تستوسترون بهعنوان یکی از اصلیترین هورمون های مردانه نقش مهمی در تولید مثل و عملکرد جنسی ایفا میکند اما این عارضه در میان مردانی زیاد دیده میشود که دچار کمبود هورمون تستوسترون شده و مقدار آن به کمتر از 300 نانوگرم در هر دسیلیتر میرسد و این امر میتواند فرآیند تولیدمثل و فعالیتهای جنسی مردان را تحتتأثیر قرار دهد. محققان بر این باورند مصرف برخی موادغذایی میتواند به جبران کمبود این هورمون جنسی مردانه کمک کند.
تستوسترون نوعی هورمون جنسی است که نقشی حیاتی در بدن ایفا میکند. این هورمون در مردان، علاوه بر تنظیم تمایلات جنسی، باعث افزایش توده بدنی، توزیع چربی در بدن، ایجاد حجم عضلانی و قدرت بدنی و تولید سلولهای قرمز خونی و اسپرم میشود. بخش کمی از تستوسترون در گردش، در بدن به استرادیول تبدیل میشود که نوعی استروژن محسوب میشود. به همان اندازه که پایینبودن میزان هورمون تستوسترون میتواند مضر باشد، بالابودن آن هم باعث بروز علائمی مثل افزایش موهای بدن و صورت، پرخاشگری و ناباروری میشود.
در حالی که افزایش این هورمون میتواند خطرساز باشد، کاهش آن هم مشکلآفرین خواهد بود. ازاینرو تحقیقات نشان میدهد مردانی که به لحاظ بالینی دچار کمبود هورمون تستوسترون هستند، معمولا از کاهش میل جنسی رنج میبرند و عملکرد ضعیفی در برقراری روابط جنسی دارند اما محققان بر این باورند که پایین بودن میزان این هورمون در بدن مردان، کاهش تمرکز و افسردگی را هم بهدنبال دارد. در این میان برخی نیز ارتباط میان کاهش این هورمون را با بروز بیماریهای قلبی و عروقی و چاقی عنوان کردهاند.
مردانی که مقدار هورمون تستوسترون در بدن آنها پایین است، میزان سیتوکینهای پیش التهابی بالایی دارند.
محققان بر این باورند که سیتوکینها، پروتئینهای کوچکی هستند که در طول جراحت، عفونت یا واکنش عوامل التهابی بدن در محیط توسط سلولها تولید میشوند. به عبارتی دیگر، کاهش تستوسترون در بدن با بروز التهاب شدید ارتباط مستقیم دارد.
به طورکلی، نقش الگوی تغذیهای را نمیتوان روی سطح هورمونها در بدن نادیده گرفت. یافتههای محققان نشان میدهد کمبود هورمون تستوسترون در مردانی که در رژیمغذایی خود از مواد پیش التهابی به مقدار زیاد مصرف میکنند، در مقایسه با مردانی که بیشتر از رژیمغذایی حاوی مواد ضدالتهابی پیروی میکنند، 30 درصد بیشتر است.
تغذیهتان را اصلاح کنید
اما خبر خوب این است که محققان اعلام کردهاند نباید نگران پایین بودن میزان هورمون تستوسترون باشید و با رعایت رژیمغذایی، این هورمون به طور طبیعی در بدن افزایش مییابد.
اسفناج: این مادهغذایی سرشار از منیزیم است که بهعنوان یک ماده معدنی در رشد ماهیچههای لازم برای عملکرد جنسی در مردان در سنین جوانی و سالمندی نقش دارد. محققان با مقایسه ورزشکاران و افراد غیرفعال دریافتهاند آنهایی که طی چهار هفته به ازای هر 450گرم وزن بدن 22میلیگرم منیزیم میخورند، سطح تستوسترون در آنها بالا میرود و میزان این هورمون در بدن ارتباط مستقیمی با مصرف این ماده معدنی دارد. تنها یک فنجان اسفناج پخته حدود 160 میلیگرم منیزیم دارد که نیمی از 450میلیگرم نیاز روزانه به این ماده را تأمین میکند.
سس تند: محققان فرانسوی معتقدند مردانی که از غذاهای تند بیشتر استفاده میکنند، سطح تستوسترون بالاتری دارند. افرادی که عادت به مصرف غذاهای تند و تیز دارند، معمولا سطح این هورمون در بدن آنها بالاست. فلفل چیلی حاوی مقدار بالایی ماده کپسایسین است که چربیهای شکمی را کاهش میدهد. هر چه فلفل یا غذایی تندتر باشد، ترکیبات افزایشدهنده هورمون تستوسترون در آن بالاتر است.
سیر: سیر و پیاز قوای جنسی را تقویت میکنند. ترکیب موجود در بویی که از سیر و پیاز استشمام میکنید، باعث ترشح هورمون لوتئین میشود که تولید تستوسترون را تنظیم میکند. افزودن سیر به رژیمغذایی پروتئینی سطح تستوسترون را بالاتر برد. بررسیها نشان میدهد که مصرف یک گرم پیاز به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، تنها در 20 روز میزان تستوسترون را تا 300 درصد افزایش میدهد. سیر و پیاز حاوی ماده شیمیایی دی سولفید دیالیل هستند که با آزادکردن هورمونی، باعث افزایش تولید تستوسترون در بدن میشود.
کلم بروکلی: سبزیجاتی از خانواده کلم بروکلی سرشار از ایندول بهعنوان ترکیبات ضدسرطانی هستند که بهطور غیرمستقیم با تجزیه استروژن بالا که مانع تولید هورمون جنسی مردانه میشود، افزایش تولید تستوسترون را بهدنبال دارد. با بالارفتن سن مردان، سطح استروژن به مرور بالا و سطح تستوسترون پایین میرود. ایندول ترکیبی است که تعادل این دو را برقرار میکند. با مصرف سبزیجاتی مثل بروکلی که حاوی ایندول-3- کربونیل هستند فقط در هفت روز مقدار استروژن در بدن مردان به نصف کاهش مییابد. این ماده، تخلیه استروژن از طریق ادرار را افزایش میدهد. علاوه بر بروکلی، گل کلم، کلم و جوانه بروکسل بهویژه در حالت پخته که خواص آنتیاکسیدانی آنها را افزایش میدهد، باعث بالارفتن تستوسترون میشود.
تخممرغ: بهطورکلی، مصرف تخممرغ سلامت اندامهای تناسلی را بهدنبال دارد. محققان بهتازگی دریافتهاند زرده تخممرغ که مملو از کلسترول، چربیهای اشباع و موادمغذی است، در تقویت هورمون تستوسترون نقش دارد. رژیم غذایی کمچرب و گیاهی تا 12درصد سطح تستوسترون را کاهش میدهد. در حالی که مصرف موادغذایی پرچرب و بهویژه چربیهای اشباع سطح این هورمون را افزایش میدهد. تخممرغهای ارگانیک بهترین منبع تغذیهای هستند. این مادهغذایی حاوی اسیدهای چرب و اسید آسپارتیک است که باعث تولید تستوسترون در بدن میشود.
اهمیت رژیم غذایی
انواع غذاها شامل گوشتهای فرآوریشده، غذاهایی که قند بالایی دارند و نیز انواع فستفود جزو موادی هستند که بدن را مستعد التهاب میکنند.
محققان معتقدند باید بررسیهای بیشتری روی ارتباط میان مصرف غذاهای التهابآور و کاهش تستوسترون صورت گیرد اما اذعان کردهاند مردانی که در رژیمغذایی خود حجم زیادی از موادغذایی پیشالتهابی مصرف میکنند، بیشتر چاق هستند و بیشتر از دیگر مردان از کاهش میزان تستوسترون جلوگیری میکنند.
یافتهها نشان میدهد مردانی که دچار مشکل چاقی هستند اغلب از التهاب مزمن رنج میبرند و متخصصان باید نقش رژیمغذایی را در این میان بیش از پیش مورد توجه قرار دهند. زیرا بیتوجهی به این مسأله میتواند باعث بروز بیماریهایی مثل دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی شود.
ندا اظهری - سلامت / روزنامه جام جم
منبع: eatthis
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد