مهمترین گزینه کیفیت مادهغذایی موردنظر است و مسلما برای رسیدن به «کیفیت مناسب»، هر محصول باید ویژگیهای مختلفی داشته باشد که «بستهبندی» خوراکیها از مهمترین آنهاست.
انواع بستهبندیهای مواد خوراکی
هر نوع ماده غذایی به نوع بستهبندی خاصی نیاز دارد تا دربرابر عوامل آسیبرسان مانند نور، حرارت، رطوبت نشت موادغذایی به خارج از بسته و ورود آلایندهها به داخل ماده غذایی و ضربه، مقاومت لازم را داشته باشند. رایجترین مواد مورد استفاده در بستهبندیها عبارتند از: فلزات (فولاد یا آلومینیوم)، کاغذ و مقوا، شیشه، چوب ورقهها و پلمیرها.
فلزات: این نوع بستهبندی بیشتر برای نوشیدنیها پنیرها و بعضی از انواع غذاها استفاده میشود. مقاومت بالا، نفوذناپذیری نسبت به بخارها، گازها و دمای بالاست. تیرگی بسته، امتیاز مهمی برای حفظ کیفیت آن در مقابل نور است. وزن و هزینه زیاد و تمایل ترکیبات داخل قوطی به واکنش با موادغذایی از ایرادهای آن است.
دقت: به ظاهر بسته از نظر آسیب دقت کنید. پس از بازکردن بستهبندی، به خوردگی (زنگزدن یا آسیب لاک داخل قوطی در اثر واکنش با موادغذایی) دقت کنید. درصورت مشاهده این آسیب، محصول را مصرف نکنید. این نکته را درباره در بطریهای نوشیدنی هم بررسی کنید.
کاغذ: از کاغذ برای محصولات مختلف مانند لبنیات بیسکویتها و... استفاده میکنند. هزینه کم، استحکام مناسب، قابلیت چاپ عالی، انعطافپذیری، قابلیت شکلگیری و بازیافت، مقاومت در برابر پارهشدن، کشش و فشار است، اما این بستهبندی به رطوبت، گاز و روغن نفوذپذیر است. امکان نشتی آن هم وجود دارد.
دقت: در هنگام خرید انواعی را انتخاب کنید که هیچگونه نشتی در آن دیده نشود. پس از باز کردن بسته درصورت وجود هر نوع کپک، تغییر رنگ یا بافت ماده غذایی از مصرف آن خودداری کنید.
شیشه: این نوع بستهبندی از نظر خنثی بودن نسبت به تداخل با موادغذایی، غیرقابل نفوذ بودن به بو و رطوبت و استحکام بالا مناسب است، اما مقاومت پایین نسبت به حرارت، وزن زیاد و خرده شدن درب شیشهها از مشکلات آن است.
دقت: هر نوع تغییر بو، طعم، عطر و ساختار ماده غذایی را از پشت شیشه بررسی کنید. حساسبودن بستهبندی شیشهای به شوک حرارتی مهمترین دلیل امکان آسیب به موادغذایی درون آن است. پس از باز کردن در محصول نیز مسأله خوردگی و زنگزدگی داخل در را بررسی کنید. این مسأله بهویژه درباره نوشیدنیهای ترش، گازدار و ترشیها بسیار مهم است.
پلیمرها: این نوع بستهبندیها بسیار فراگیر شدهاند. از مزایای آنها میتوان به سبکی، سهولت جابهجایی مقاومت بالا به ضربه و فشار و انعظافپذیری اشاره کرد.
دقت: پیش از خرید به نشتی آن دقت کنید. پس از بازکردن در محصول، نباید هیچ بوی اضافی مانند بوی پلاستیک یا ماندگی احساس شود.
نکته: بهطورکلی بستههای غذاییای را خریداری کنید که در محل توزیع بهخوبی از آنها نگهداری شده است. برای مثال از خرید بطریهای آبمعدنیای که زیر نور آفتاب نگهداری شدهاند، خودداری کنید.
اطلاعات کامل
اصطلاح برچسب مواد غذایی، همان جدولی است که باید پشت بستهبندیها درج شده و شامل اطلاعات غذایی مانند میزان کالری، نمک، قند، چربی (اشباع و غیراشباع)، فیبر و پروتئین نوشته شود. بهتازگی از سه گزینه زیاد، متوسط و کم نیز استفاده میشود. این کار کمک میکند تا مصرفکننده تصویر بهتری از میزان بعضی از ترکیبات به نسبت حجم مصرف داشته باشد. مطالعه این جدول علاوهبر اطلاعرسانی درباره ساختار ماده غذایی، کمک میکند تا درصورت وجود هر نوع منع غذایی، بسته غذایی سالم را انتخاب کنید. برای مثال اگر دچار نوعی حساسیت غذایی باشید، با مطالعه اطلاعات بسته میتوانید محصول مناسب را انتخاب کنید.
زمان مناسب را بشناسیم
هر خوراکی، مدتزمان مناسبی برای مصرف دارد که پیش از سر رسیدن آن، باید خوراکی موردنظر مصرف شود. تاریخ تولید و انقضا به همین منظور باید روی بستهبندی درج شود. از خرید انواع بدون تاریخ خودداری کنید.
تناسب با مصرف
بعضی از کارخانهها، بستهبندی موادغذایی را از تکنفره تا خانوادگی در نظر میگیرند؛ بنابراین دست مصرفکننده برای انتخاب حجم بسته با میزان مصرف باز است. این کار کمک میکند تا خوراکی مورد نظر اضافه بر نیاز، وارد سبد غذایی مصرفکننده نشده و دورریز خوراکیها کاهش یابد.
روزنامه جام جم