۵ نکته درباره رفتار با افراد عقب مانده ذهنی

حتما می‌دانید که عقب ماندگی ذهنی یک بیماری مغزی است و فرد عقب مانده ذهنی، فردی است که سن عقلی او از سن تقویمی‌اش کمتر است. این بیماری در اثر اختلالات ژنتیکی و یا دیگر عوامل مثل شرایط دوران بارداری و زایمان مادر به وجود می‌آید.
اولین نکته‌ای که قبل از هر چیز والدین و دیگر اعضای خانواده این افراد باید بدانند این است که از داشتن چنین فردی (فرزند، خواهر یا برادر) احساس ناراحتی نکنند و خجالت نکشند.
در برخی موارد دیده شده است که اطرافیان این افراد بخصوص والدین احساس گناه می‌کنند و این موضوع باعث بر هم ریختگی روابط عاطفی آن‌ها با اعضای خانواده می‌شود در حالی که معمولا فرد عقب مانده ذهنی درک عاطفی و هیجانی مناسبی از محیط اطراف خود دارد، پس به شما توصیه می‌کنم:

* در اولین گام، وی را کاملا بپذیرید. البته با توجه به سن او احتمالا باید این پذیرش اتفاق افتاده باشد.
* نکته دومی که باید بدانید این است که انتظارات خودتان را از او در حد توان و ظرفیتش مطرح کنید. این کار می‌تواند در قالب واگذاری کارهای ساده و قابل انجام و ب نوعی راحت به او محقق شود.
* در گام سوم سعی کنید با واگذاری کارهای کوچک و در حد توان، ظرفیت و توانمندی‌های شخصی او را بالا ببرید. واگذاری کارهای شخصی به خودش با نظارت شما کمک بزرگی به اوست.
* نکته چهارم و در خور توجه که خانواده‌های این افراد باید در نظر گیرند این است که آن‌ها را از محیط‌های طبیعی و اجتماعی به دلیل مشکلی که دارند جدا نکنند. جداسازی این افراد در صورتی که مشکل خاصی یا نیاز به مراقبت جدی نداشته باشند توصیه نمی‌شود.
* نکته پنجم که تاکید بسیار زیادی باید روی آن انجام گیرد، پرهیز از تحقیر و تنبیه این قبیل افراد است. به هیچ وجه به خودتان و به دیگران اجازه ندهید که آن‌ها را مسخره کنند.
* برای آموزش او می‌توانید به سازمان بهزیستی مراجعه و از نحوه خدمات آموزشی که از طریق این سازمان قابل ارائه است اطلاع پیدا کنید. همچنین مراکزی در بیشتر شهر‌ها وجود دارد که معمولا به صورت خیریه اداره می‌شود و می‌توانند کمک‌های آموزشی مناسبی را به او ارائه کنند.
>> رضا آذریان (کار‌شناس ارشد علوم تربیتی)