نفر سوم، علیرضا جعفری کنار احسان می‌ماند و راضی می‌شود تا شغلش را کنار بگذارد و نواک را تاسیس کند.

احسان در این باره می‌گوید: «هم من شغل خوبی داشتم و هم علیرضا. هر دو در شرکت‌های مختلفی استخدام بودیم و برایمان استعفا سخت بود.

علیرضا غیر از این اعتقادی هم به سرویس استریم موسیقی نداشت و دانلود غیرمجاز موسیقی را به این روش ترجیح می‌داد.» احسان می‌گوید:

«کلی طول کشید تا بتوانم علیرضا را متقاعد کنم که گوش دادن قانونی به موسیقی بسیار بهتر از روش غیرمجاز است.»

با این حال برای پیشبرد اصولی کار، شروع می‌کنند به تهیه پرسشنامه و نظرسنجی از دانشجوهای دانشگاه، استادان و آدم‌های عادی تا ببینند این کار چقدر در جامعه محبوبیت دارد.

«نظرسنجی را که انجام دادیم خودمان هم باورمان نمی‌شد. تازه متوجه شدیم استریم چقدر بین کاربر ایرانی محبوبیت دارد.»

هر دو با اطمینان خاطر شغل‌هایشان را کنار می‌گذارند و تمام تمرکزشان می‌شود نواک. «چون در دانشگاه شریف درس می‌خواندیم ایده را به مرکز کارآفرینی شریف ارائه کردیم که خوش‌شان آمد و جایی را در اختیارمان قرار دادند. در مرکز شتابدهی شریف دوره‌های آموزشی برایمان برگزار کردند.»

چون از اولین تیم‌هایی بودند که به مرکز شتابدهی دانشگاه وارد می‌شدند تمام دوره‌ها و امکانات برای اولین بار روی نواک امتحان شد.

مدت زمان زیادی نمی‌گذرد که نواک از شریف خارج می‌شود و با ارتباطاتی که به دست آورده وارد یک مرکز شتابدهی خصوصی می‌شود. سال 94 فرا می‌رسد و کار به‌صورت جدی با سرمایه‌گذاری مرکز شتابدهی جدید کلید می‌خورد.

چالشی به نام اینترنت

احسان می‌گوید: «ما از اوایل سال 93 کارمان را شروع کرده بودیم و از ابتدا روی اپلیکیشن نسخه آی‌اواس کار کردیم.

آن موقع هنوز اینترنت موبایلی رایج نشده بود و ابتدای کار یکی از دلایلی که غیر از عوامل دیگر همچون فرهنگ استریم موسیقی در کشور دغدغه‌مان بود به این مورد فکر می‌کردیم.»

برای مواجهه با این محدودیت با تجربه‌ای که احسان از کار روی سیستم استریم داشت، از مدلی استفاده می‌کند که با یک اتصال کم‌سرعت نیز به‌خوبی کار کرده و حجم کمی از اینترنت را مصرف می‌کند.

احسان توضیح می‌دهد برای اجرای این روش از سرورهایی استفاده کرده‌اند که در ایران است و از پروتکلی کمک گرفته‌اند که هنگام پخش یک فایل، موسیقی را به چند قطعه تقسیم می‌کند و کاربر هر ثانیه‌ای از آهنگ را که انتخاب کند قطعه مربوط به آن ثانیه لود می‌شود.

نقطه مقابل این روش سیستم بافر است که یک آهنگ از ابتدا تا انتها به‌صورت کامل دانلود می‌شود تا پخش آغاز شود. احسان می‌گوید: «با توجه به این موضوع با اینترنتی که هنوز روی سیمکارت ارائه نشده بود، مشکلی برای پخش نداشتیم.

جالب است که با آمدن اینترنت 3G هم مشکلی در پخش نداشتیم. برای عملکرد خوب روی اینترنت همراه فشرده‌سازی زیادی انجام دادیم، اما کمی بعد متوجه شدیم به این همه فشرده‌سازی نیاز نیست.

اوایل از فرمت MP3 استفاده می‌کردیم، اما چون روی سیستم‌عامل اندروید کند لود می‌شد، پخش را با فرمت M4A جایگزین کردیم.»

ناشرانی که اجازه نشر نمی‌دهند

عملکرد سیستم استریم که کامل می‌شود نوبت به امضای قرارداد با ناشران می‌رسد؛ زیرا قرار است نواک موسیقی ایرانی را به‌صورت قانونی به گوش مخاطب برساند.

احسان در این باره می‌گوید: «اول فکر می‌کردیم یک مدلی در خارج از ایران ارائه شده و ناشران ایرانی هم راحت قبول می‌کنند، اما وقتی وارد کار شدیم، دیدیم قرارداد بستن با ناشران کار خیلی سختی است.

بیشتر ناشران از همان اول می‌گفتند از این راه پول در نمی‌آید و به این نتیجه رسیدیم باید ساعت‌ها حضوری با ناشرها صحبت کنیم.

در یکی از جلسه‌ها با یکی از ناشرها فقط چهار ساعت جلسه سرپایی داشتیم. خیلی از ناشرها را نمی‌توانستیم پیدا کنیم یا جوابمان را نمی‌دادند.

