به گزارش جام جم آنلاین به نقل از مهر، ترامپ از زمانی که قدرت را در آمریکا به دست گرفته ، فرمانهایی را صادر کرده که مهمترین آن ممانعت از حضور اتباع هفت کشور اسلامی به آمریکا بوده است و بیش از دیگر فرمان های وی جدای از تعلیق آن از سوی قاضی فدرال، جنجال به پا کرده است.
اما نکته ای که در فرمان ترامپ وجود دارد و توجه بسیاری از تحلیلگران را به خود مشغول کرده است، عدم درج برخی کشورهایی که دخالت و حمایت آنها از تروریسم کاملا آشکار است، سئوالات زیادی را مطرح کرده است که تحلیلگران در پاسخ علت را در سرمایه گذاری ها و امور تجاری ترامپ در این کشور و به عبارت دیگر موضوعات پول و اقتصاد دانسته اند.
آنگونه که برخی رسانه ها اعلام کرده اند؛ ترامپ در عربستان شرکتهایی با مسئولیت محدود دارد و نیز در برخی کشورهای دیگر از جمله مصر شرکتهایی دارد و منافع تجاری و سرمایه گذاری هایی در امارات دارد.
اما جدای از دلایل استثنا کردن عربستان از فهرست کشورهایی که اتباع آنها نمی توانند وارد آمریکا شوند؛ موضوع دیگر روابط ترامپ با شیخ نشین های حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان است.
آل سعود پس از مواضعی که دونالد ترامپ ضد ایران اتخاذ کرده است به نوعی امیدوار شده اند اما هنوز نگران مواضع بعدی ترامپ هستند.
آنها از طریق موضع گیری و هر اقدام دیگری تمام تلاش خود را به کار خواهند گرفت تا به ترامپ وانمود کنند که ایران مشکل اساسی است و محور اصلی گفتگوی ملک سلمان و ترامپ در ۲۹ ژانویه گذشته نیز ایران بود.
برای سعودی ها که برای برهم زدن برجام از هیچ تلاشی دریغ نکردند و همواره مواضع غیرواقع بینانه علیه ایران اتخاذ کرده اند، مواضع ترامپ ضد تهران خوشایند و امیدوار کننده است. بدون شک آنها تمام تلاش خود را به کار خواهند گرفت تا آتش بیار معرکه باشند و مشوق ترامپ برای ماجراجویی ضد ایران باشند.
اما درباره سوریه به طور حتم، آل سعود بیش از هر طرف دیگری از دعوت ترامپ برای ایجاد مناطق امن در سوریه ابراز شادمانی می کند. خواسته ریاض از واشنگتن اقدام ضد ایران و حزب الله است. سعودی ها هرگز نمی خواهند که بشار اسد در مسند قدرت در سوریه بماند.
به اعتقاد تحلیلگران آنها حاضرند که هزینه اقدامات نظامی آمریکا در سوریه را بپردازند همان گونه که طی سالهایی که از بحران سوریه می گذرد؛ از هر نوع حمایت مالی و تسلیحاتی از مخالفان بشار اسد دریغ نکرده و نمی کنند.
اما در عین حال به دنبال راهی برای فرار از باتلاقی که در آن به سر می برند، هستند به ویژه که دستاوردهای ائتلاف تحت رهبری سعودی ها بسیار اندک و ناچیز بوده است و یمنی ها خود را شکست ناپذیر خود نشان داده اند.
اما در کنار موارد امیدوار کننده ای که سعودی ها با توجه به رفتار ترامپ دارند، مباحث نگران کننده ای نیز برای کاخ نشینان آل سعود وجود دارد. به عبارت دیگر در پشت پرده میان کاخ نشینان سعودی اضطراب وجود دارد.
آنها از نگاه افکار عمومی آمریکا به سعودی ها به ویژه با توجه به حملات یازده سپتامبر و نقش اتباع سعودی نگرانند. درخواست بسیاری از آمریکایی ها برای قرار دادن سعودی ها در فهرست کشورهای ممنوع الورود به آمریکا بر نگرانی های درباریان می افزاید. زیرا اگر عربستان در فهرست کشورهایی قرار گیرد که ورود اتباع آن به آمریکا جلوگیری به عمل آید برای بسیاری از خانواده های عربستانی ویران کننده باشد و آل سعود را میان چکش همپیمانان آمریکایی و سندان افکار عمومی خشمگین داخلی قرار دهد. دربارنشین های سعودی هرگز دوست ندارند در چنین وضعیتی گرفتار شوند.
آل سعود به خوبی می داند که افکار عمومی آمریکا ضد آنهاست و تماس میان ملک سلمان و دونالد ترامپ نیز نتوانسته است از نگرانی آل سعودی در این باره بکاهد. هر چند که آنها با ابزار پول و رشوه سعی می کنند که از نوک پیکان حملات به سمت خود بکاهند و حملات را به سوی دیگر هدایت کنند.
از سویی پادشاه عربستان خود را خادم حرمیین شریفین می خواند و مدعی زعامت مسلمانان است و این با توجه به مواضع ضد اسلام ترامپ سخت آل سعود و پادشاه عربستان را با چالش روبرو می کند.
در همین راستا تصمیم ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس نیز سخت آل سعود و ادعاهایی که درباره فلسطین و جهان اسلام مطرح می کند را زیر سئوال می برد و آنها را در چالش جدی فرو می برد و این یکی دیگر از نگرانی های آل سعود است زیرا به اعتقاد ناظران امور، آنها دیگر نمی توانند ژست حمایت از فلسطین و مسلمانان بگیرند.
آل سعود هم اکنون در حال رصد دولت جدید آمریکا و شخصیت هایی که در دولت آمریکا و مراکز قدرت این کشور مستقر می شوند، هستند.
در آفریقا، سعودی ها در راستای ترویج افراط گرایی حرکت کرده اند و در مقابل به دنبال ایجاد کراهت و تنفر از شیعیان در این قاره بوده اند. آنها از نگاه ناظران امور آفریقا میلیونها دلار برای افراط گرایی هزینه کرده اند.
قدر مسلم آن است که سعودی ها و برخی دیگر از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در مسیر همراهی با ترامپ به ویژه در مواضعی که ضد ایران اتخاذ می کند حرکت می کنند و مواضع روزهای اخیر مقامات برخی از این کشورها در این راستاست.
اینکه سعودی ها به دانشجویان عربستانی در آمریکا توصیه می کنند که از بحثهای سیاسی و دینی در آمریکا خودداری کنند و در اماکن مشکوک رفت و آمد نکنند و از هر گونه تجمع دوری کنند و نیز از اوراق و مدارک اقامتی خود مطمئن و در جلسات دادگاه در وقت مقرر شرکت کنند همگی از همان نگرانی های آل سعود نشات می گیرد.
به هر حال باید منتظر ماند تا مشخص شود که ترامپ و عربستان و روابط میان آنها به کدام سو حرکت می کند. قدر مسلم آن است که ترامپ تمام تلاش خود را به کار خواهد بست تا شیخ نشین ها را سرکیسه کند و باج بیشتری از سعودی ها طلب خواهد کرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد