از میان دو بازیگر، رژیم صهیونیستی در ضعیفترین و بدترین حالت خود قرار دارد؛ لذا تلآویو اشتیاق به مراتب بیشتری برای عادیسازی روابط از خود نشان میدهد. رژیم صهیونیستی از یک سال گذشته و از زمان روی کار آمدن کابینه افراطی نتانیاهو در حال تجربه بحران سیاسی، داخلی و خارجی شدیدی است و تلاش میکند بهوسیله عادیسازی مناسبات با ریاض، سایر کشورهای عربی و اسلامی را وارد فرآیند آشکارسازی روابط کند تا به این وسیله برای خود دستاوردسازی کند. علاوهبر این، عربستان سعودی برای صهیونیستها مهمترین کشور عربی منطقه است و دستیابی به توافق با آن به بهبود موقعیت راهبردی تلآویو در منطقه و گسترش دامنه مشروعیت آن کمک میکند. توافق با عربستان سعودی همچنین دستاورد سیاسی بزرگی برای بنیامین نتانیاهوست که به بهبود جایگاهش در جامعه صهیونیستی کمک و وی را از بحران سیاسی خارج میکند. برخلاف رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی اکنون در شرایط اقتصادی، سیاسی و امنیتی مساعدی قرار دارد. فروکش کردن بحران یمن، افزایش قیمت نفت و ازسرگیری روابط دیپلماتیک با ایران، قطر و ترکیه موجب شده شرایط عربستان سعودی نسبت به دو سال گذشته بهبود ملموسی یابد و درقیاس با شرایط رژیمصهیونیستی درموضع برتر قرار گیرد.
میتوان گفت، امضای توافق با رژیم صهیونیستی درحال حاضر برای ریاض دستاورد به شمار نمیرود. با وجود این، مقامهای سعودی تلاش میکنند با عادیسازی، امتیازاتی کسب کنند. سعودیها بارها اعلام کردهاند هرگونه سازش و عادیسازی روابط با تلآویو منوط به چند شرط و مهمترین آن، به نتیجه رسیدن پرونده فلسطین و تشکیل دولت فلسطینی است.در سالهای گذشته سعودیها شرط توافق با تلآویو را اجرای طرح صلح عربی سال۲۰۰۰ میلادی و تشکیل کشور مستقل فلسطینی در مرزهای ۱۹۶۷میلادی به پایتختی قدس عنوان کرده بودند. چندی پیش فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی در اظهاراتی گفته بود، درگیریهای فلسطین و رژیم صهیونیستی تنها با برپایی دولت فلسطینی در سرزمینهای اشغالی قابل حل است. شرط دوم ریاض برای عادیسازی روابط به آمریکا بازمیگردد و این کشور باید متعهد شود عربستان سعودی را به فناوری هستهای مجهز و تأسیسات پیشرفته لازم را در این زمینه احداث کند. خواسته سوم عربستان شامل امضای قراردادهای بلندمدت برای خرید تسلیحات پیشرفته، ازجمله جنگنده F-۳۵ و سامانههای دفاع موشکی پیشرفته مانند تاد و انعقاد توافقنامه امنیتی دوجانبه با واشنگتن در سطح پیمان ناتوست که آمریکا را به دفاع از پادشاهی سعودی در صورت هرگونه حمله ملزم کند.
اکنون پرسش دیگری مطرح میشود که آیا عربستان سعودی در صورت امضای توافق با رژیم صهیونیستی به این شروط دست خواهد یافت؟ واقعیت آن است که صهیونیستها آشکارا اعلام کردهاند در قبال عادیسازی روابط، هیچ امتیازی به ریاض نخواهند داد. درحالی که مقامهای سعودی ازجمله وزیر خارجه این کشور بارها تأکید کردهاند حل موضوع فلسطین بر مبنای «طرح صلح عربی» قبل از عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی ضرورت دارد. نتانیاهو در روزهای اخیر تأکید کرد، عادیسازی روابط با عربستان در ازای امتیاز دادن به فلسطینیان نیست. متحدان نتانیاهو نیز تأکید کردهاند از امتیازات اعطایی رژیم صهیونیستی در توافق عادیسازی روابط با عربستان حمایت نخواهند کرد.
درباره شرط دوم نیز یئیر لاپید، رئیس مخالفان رژیم صهیونیستی با اعلام حمایت از توافق عادیسازی روابط با عربستان گفت، با اجازه به عربستان برای غنیسازی اورانیوم در خاک خودش مخالف است. یسرائیل کاتز، وزیر انرژی رژیم صهیونیستی نیز از مخالفت تلآویو با ساخت تأسیسات غنیسازی اورانیوم در خاک عربستان سعودی سخن گفته است.
ایهود اولمرت، نخستوزیر پیشین رژیم صهیونیستی در گفتوگو با شبکه۱۲ تلویزیون این رژیم گفت: موافقت رژیم صهیونیستی با شروط سعودیها، به منزله ارتکاب خطای راهبردی و تاریخی است. دادن اجازه به سعودیها برای برخورداری از قدرت هستهای به منزله گشودن راه برای سایر کشورهای عربی و اسلامی ازجمله مصر و ترکیه و حرکت آنها در این مسیر خواهد بود؛ لذا کابینه باید شروط سعودیها را رد کند، زیرا موافقت با آن شرایطی فراهم میکند که بسیار خطرناک است. علاوهبر این، واشنگتن واهمه دارد فعالیت برنامه هستهای در عربستان سعودی که شامل غنیسازی اورانیوم در سطح محلی باشد، کشورهای منطقه را به ایجاد برنامههای مشابه ترغیب کند و این موضوع ممکن است خطر گسترش رقابت تسلیحات هستهای را در غرب آسیا افزایش دهد.
درباره شرط سوم نیز واشنگتن از انعقاد توافق دفاعی مشترک با ریاض و تحویل تسلیحات پیشرفته به این کشور بیم دارد؛ زیرا انعقاد چنین توافقی، ممکن است به رقابت تسلیحاتی منطقهای منجر شود و کشورهایی همچون مصر، امارات و قطر را ترغیب کند چنین معاهدات و امتیازاتی از آمریکا بخواهند. این موضوع سبب میشود آمریکا مجبور به افزایش حمایت از رژیم صهیونیستی برای تضمین برتری نظامیاش در منطقه شود.آمریکا برای تصویب توافقنامه دفاعی متقابل با عربستان، در کنگره مشکلات زیادی دارد و این روند مستلزم تأیید دوسوم سناتورهاست. به همین موازات جمهوریخواهان در کنگره به احتمال زیاد مایلند قبل از انتخابات آمریکا از تحقق چنین دستاوردی به وسیله دولت بایدن جلوگیری کنند.
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
گفتوگو با علی کاظمی، از ورودش به بازیگری تا نقشهای مورد علاقهاش
رضا جباری: درگفتوگو با «جام جم»: