جام جم سرا: کاهش قیمت کالاهای موجود در سبد غذایی خانوار امیدهایی را به وجود آورده تا نگرانی ها در کاهش اندازه سبد مصرفی غذایی خانوار کاهش پیدا کند. بررسی ها تایید می کند میزان رشد قیمت ها تا یک ماه پیش و قبل از نمایان شدن اثرات اجرای فاز دوم طرح هدفمندی یارانه ها متوقف شده بود ولی گزارش تازه مرکز آمار ایران نشان می دهد قیمت برخی کالاهای مصرفی روند صعودی داشته است. برهمین اساس هزینه های جاری سفره های افطاری نیز روند افزایشی به خود گرفته است. این اتفاق در شرایطی رخ می دهد که سفره های افطاری به طور معمول هزینه های جدیدی را به خانوارها تحمیل می کنند.
با این حال دولت با برگزاری نمایشگاه های موسوم به طرح ضیافت، تلاش می کند، ترمز قیمت ها را بکشد ولی به گفته برخی روسای اتحادیه های صنفی، مردم به طور معمول از برگزاری چنین نمایشگاه هایی استقبال نمی کنند. برهمین اساس این نمایشگاه ها در کاهش هزینه های سفره های افطاری اثرگذاری قابل توجهی ندارند. با این وجود برآوردها نشان می دهد خانوارهای ایرانی به دلیل عدم کنترل هزینه های مالی خود در ماه رمضان با هزینه های اضافی مواجه می شوند. تعداد وعده های غذایی در ماه رمضان تفاوت چندانی با دیگر ماه های سال ندارد ولی سفره افطار ماه رمضان به دلیل حضور کالاهای گران تر بار مالی جدیدی را به خانوارها اضافه می کند. با این حال طی سال های گذشته توصیه های پزشکی به خانوارها آنها را به سمت استفاده از سفره های افطاری کمتر مفصل کرده است.
میزان کالری مصرفی روزانه تعیین شده برای هر نفر برمبنای اعلام وزارت بهداشت 2هزار کیلوکالری در نظر گرفته می شود. نهادهای اقتصادی نیز برهمین اساس میزان غذای مصرفی مردم را اندازه گیری می کنند. در حال حاضر هر خانواده برای تعیین این میزان کالری برای اعضای خود به هزینه متوسط روزانه 60 هزار تومانی نیاز دارد. این عدد برای تمامی وعده های غذایی در نظر گرفته می شود. به این ترتیب در صورتی که تعداد وعده های غذایی در ماه رمضان برای خانوارها کاهش پیدا کند، هزینه های اضافی ماهیانه به آنها تحمیل می شود.
سفره افطاری سنتی به طور معمول از آش، لبنیات، حلیم، انواع شیرینی ها، خرما، نان، سبزی و میوه جات تشکیل می شود. اندازه مالی این سفره هم پوشانی با دیگر وعده های غذایی خانوار ندارد. برهمین اساس هر خانوار چهار نفره برای تامین پنیر و انواع لبنیات 8 تا 9 هزار تومان، نان، خرما و انواع شیرینی ها به همراه خرما 14 هزار تومان و در صورتی که به همین سفره انواع آش و حلیم هم افزوده شود، 30 هزار تومان هزینه می کند. همین سفره در حداقلی ترین حالت یعنی تنها بهره مندی از نام و پنیر کمتر از ده هزار تومان و در حالت متوسط بین 30 تا 40 هزار تومان هزینه به همراه دارد.
براین اساس در صورتی که خانوارها از دیگر وعده های غذایی خود صرف نظر نکنند، به طور متوسط 30 هزار تومان به هزینه های روزانه آنها افزوده می شود. به این ترتیب ماهیانه یک میلیون و 200 هزار تومان بارمالی تازه برای آنها ایجاد می شود. با این وجود برآورد براساس میزان دریافت روزانه 2 هزار کالری، هزینه های ماهیانه اضافی را تا حدود 600 هزار تومان افزایش می دهد. حتی در صورتی که خانوارها اقدام به ایجاد محدودیت در مصرف خود کنند نیز با توجه به رشد قیمت کالاهای خوراکی بازهم هزینه های جاری خانوار افزایش می یابد.
گزارش یک ماه قبل مرکز آمار ایران تایید می کرد، قیمت کالاهای خوراکی در اردیبهشت ماه روند نزولی داشته است ولی گزارش تازه مرکز آمار ایران نشان می دهد روند نزولی قیمت ها متوقف شده است. براین اساس شاخص کالاهای خوراکی ( که بخش اصلی سفره افطار را تشکیل می دهند.) بیش از 30 درصد رشد داشته است. براین مبنا هزینه های مالی خانوارها در ماه رمضان حداقل به میزان 30 درصد رشد پیدا می کند. بررسی های میدانی نشان می دهد که افزایش قیمت ها در میزان مصرف خانوارهای ایرانی تفاوت چندانی ایجاد نمی کند. به همین جهت تنها هزینه های مالی آنها رشد پیدا می کند. برهمین مبنا میزان افزایش هزینه های مربوط به ماه رمضان برای خانوارها را می توان بین 20 تا 30 درصد در نظر گرفت.
دولت با برگزاری طرح هایی ضیافت تلاش می کند تا قیمت سفره افطار مردم را تا حدود زیادی کاهش دهد. جدول زیر میزان رشد قیمت کالاهایی که در سفره افطار خانوارها حضور دارند رانشان می دهد.(احسان میزانی/خبرآنلاین)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد