لوزالمعده مصنوعی به بازار می‌آید

افراد مبتلا به دیابت نوع اول که هورمون انسولین در بدنشان تولید نمی‌شود باید دائم مراقب گلوکز (قند) خون خود باشند. بالا بودن مزمن قند خون که از کمبود انسولین ناشی می‌شود، می‌تواند به آسیب دیدن اعصاب و اعضای بدن منجر شود و پایین بودن آن ممکن است به تشنج یا مرگ بینجامد. در حال حاضر بهترین ابزار مراقبت از بیماران دیابتی عبارت است از یک دستگاه نظارت بر گلوکز (حسگری که زیر پوست قرار داده می‌شود و قند خون را زیر نظر می‌‌گیرد) همراه یک پمپ انسولین (وسیله‌ای که به بدن وصل می‌شود و مقادیر مختلفی از انسولین را طبق برنامه‌ای که به آن داده شده آزاد می‌کند). البته از آنجا که حسگر و پمپ با هم در ارتباط نیستند، بیماران ناچارند بارها از روش آزمون و خطا استفاده کنند.

کد خبر: ۹۶۷۵۸۱

پژوهشگران در تلاشند این دو وسیله را به هم ارتباط دهند، به صورت خودکار در آورند و از این طریق کار بیماران را آسان‌تر کنند. نتیجه نهایی، سیستمی خواهد بود که می‌تواند به طور منظم از مقدار انسولین مورد نیاز بدن اطلاع یابد و سپس آن را تأمین کند. با استفاده از این لوزالمعده مصنوعی، بیماران می‌توانند از زندگی تقریبا عادی برخوردار باشند. بعد از بیش از یک دهه تلاش، چند پروژه تولید لوزالمعده مصنوعی اکنون به مراحل نهایی خود نزدیک شده‌اند و پس از طی این مراحل در اختیار عموم قرار خواهد گرفت:

1 ـ در مهرماه امسال، یک شرکت سازنده وسایل پزشکی به نام مِدترونیک، تأییدیه سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA را برای محصول خود به نام حلقه بسته دوگانه دریافت کرد و در گام بعدی آن را در بازار عرضه خواهد کرد. این محصول یک پمپ انسولین است که داده‌های یک دستگاه نظارت بر گلوکز را تجزیه و تحلیل و به طور خودکار میزان آزاد شدن انسولین را تنظیم می‌کند. البته همچنان در مواقع صرف غذا، خود بیماران باید به دستگاه اطلاع دهند تا انسولین لازم آزاد شود. در پژوهشی که اریبهشت ماه امسال تکمیل شد، 124 بیمار دیابتی که از این وسیله استفاده کرده بودند زیر نظر گرفته شدند و نتیجه این بود که محصول مدترونیک ایمن است و می‌تواند به طور مستقل مقدار انسولین را تعیین و تنظیم کند.

2 ـ یکی از بزرگ‌ترین بررسی‌های بالینی در اواخر سال گذشته روی 240 بیمار از سراسر ایالات متحده و اروپا آغاز شد. در این بررسی، ایمنی و اثربخشی سیستم دیگری آزمایش خواهد شد که در آن یک پمپ انسولین، یک دستگاه نظارت برگلوکز و یک دستگاه تلفن هوشمند همراه با هم به کار گرفته می‌شوند. تلفن هوشمند با استفاده از یک الگوریتم، نتایج سنجش قند خون را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد و دستورات لازم را در مورد میزان انسولینی که باید آزاد شود به پمپ می‌دهد. در این بررسی بالینی دو الگوریتم مختلف مورد آزمایش قرار خواهد گرفت.

3 ـ شرکت بتابیونیکس مشغول ساخت دستگاهی است که هم انسولین و هم گلوکاگون را تنظیم می‌کند. گلوکاگون هورمونی است که قند خون را بالا می‌برد. الگوریتمی که این دستگاه بر مبنای آن عمل می‌کند از روی داده‌های دستگاه نظارت بر گلوکز تصمیم می‌گیرد چه هورمونی را به چه میزانی آزاد کند. استفاده توأم از انسولین و گلوکاگون امکان کنترل بهتر میزان قند خون را فراهم می‌کند. احتمالا بررسی‌های بالینی مربوط به این دستگاه در سال 1396/2017 آغاز خواهد شد. مدلی از محصول بتابیونیکس که فقط انسولین را تنظیم می‌کند ممکن است خیلی زود و در سال 1397/2018 مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار گیرد.