درچنین مواقعی و در شرایطی که در دوره سالمندی بهسر میبرید، بهتر است که اولین احتمال ممکن را به آبمروارید بدهید؛ بیماریای که نشان میدهد عدسی چشمتان کدر شده و نیاز به بررسی توسط متخصص و در نهایت درمان اساسی دارد؛ موضوعی که محمد خجسته، اپتومتریست هم بر آن تاکید دارد و از شایعبودن و البته معمول بودن آبمروارید، همزمان با افزایش سن میگوید.
چرا و چگونه یک چشم دچار بیماری آبمروارید میشود؟
به کدورت عدسیهای چشم، آبمروارید میگویند. اتفاقی که در موارد بسیار کم، میتواند به شکل یک ناهنجاری در بدو تولد بروز پیدا کند، اما در اکثر مواقع، بر اثر بالارفتن سن پدید میآید.درهر دو صورت، به محض تشخیص، باید در اولین فرصت تحت درمان قرار بگیرد. تجربه نشان داده که در برخی موارد ممکن است در اثر بیماریهای مادر یا داروهایی که در دوره بارداری مصرف میکند، آبمروارید در جنین بهوجود بیاید اما اگر از این اتفاق نادر بگذریم، مشکل یادشده بیش از هر چیز به سن فرد بستگی دارد.
علت خاصی برای تشدید وقوع آن وجود دارد؟
همانطور که گفتم، کهولت سن، علت اصلی وقوع این اتفاق و بیماری آبمروارید است. چنانکه تجربه نشان داده است، در افراد ۵۰ سال به بالا، احتمال بیماری آبمروارید وجود دارد، اما در این میان لازم است بدانید که برخی عوامل، دیر یا زود بودن و شدت بیماری را تغییر میدهد. مثلا کسانی که بیماریهای زمینهای مانند دیابت، فشارخون، رماتیسم و... دارند یا داروهای خاصی مانند کورتون مصرف میکنند، ممکن است بیشتر از سایر افراد در معرض بیماری چشمی آبمروارید قرار بگیرند. از طرف دیگر، احتمال بروز آبمروارید در برخی افراد که بهدلیل شغلشان، بیشتر از سایرین در معرض نور خورشید و اشعه ماورایبنفش هستند، بالاست؛ مانند رانندهها، کشاورزان و... .
میتوانیم بگوییم که آبمروارید، بیماری قطعی سالمندی است؟
همه میدانیم که با بالارفتن سن، تغییرات مختلفی در اعضای مختلف بدن رخ میدهد. موهای فرد سفید میشود، پوست آرامآرام چروک پیدا میکند، توان بدنی فرد تحلیل میرود و... .یکی ازاین تغییرات ناشی از بالارفتن سن، کدرشدن عدسی چشم است که در افراد مختلف، نسبت و شدت متفاوتی دارد. البته اینطور نیست که بگوییم به طور صددرصد در همه افراد رخ میدهد اما احتمال وقوعش تقریبا بالاست.
پس اینطور که به نظر میرسد آبمروارید، یک بیماری معمول در سنین سالمندی است؛ اما آیا راهی برای پیشگیری از وقوع آن وجود دارد؟
در مرحله اول، توصیه ما یک رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین C است که میتواند برای سلامت چشم، تاثیر بسزایی داشته باشد. اما در مرحله بعد، لازم است بدانیم که چشمهایمان هم مانند پوست بدنمان نیاز به مراقبت و محافظت دارند یعنی چه؟ یعنی همانطور که برای محافظت از پوست، از کرم ضدآفتاب استفاده میکنیم، باید برای مراقبت از چشمها و عدسی چشمهایمان هم از عینک آفتابی و در قدم بعدی، از کلاه لبهدار استفاده کنیم. هرچند پلکهایمان اولین محافظ چشمها در برابر نور خورشید هستند اما واقعیت این است که بخش زیادی از نور خورشید از پلکها رد میشود و به چشمهایمان میرسد. برای همین هم باید در طول سالهای جوانی، به هر طریقی که میتوانیم، میزان اشعه UV که به عدسی چشم میرسد و آن را کدر میکند را کم کنیم. ضمن اینکه برخی مشاغل پرریسک مانند جوشکارها هم باید حتما از محافظ برای سلامت چشمهایشان استفاده کنند؛ محافظی که هم از رسیدن اشعه مادونقرمز به عدسی ممانعت کند و هم مانع پرتابشدن جسم خارجی به داخل چشمها شود.
و این کدر شدن عدسی، انواع متفاوتی هم دارد؟
بله، دقیقا همینطور است. معمولا در افرادی که مرکز عدسیشان کدر میشود، نیاز به عمل جراحی سریعتری دارند، اما گاهی ممکن است که این کدورت از محیط عدسی به سمت مرکز بیاید که اگر کمی دیرتر عمل شود هم آنچنان مشکلی در بینایی پیشنمیآید.
و در نهایت، تنها راه درمان بیماری، جراحی است؟
بله، همینطور است. در این جراحی، لنز برداشته شده و انواع متفاوت دیگری از لنزها جایگزین میشود؛ لنزهای تکدید، دو دید و چند دید. درواقع از زمانی که بیماری آبمروارید شروع میشود، بستگی به اینکه چقدر در دید اختلال ایجاد کند، زمان برای جراحی وجود دارد. گاهی ممکن است فردی بتواند درحالیکه به آبمروارید مبتلا شده رانندگی کند اما واقعیت این است که چشمهایش دیگر کارایی اصلی خودشان را از دست دادهاند و بهتر است که آن را بهصورت اساسی درمان کند. خوب است بدانید که این جراحی، دوره نقاهت سنگینی هم ندارد و با روشهای جدیدی در علم پزشکی، احتمال عفونت در به صفر رسیده است. پس جایی برای نگرانیهای پس از عمل نیز وجودندارد.