تیمار چشم بیمار، حتی در دوران کرونا

به این ترتیب معلوم شد برای پیشگیری از ابتلا به کرونا باید از مجاری تنفسی و چشم‌های خود محافظت کنیم. به همین علت هم بسیاری از افراد و به‌ویژه کادر بیمارستانی و مشاغلی که روزانه با افراد زیادی در ارتباط هستند به استفاده از شیلد یا عینک محافظ، علاوه‌بر ماسک توصیه شدند.

با این حال مساله حفاظت از چشم‌ها به ایمنی در برابر کووید ۱۹ خلاصه نمی‌شود، بلکه به تاخیر انداختن برخی بررسی‌های ضروری و معالجات چشم‌پزشکی در دوران همه‌ گیری کرونا نیز به نوبه خود افراد را در مواردی با به خطر افتادن سلامت بینایی‌شان مواجه کرده است.

اهمیت این موضوع موجب شد با دکتر امین‌ا... نیک‌اقبالی، عضو هیات‌مدیره انجمن چشم‌پزشکی ایران گفت‌وگو کنیم تا بیماری‌ها و مشکلات چشم‌پزشکی را بشناسیم که به پیگیری درمانی حتی در دوران کرونا نیاز دارند.

درمان کدام نوع آب‌ مروارید را در دوران همه‌گیری کووید ۱۹ نمی‌توان به تعویق انداخت؟

آب‌مروارید، موجب کاهش تدریجی دید می‌شود و تا هنگامی که موجب اختلالی در فعالیت‌های روزمره شخص نشود، نیاز به عمل ندارد. در موارد نادری که آب‌مروارید خیلی پیشرفته است و دید به‌دلیل کدورت عدسی بسیار کم شده باشد ممکن است به آب سیاه منجر شود.

در صورتی که آب‌ سیاه اتفاق بیفتد باید بلافاصله اقدام به درمان کرد؟

آب‌ سیاه (گلوکوما) ناشی از فشار ‌بالای درون کره چشم است که در صورت بروز، ابتدا باید با به‌کارگیری قطره‌های چشمی فشار را کنترل کرد. یعنی در مواردی که فشار درون چشم را با دارو و پیگیری طولانی‌مدت بشود از طریق چشم‌پزشک کنترل کرد نیازی به اقدام درمانی دیگری نیست. معمولا افزایش فشار چشم با مصرف چند بار قطره‌ چشمی در روز قابل كنترل است. گاهی نیز همراه این قطره‌ها برای کاهش فشار چشم، قرص تجویز می‌شود.

اما در صورت کنترل‌نکردن فشار چشم با دارو نیاز به اقدامات جراحی نظیر لیزر یا باز کردن دریچه یا شنت ضروری وجود دارد و چنین اقداماتی تقریبا فوریت دارد. جراحی با لیزر ممكن است برای انواع مختلف گلوكوم مفید باشد. جراحی هم فقط زمانی توصیه می‌‌شود كه چشم‌‌پزشك تشخیص دهد خطر عمل جراحی كمتر از این است كه اجازه دهد تخریب عصب بینایی ادامه پیدا کند.

چه عوارض و نشانه‌هايی را از حيث احتمال وجود بدخيمی یا تومورهای چشمی باید جدی گرفت؟

بدخیمی‌ها ممکن است با کم‌شدن دید خود را نشان دهد‌ یا چشم‌پزشک در معاینات مشکوک متوجه آنها شود.‌ در این گونه موارد بررسی‌های تکمیلی و برنامه درمانی لازم باید اتخاذ شود و تاخیر در درمان جایز نیست.

آيا معاینات معمول برای تعویض عینک يا بررسی تنبلی چشم در كودكان را می‌توان در همه‌گیری كرونا به تعويق انداخت؟

بزرگسالان می‌توانند مدت طولانی از عینک خود استفاده کنند و معمولا نیاز به تعویض وجود ندارد. اگر کسی مشکلی در دید داشته باشد یا در سنین رشد جسمی باشد سالی یک‌بار به کنترل شماره عینک نیاز دارد که البته‌ فوریتی نیز ندارد. اما در مورد کودکان قضیه متفاوت است. کودکان علاوه‌بر بررسی بینایی در بدو تولد، از چهار تا ۱۰سالگی که قادر به برقراری ارتباط خوبی با چشم‌پزشک هستند باید معاینه شده و در صورت وجود تنبلی چشم درمان شوند. تا ۱۰سالگی امکان درمان تنبلی چشم وجود دارد اما هرچه درمان ‌در سن پایین‌تری شروع شود نتیجه بهتری خواهد داشت. بنابراین، این کودکان در فرصتی مناسب و در محلی خلوت و کم‌مراجعه باید بررسی و از سلامت چشم مطمئن شوند.

كسانی كه ديابت شديد دارند برای مراقبت از چشم خود بايد به چه مواردی توجه کنند و در چه مواردی بايد مراجعه پزشكی داشته باشند؟

بیمارانی که دچار عوارض چشمی دیابت شده‌اند ضرورت دارد بر اساس سفارش چشم‌پزشک خود تحت نظر و درمان باشند زیرا این عارضه خطرپذیری بالایی دارد. پس در همه‌گیری کرونا نیز باید پیگیری‌های خود را به‌دقت انجام دهند.

آیا در صورت بروز عوارضی مثل سوزش چشم، خارش چشم و قرمزی‌های سطحی باید حتما در دوران کرونا مراجعه داشت؟

برای رفع مشکلاتی نظیر سوزش و خارش و آبریزش چشم، بهتر است تا حد امکان از خانه خارج نشوید، به‌ویژه اگر این مشکلات از مدت‌ها قبل وجود ‌داشته یا این‌که شخص از گروه خطرپذیر باشد.

پونه شیرازی - سلامت / روزنامه جام جم