روند رو به رشد صندلی‌های خالی

در شرایط طبیعی، دست‌کم با یک‌میلیون صندلی خالی مواجهیم؛ یعنی دانشگاه‌های ما ظرفیتی حدود پنج‌میلیون نفر دارند اما تعداد داوطلبان، هر سال کمتر از این میزان است. یکی از دلایل این اتفاق، کاهش جمعیت جوان است؛ اما بخش دیگری هم به افت جذابیت برخی رشته‌ها مربوط می‌شود. رشته‌هایی که روزگاری برای داوطلبان بسیار پرکشش بودند، امروز دیگر جذابیتی ندارند. دانشجویان امروز به سمت رشته‌های خاصی گرایش پیدا کرده‌اند. درحال‌حاضر، بیش از ۸۵درصد ظرفیت دانشگاه‌ها غیررقابتی است و فقط ۱۵درصد رشته‌ها، مثل پزشکی و برخی زیرگروه‌های آن، همچنان رقابتی مانده‌اند. به بیان ساده، امروز دیگر برای ورود به بسیاری از رشته‌ها لازم نیست تلاش زیادی کرد و با ثبت‌نام و براساس سوابق تحصیلی می‌توان وارد دانشگاه شد. ساختار سنتی آموزش عالی، دلیل دیگر این بی‌علاقگی است. دانشگاه‌های ما در محتوای درسی، شیوه تدریس، زیرساخت‌ها و حتی فضای دانشگاهی به‌روز نشده‌اند. در مقابل، نهادهای بیرون از دانشگاه با روش‌هایی نوین، کاربردی و سریع‌تر، آموزش‌هایی ارائه می‌دهند که برای دانشجویان جذاب‌تر است. مثلا فردی که بخواهد در حوزه هوش‌مصنوعی مهارت بیاموزد، امروز در خارج از دانشگاه گزینه‌های به‌مراتب مؤثرتری دارد. تمام این عوامل در کنار هم باعث شده هرچه جلوتر می‌رویم، با افزایش ظرفیت‌های خالی روبه‌رو شویم.