آشنایی با علائم چند نوع سرطان شایع

جام جم سرا: آخرین بررسی‌های انجام شده توسط وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی نشان می‌دهد که سالانه بیش از 30 هزار نفرایرانی بر اثر سرطان جان خود را از دست می‌دهند واین در حالی است که پیش‌بینی می‌شود به دلیل افزایش امید به زندگی و سالمند شدن جمعیت و دور شدن از محیط پاک و بدون آلاینده‌های صنعتی، موارد بروز سرطان در 2 دهه آینده 2 برابر شود.

بر اساس آنچه روزنامه ایران نوشته، سازمان بهداشت جهانی هر سال اصلی‌ترین نکات در خصوص سرطان در سالی که گذشت را به عنوان شعار سال سرطان معرفی کرده و توجه افراد را در سراسر دنیا به آن جلب می‌کند. شعار امسال سازمان بهداشت جهانی «تشخیص زودرس سرطان و درمان سریع سبب صرفه‌جویی در زندگی» است.

بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، در حال حاضر در دنیا هر سال ۸ /۲ میلیون تن به خاطر ابتلا به سرطان‌های مختلف جان خود را از دست می‌دهند این در حالی است که سرطان در صورت تشخیص اولیه سریع می‌تواند به آسانی درمان شود. کارشناسان این سازمان برخی سرطان‌ها بین زنان و برخی دیگر را میان مردان شایع دانسته و هشدار می‌دهند که در صورت عدم تشخیص زود هنگام این سرطان‌ها علاوه بر درد و رنج ناشی از درمان، هزینه‌های سرسام‌آوری را متحمل خانواده فرد می‌کند. این کارشناسان سرطان‌هایی مانند دهان، حنجره، روده و سرطان پوست را از جمله سرطان‌های شایع معرفی کرده‌اند. بررسی‌های انجام شده توسط انستیتو کانسر ایران نشان می‌دهد که سرطان معده، مری،پوست و سینه از شایع‌ترین سرطان‌ها در کشور هستند.

سرطان معده

دکترعلی رضا محرابی متخصص گوارش در مورد سر طان معده می‌گوید: سرطان معده رتبه اول مرگ ‌و میر در میان سرطان‌های کشور را به خود اختصاص داده است از این جهت توجه به این سرطان اهمیت زیادی دارد.

وی با بیان این مطلب که عفونت‌های مزمن با هلیکوباکتر پیلوری؛ عوامل تغذیه‌ای؛ مصرف غذاهای مانده و نمک‌سود با افزایش خطر ایجاد برخی قارچ‌ها و برخی ترکیب‌های معدنی مانند نیتروزامین‌ها می‌تواند باعث بالا رفتن احتمال ابتلا به سرطان معده شود می‌افزاید: سرطان معده در گروه‌هایی از مردم که وضع اقتصادی بدی دارند و مقدار مصرف پروتئین در برنامه غذایی‌شان اندک است، شایع‌تر است و مصرف کم سبزی‌ها و میوه‌های تازه و سالم و دریافت نکردن کافی ویتامین‌ها و مواد احیاکننده از مهمترین علل ابتلا به سرطان معده است.

این متخصص گوارش در مورد پیشگیری از این بیماری ‌خاطرنشان می‌کند: درمان هلیکوباکتر پیلوری در طولانی‌ مدت، مصرف سبزی‌‌ها و میوه‌های تازه و فراوان، مصرف غذاهای تازه و پرهیز از خوردن غذاهای مانده، پرهیز از مصرف غذاهای شور و فرآوری‌شده وگنجاندن تمامی گروه‌های غذایی در برنامه غذایی روزانه، می‌تواند از ابتلا به سرطان معده پیشگیری کند.

وی می‌گوید:شایع‌ترین علایم سرطان معده که خود را نشان می‌دهد، عبارتند از: درد معده، بی‌اشتهایی، تهوع که گاهی همراه با استفراغ و کاهش وزن است و در سن بالای 45 سال همراه با علایم بیماری‌های گوارشی گاهی علایم سرطان معده شبیه علایم زخم‌های گوارشی است و با آن‌ها، اشتباه گرفته می‌شود.

