راه سهل و ممتنع رهایی از خام فروشی

اکنون در کشور آمریکا طرح تعرفه 10 درصدی واردات ترامپ را به بمب اتم بحران جنگ تجاری تشبیه کرده‌اند اما مسئولان دولتی ما درکی از اعداد تعرفه ندارند و بالاترین تعرفه دنیا را داریم و هنوز هم عده‌ای بی‌اطلاع مدافع و تبلیغاتچی افزایش تعرفه مواد اولیه مورد نیاز وارداتی که در کشور به قدر کافی وجود ندارد هستند.براساس اصول اقتصاد عدالت باید کالاها با قیمت ارزان در اختیار مردم قرار بگیرد به این دلیل که در همه مولفه‌ها تاثیرگذار هستند.

آمریکا در سال 2016 بیش از 13میلیارد دلار آهن و فولاد صادر و 29میلیارد دلار آهن و فولاد وارد کرده یعنی 16 میلیارد دلار تراز منفی دارد پس واردات مواد اولیه نه‌تنها عیب نیست بلکه حسن است ولی برخی مسولان درک درستی از این موضوع ندارند.

جالب این‌که صادرات فولاد آمریکا گران قیمت است اما فولاد وارداتی آنها فولادخام مورد نیاز صنایع تکمیلی است و از لحاظ حجمی خیلی زیاد است؛ در سال 2016 آمریکا 5/4 میلیون تن واردات انواع ورق داشته که مورد نیاز صنایع پایین‌دستی و تکمیلی بوده است.

به نظر می‌رسد باید رویه تجارت خود را اصلاح کنیم و شرایط به سمت و سویی برود که به‌ جای صادرات خام مانند شمش خام فولاد، آلومینیوم، مس، ورق فولادی و مواد خام پتروشیمی؛ آن را در اختیار صنایع تکمیلی قرار دهیم.

تشکل‌های خصوصی مانند سندیکای فولاد در این زمینه آمادگی دارند ورق فولادی را از کارخانجات بزرگ مانند فولاد مبارکه به صورت امانی تحویل بگیرند و روی آن فرآوری انجام شود. اکنون ظرفیت تبدیل‌کننده در صنعت لوله و پروفیل به 18 میلیون تن می‌رسد. در این صورت ورق فولادی به محصولات با ارزش بالاتر به شکل کارمزدی بدون سود و فقط با احتساب هزینه‌ها تبدیل خواهد شد. در این صورت است که می‌توان 600گروه کالایی ساخته شده از ورق فولادی را با حجم ایجاد اشتغالی که به دنبال داشته به دیگر زنجیره‌های دنیا متصل کند .

این کار سبب می‌شود از ظرفیت‌های موجود صنایع تکمیلی استفاده شود و از سرمایه‌گذاری‌های کلان دو دهه اخیر استفاده شود. در این صورت از توان فنی و مهندسی کشور استفاده شده و سبب حفظ نیروی کار این واحدها و حتی افزایش ایجاد اشتغال در کشور خواهد شد.

از سوی دیگر اگر ارزش بهای واحد صادراتی آهن و فولاد که در پایین‌ترین رده است افزایش یابد، ایران به سمت تولیدکننده نیمه‌نهایی فولاد حرکت می‌کند و از خام‌فروشی که صادرات یارانه انرژی و منابع رانتی کشور است فاصله می‌گیرد و ارزش صادرات کشور به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش پیدا می‌کند که در نهایت تولید ناخالص داخلی کشور بالاتر می‌رود.