یک بار یکی از ناشرها پس از شنیدن حرف‌های ما گفت خودم چنین سرویسی راه می‌اندازم، اما برایش توضیح دادیم که این سیستم به دانش فنی نیاز دارد که ما آماده‌اش کرده‌ایم.

فرآیند قرارداد بستن با ناشرها کار بسیار سختی بود و بعدها وقتی دیدیم حجم کار خیلی زیاد می‌شود دو تا نیروی دیگر گرفتیم و من و علیرضا وقتمان را برای کارهای دیگری گذاشتیم.»

ابتدا ناشرها می‌گویند سودشان در فروش سی‌دی است، اما احسان و شریکش به آنها ثابت می‌کنند مدل درآمدی فروش سی‌دی در دنیا در حال انقراض است و هنرمندان از فروش حق اشتراک، درآمد کسب می‌کنند.

«با تحقیق‌هایی که کردیم متوجه شدیم در سال 2013 حدود 30 درصد فروش سی‌دی کاهش پیدا کرده و در عوض سیستم استریم رشد داشته است.

همچنین در اروپا طی سال 2013 استریم باعث شد افراد بین 18 تا 35 سال 50 درصد کمتر سراغ دانلود غیرقانونی بروند.

برای قرارداد بستن هم از مدل‌های خارجی کمک گرفتیم که 70 درصد درآمد فروش در نواک از آن ناشر است و بقیه درآمد ماست.»

آینده از آن استریم است

احسان می‌گوید وقتی اپل سرویس اپل موزیک را راه انداخت خیلی خوشحال شدیم. یکی به این دلیل که حتما آینده روشنی برای استریم موسیقی در پیش است که شرکتی به بزرگی اپل روی آن سرمایه‌گذاری جدی می‌کند و دیگری این‌که فرهنگ‌سازی و بستر مطلوبی برای استریم ایجاد می‌شود.

احسان در پاسخ به این پرسش که آیا نواک به سوددهی رسیده می‌گوید: «تازه یک ماه و نیم است که سرویس پرداخت به ازای حق اشتراک را راه انداخته‌اند و کاربر می‌تواند با پرداخت ماهانه 6900 تومان بدون تبلیغ و با کیفیت بالا به آرشیو غنی موسیقی‌های نواک گوش دهد.

همچنین با پرداخت حق اشتراک کاربر می‌تواند آهنگ‌ها را دانلود کند که فقط درون اپلیکیشن اجرا می‌شود.»

به گفته احسان، بسیاری از امکانات نواک را از اپلیکیشن‌های خارجی همچون اسپاتیفای الهام گرفته‌اند و در حال حاضر فهرست پخش‌هایی را دارند که کاربران دیگر درست کرده‌اند و به یکدیگر پیشنهاد می‌دهند.

او می‌گوید در آینده نزدیک از سرویسی رونمایی خواهند کرد که براساس رفتار کاربران موسیقی به آنها پیشنهاد می‌دهد.

احسان به ما از 45 هزار مشترکی که تاکنون از نواک استفاده کرده‌اند می‌گوید و به‌سرعت این نکته را هم اضافه می‌کند که همه این افراد مشترک فعال نیستند.

او در پاسخ به کنجکاوی ما از سلیقه کاربران ایرانی می‌گوید بیشتر مشترکان نواک، موسیقی پاپ گوش می‌دهند.

به گفته احسان، کارآفرینی خطر کردن و تحمل سختی‌هاست و اگر کسی بخواهد وارد این حوزه شود باید صبور باشد و ریسک‌پذیر.

احسان برای‌مان از روزهایی می‌گوید که طی یکی دو سال گذشته سپری کرده و از صبح تا شب در حال کار روی نواک بوده است.

او می‌گوید در این مدت ازدواج هم کرده است، اما اجازه نداده راه انداختن استارت‌آپ و درآمد کم دلسردش کند.

نواک؛ پخش آنلاین موسیقی ایرانی

نواک یک سرویس پخش آنلاین موسیقی در قالب اپلیکیشن اندروید و iOS است که به‌صورت رایگان و با پرداخت حق اشتراک جدیدترین آثار خواننده‌های مجاز ایرانی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

کاربران می‌توانند با استفاده از این اپلیکیشن آلبوم خواننده‌های محبوبشان را دانلود و گوش کنند. مزیت نواک این است که می‌توان با قیمت پایین و کیفیت بالا به جدیدترین آهنگ‌ها دسترسی پیدا کرد.

همچنین غیر از آهنگ‌های جدید، آرشیوی غنی که توسط تیم نواک گردآوری شده در اختیار مشترکان این سرویس است.

نام ایده: نواک

سایت: navaak.com

احسان رزازی: موسس ایده نواک

احسان 26 سال دارد و فوق‌لیسانس‌اش را در رشته کامپیوتر از دانشگاه امیرکبیر گرفته است. تفریح‌های مورد علاقه احسان عکاسی و تنیس است.

رامین فتوت

ضمیمه کلیک