سرطان مری

دکتررضا زالی فوق تخصص گوارش و کبد هم در مورد سرطان مری می‌گوید: سرطان مری یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها درکشور است و استعمال دخانیات مهمترین عامل ابتلا به آن محسوب می‌شود، به‌طوری که هرچه مصرف سیگار بیشتر باشد، خطر ابتلا به این سرطان هم بیشتر می‌شود.

مصرف تریاک و قرار داشتن در معرض دود آن، مصرف مشروبات الکلی و خوردن غذاهای مانده ابتلا به سرطان مری را افزایش می‌دهد.

از دیگر عوامل ابتلا هم می‌توان به مصرف ترشی‌های مانده و غذاهای شور و دودی مانند انواع گوشت، ماهی یا سوسیس دودی اشاره کرد.

این متخصص گوارش و کبد با بیان این مطلب که، هر چه میزان دریافت ویتامین‌های مختلف از جمله ویتامین‌های A، E، C و ویتامین‌های گروه B در بدن کم ‌شود، کمبود آن‌ها می‌تواند عاملی برای ابتلا به سرطان مری باشد، می‌افزاید: عوامل محیطی مانند قرار داشتن در معرض اشعه‌های رادیوتراپی که در اصطلاح به آن برق گذاشتن می‌گویند و برای درمان برخی بیماری‌ها مانند سرطان پستان یا غدد لنفاوی به کار می‌رود؛ هرچه دوز اشعه بالاتر رود، احتمال ابتلا به سرطان هم بیشتر می‌شود.
دکتر زالی در مورد پیشگیری از ابتلا به بیماری سرطان مری می‌گوید: با پرهیز از مصرف یا زیاده‌روی در مصرف غذاهای مانده، بسیار داغ، شور، دودی و ترش، پرهیز از استعمال سیگار و تریاک و مصرف نوشیدنی‌های الکلی از یک سو و با مصرف فراوان میوه و سبزی‌های تازه و آسپیرین از سوی دیگر، می‌توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد.

وی با بیان این مطلب که گیر‌کردن غذا در گلو می‌تواند از مهم‌ترین نشانه‌های ابتلا به سرطان مری باشد، می‌افزاید: معمولاً گیر‌کردن غذا در گلو ابتدا در مورد مصرف خوراکی‌های جامد اتفاق می‌افتد و با پیشرفت بیماری و تنگ‌تر‌شدن مری، حتی غذاهای مایع هم در گلو گیر می‌کند.

سرطان سینه

دکتر صفا نجفی فوق تخصص سرطان و خون شناسی در مورد سر طان سینه می‌گوید: سازمان بهداشت جهانی پیش‌بینی می‌کند سرطان سینه تا سال 2015 میلادی حدود 15 میلیون قربانی بگیرد و این در حالی است که وزارت بهداشت و درمان در ابتدای سال‌جاری اعلام کرد که اگر زنان ایرانی به‌طور متوسط 74 سال عمر کنند، به ازای هر 12 تا 13 تن یک مورد سرطان سینه خواهیم داشت.

وی در مورد علل ایجاد‌کننده این سرطان خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر 2 عامل در به وجود آمدن سرطان‌ها مؤثرند که عبارتند از علل ژنتیکی و علل محیطی، ضمن آن که بسیاری از عوامل ژنتیکی و محیطی ناشناخته‌اند.

این فوق تخصص سرطان با بیان این مطلب که امروزه ثابت شده است که 15 تا 20 درصد از سرطان‌های سینه مستقیماً بر اثر یک شاخص ژنتیکی به وجود می‌آیند می‌افزاید: در حال حاضر حدود 5 ژن شناسایی شده‌اند که متاسیون (تغییر شکل در این ژن‌ها) باعث ایجاد سرطان سینه در افرادی می‌شود که آن را به ارث می‌برند.

وی با اشاره به این مطلب که متأسفانه وقتی علایم و نشانه‌های سرطان سینه ظاهر می‌شود که معمولاً خیلی دیر شده است یاد‌آوری می‌کند: هرگونه تغییر رنگ، تغییر اندازه، فرو رفتگی، احساس سفتی و احساس توده در سینه باید به دقت پیگیری شود و به خانم‌های بالای 40 سال توصیه می‌کنیم که هر سال حتماً ماموگرافی انجام دهند وخودشان سینه‌هایشان را معاینه و با دیدن هرگونه علایم غیر طبیعی، به پزشک مراجعه کنند.

صفا نجفی در مورد درمان سرطان سینه می‌گوید: وقتی سرطان سینه ایجاد شد، مهم‌ترین جزء درمان این است که بافت سرطانی باید از سینه خارج شود.

در گذشته‌های دور، کل بافت سینه را برمی داشتند و این مسأله از نظر روحی آشفتگی خیلی بدی در بیمار ایجاد می‌کرد. ولی خوشبختانه در سال‌های اخیر تغییرات زیادی در جراحی سرطان ایجاد و وسعت جراحی کوچک شده است، به‌طوری که 90 درصد از خانم‌هایی که مبتلا به سرطان سینه هستند، نیاز به انجام دادن اعمال بزرگ ندارند. امروزه سعی تمامی جراحان این است که سینه خانم‌های بیمار حفظ شود.

سرطان پوست و انواع آن

دکتر پروین منصوری متخصص بیماری‌های پوست و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران در مورد سرطان پوست می‌گوید: رشدغیر طبیعی سلول‌های پوست را سرطان پوست می‌گویند که شامل چهارنوع است، سرطان‌های غیرملانومی که شامل سرطان‌ سلول‌های بازال کارسینوما است.
سرطان سلول‌های خاردار یکی از سرطان‌های ملانومی که از سلول‌های رنگدانه‌ساز پوست منشأ می‌گیرد و ممکن است در قسمت‌های دیگر از بدن مانند چشم، مغز و سایر نواحی هم دیده شود.
رئیس بخش پوست بیمارستان امام خمینی(ره) در مورد افراد در معرض خطر می‌افزاید: متأسفانه سرطان پوست جزو شایع‌ترین سرطان‌ها در انسان است و نوع «بازال کارسینوما» آن، شیوع بیشتری دارد.

وی با بیان این مطلب که آماردقیقی از شیوع سرطان پوست در کشور وجود ندارد خاطرنشان می‌کند: چون کشور ما آفتابی است در همین راستا امروزه نقش زیانبار اشعه ماورای بنفش در بروز سرطان پوست به اثبات رسیده‌ است.

این سرطان در مناطقی از کشور که تابش آفتاب شدید است، مانند مناطق شمالی و جنوبی ایران، بیشتر شایع است و اشخاصی هم که مدت‌طولانی در فضای باز کار می‌کنند مانند دریانوردان، کشاورزان و کارگران ساختمانی چنانچه محافظت‌های لازم از خود در برابر آفتاب را نداشته باشند ممکن است به این سرطان مبتلا شوند.

دکتر منصوری در مورد عوامل ایجاد‌کننده سرطان پوست یادآوری می‌کند: استفاده از آفتاب به مدت طولانی، استفاده از دستگاه سولاریوم برای برنزه شدن بدن، کشیدن سیگار،‌ استرس، آلودگی هوا، وجود عوامل شیمیایی در محیط و اختلالات ژنتیکی، از مهم‌ترین عوامل ابتلا به سرطان پوست هستند، البته نقص ایمنی هم می‌تواند یا به علت ژنتیک و یا به علت مصرف داروهایی باشد که بعضی از بیماران برای تنظیم سیستم ایمنی و یا سرکوب سیستم ایمنی در موارد خاصی مانند بیماران پیوند شده، استفاده می‌کنند که داروهـــای مزبور، این افراد را بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست قرار می‌دهد.

وی در مورد پیشگیری از ابتـــلابه سرطان پوست می‌گوید: با دادن آگاهی و آمـــوزش‌های لازم بـــه مردم برای پرهیز از عواملی که امروزه نقششان در بروز سرطان کاملاً شنـــاسایی شده است، مانند اشعه ماورای بنفش، می‌توان آنان را در برابر سرطان پوست حفظ کرد.