الکل، اعتیاد و ترک اعتیاد جوانان

به گزارش جام جم سرا به نقل از روزنامه تهران امروز- این مقام وزارت بهداشت که با ایسنا گفت‌وگو می‌کرد همچنین گفته است که به دنبال تامین منابع مالی، در آینده‌ای نزدیک این مراکز جهت اجرای آزمایشی به بهره‌برداری می‌رسند، به این منظور در مرحله نخست، حدود پنج استان به‌عنوان استان‌های پایلوت در نظر گرفته شده‌اند که یکی از آن‌ها تهران است. البته نیک فرجام تاکید کرده است که راه‌اندازی این مراکز صرفا با مجوز وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی خواهد بود؛ چرا که متولی درمان وزارت بهداشت است. به گزارش تهران‌امروز، موضوع اعتیاد به الکل زمانی داغ شد که سردار احمدی مقدم به‌عنوان رئیس پلیس کشور، از افزایش میزان کشفیات الکل و همچنین آمار معتادان به این ماده محرک ابراز نگرانی کرد. فرید براتی سده، معاون پیشگیری از اعتیاد سازمان بهزیستی هم چندی پیش اعلام کرد الکل رتبه اول مصرف در بین مواد محرک در کشور را دارد. به همین دلیل اعلام کردضروری است مراکز ترک اعتیاد به الکل هر چه سریع‌تر در کشور راه‌اندازی شوند.

همه نگران از افزایش مصرف الکل

این روز‌ها به غیر از مسئله موادمخدر موضوع دیگری ذهن مسئولان را به خودش مشغول کرده و آن آمار بالای کشف انواع مشروبات الکلی و میزان بالای مصرف این مشروبات است. آنطور که پلیس می‌گوید سالانه حداقل بین ۶۰ تا ۸۰ میلیون لیتر انواع مشروبات الکلی به‌صورت قاچاق از مرزهای کشور وارد کشور می‌شود.
دکتر سعید معیدفر نسبت به افزایش آمار مصرف مشروبات الکلی در کشور اظهار نگرانی می‌کند و هشدار می‌دهد که ۲۵درصد دانشجویان مصرف الکل را بدون اشکال می‌دانند!
سردار اسماعیل احمدی‌مقدم هم امسال در یک اظهارنظر رسمی با بیان اینکه یک دهم معتادان کشور مصرف‌کننده دائم‌الخمر مشروب هستند، اعلام کرد در ایران ۲۰۰ هزار معتاد الکلی وجود دارد. به همین دلیل بود که موضوع راه‌اندازی مراکز ترک اعتیاد با استقبال آسیب‌شناسان همراه شد.

از خبرهای نگران‌کننده تا مشروبات دست‌ساز

خردادماه گذشته مسمومیت تعداد زیادی از افراد و مرگ تعدادی از آن‌ها به‌دلیل مصرف بیش از اندازه مشروبات الکی در استان کرمان موج خبری زیادی به راه انداخت.‌‌ همان موقع مدیرکل دفتر سلامت اجتماعی، اعتیاد و روان وزارت بهداشت با اشاره به حادثه، نسبت به مصرف مشروبات الکلی تقلبی و عوارض ناشی از آن هشدار داده بود. به گفته دکتر عباسعلی ناصحی، به‌دنبال افزایش نرخ ارز و بالا رفتن قیمت مشروبات الکلی قاچاق، عده‌ای از سودجویان به تهیه مشروبات الکلی دست‌ساز و بسته‌بندی آن‌ها در شیشه‌های خارجی اقدام کرده‌اند و به‌عنوان مشروبات الکلی خارجی به فروش می‌رسانند. هشدار این مقام عالی وزارت بهداشت هم نسبت به آلودگی مشروبات دست‌ساز بود: مصرف مشروبات تقلبی متانول دار به کوری و حتی مرگ منجر می‌شود. نمونه آن نیز موردی است که اخیرا در استان کرمان اتفاق افتاده است و به‌دنبال مصرف مشروبات الکلی آلوده به متانول، تعدادی از مردم دچار مسمومیت شده و حتی چند مورد مرگ نیز گزارش شده است.
مدتی پیش از رسیدن خبر مسمومیت افراد با الکل دست‌ساز در کرمان، دکتر باقر لاریجانی قائم‌مقام وقت وزیر بهداشت هم مصرف الکل را نگران‌کننده دانسته و گفته بود: «گزارش‌هایی درباره رواج مصرف الکل در مناطق جنوب تهران که تحت پوشش دانشگاه علوم‌پزشکی تهران هستند وجود دارد که به مرز نگرانی رسیده است.» او از الکل‌های صنعتی جدیدی صحبت کرده بود که حتی در سوپرمارکت‌ها با طعم‌های مختلف و با قابلیت صد در صد خوراکی به فروش می‌رسند.

الکل و آمار خشونت بالا

آسیب‌شناسان اعتقاد دارند رابطه معنی داری بین افزایش مصرف الکل و افزایش خشونت‌ها وجود دارد. به اعتقاد آن‌ها الکل، مانند شیشه در طبقه مواد محرک رتبه‌بندی شده و با توجه به آمار سازمان بهزیستی الان در صدر مواد محرک مصرفی قرار دارد. براساس آخرین آماری که ستاد مبارزه با موادمخدر در اختیار رسانه‌ها قرار داده است میانگین زمان دسترسی به انواع مختلف موادمخدر در کشور ۲۲دقیقه و مشروبات الکلی ۱۷دقیقه است. همین موضوع باعث شده دکتر فرید براتی به‌عنوان مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی اعلام کند فقط راه‌اندازی مراکز ترک اعتیاد کافی نیست و خانواده‌ها و مسئولان باید در پیشگیری از گرایش جوانان به مصرف مشروبات الکلی به این سازمان کمک کنند.

سن مصرف الکل به ۱۷-۱۸ سال رسید

در کشورهای اروپایی استفاده مشروبات الکلی برای جوانان زیر ۱۸ سال ممنوع است و برای مصرف‌کنندگان زیر ۱۸ سال مجازات سنگینی در نظر گرفته شده است.
این در حالی است که کسانی که به این جوانان مشروب می‌فروشند نیز باید مجازات شوند. در ایران میانگین سنی مصرف‌کنندگان اصلی الکل ۱۷ تا ۳۵سال است. این گروه می‌توانند با سفارش تلفنی، هر نوع مشروب الکلی که بخواهند را در مدت کوتاهی، در منزل خود تحویل بگیرند.
دکتر مجید ابهری در گفت‌وگو با تهران‌امروز در مورد سن افرادی که در گذشته و امروزه به سوی مشروبات الکلی روی می‌آورد، می‌گوید: در ۱۰سال گذشته مصرف مشروبات الکلی به حداقل ۱۸ سال رسیده است و الکلیسم به عنوان یک اعتیاد ویرانگر در رده سنی ۲۵ تا ۴۰ دیده می‌شود. معمولا مصرف‌کنندگان مشروبات الکلی سه دسته هستند: دسته اول کسانی که برای ترک اعتیاد با آموزش‌های غلط به‌دنبال جایگزین می‌گردند در صورتی که تخریب اینجایگزینی بر سیستم عصبی و دستگاه‌های اصلی بدن مانند قلب و مغز بیشتر است. گروه دوم کسانی هستند که از قبل از انقلاب جزو مصرف‌کنندگان مشروبات الکلی بوده و هنوز هم ادامه می‌دهند. سومین گروه، جوانان هستند که به دلیل ضعف در مهارت‌های زندگی در مهمانی‌ها و گردش‌های گروهی از مشروبات الکلی به عنوان یک تفریح و سرگرمی استفاده می‌کنند!

علل گرایش به مشروبات الکلی

براساس آمار و پژوهش‌های کار‌شناسان، یکی از مهم‌ترین دلایل گرایش جوانان به الکل کمبود و گرانی تفریح و سرگرمی برای جوانان است. در اصل جوانی که از آموزش مهارت‌های زندگی سالم در مدرسه، دانشگاه محروم بوده است این تفریح را برای خود برمی‌گزیند. برخی نیز مصرف را تفننی می‌دانند.
براساس یک پژوهش، ۸۰ درصد جوانانی که در آن شرکت‌کرده‌اند سابقه بیش از یک یا دو بار مصرف داشته‌اند و ۹۴ درصد از کل شرکت‌کنندگان گفته‌اند فقط در جمع دوستان و همسالان تشویق به مصرف شده‌اند. همچنین ۸۹درصد از افراد عنوان کرده‌اند که الکل طبی یا الکل سفید اصلیترین مشروب مصرفی آن‌ها بوده است. با این وجود به‌نظر می‌رسد راه‌اندازی مراکز ترک اعتیاد گام مهمی برای تابوشکنی در رابطه با الکل و ورود جدی نهادهای مسئول در این خصوص برای پیشگیری از گرایش جوان‌ها به مصرف این ماده محرک ویرانگر و در دسترس است.
>> پریسا هاشمی