آنفلوانزای مرغی در مسیر ریشه کنی

جام جم سرا به نقل از ایرنا: ویروس مزبور به دلیل انتقال احتمالی آن به انسان و امکان همه گیرشدنش در صورت جهش یافتن، به دغدغه‌ای جهانی تبدیل شده است؛ بخصوص اگر بآسانی از پرندگان به انسان و سپس از انسانی به انسان دیگر شود.
بر اساس گزارش ساینس دیلی، این دستاورد علمی گام مهمی در مبارزه علیه نوعی کشنده از ویروس آنفلوآنزای مرغی به شمار می‌آید که در جمعیت‌های پرندگان آسیای جنوب شرقی و بویژه اندونزی و ویتنام شیوع یافته است.

این دستاورد علمی که گزارش کامل آن در نشریه PLOS ONE منتشر شده، حاکی از امید دانشمندان برای ریشه کنی این بیماری خطرناک مشترک انسان و دام است.

دکتر فرهید همت‌زاده، استاد ارشد ویروس‌شناسی دانشکده علوم حیوانات و دامپزشکی دانشگاه آدلاید استرالیا و مدیر این پروژه علمی، گفت: آنفلوآنزای مرغی در صدر فهرست بیماری‌های جدی سازمان بهداشت جهانی حیوانات قرار دارد.

وی ادامه داد: شیوع این بیماری در میان پرندگان تا حد زیادی توسط واکسیناسیون کنترل می‌شود و این امر قرارگرفتن انسان در معرض این ویروس را محدود می‌کند. اما توانایی تشخیص دادن بین پرندگان واکسینه شده و همچنان آلوده و پرندگانی که به طور طبیعی آلوده شده‌اند، همواره چالشی عمده بوده است. این امر مانع از رهگیری ویروسی شده که هنوز هم می‌تواند در میان پرندگان واکسینه شده وجود داشته باشد و تحت فشار واکسیناسیون به گونه‌های جدید جهش یابد.

به گفته همت‌زاده، پرندگانی که واکسینه شده‌اند اما هنوز هم دارای ویروس H۵N۱ زنده در بدنشان هستند، منبع اصلی ظهور گونه‌های جدید این ویروس هستند و چنین گونه‌هایی حتی می‌توانند برای پرندگان یا انسان‌ها خطرناک‌تر باشند.

با آزمایش جدید همت‌زاده و همکارانش (فرشید هادی فر، اسماعیل ابراهیمی) می‌توانند این پرنده‌های واکسینه شده دارای ویروس زنده را شناسایی کرده و مانع از گریز هر نوع گونه جهش یافته آن شوند. این امر برای پیشگیری از شیوع جهانی این ویروس و در ‌‌نهایت ریشه کن کردن آن حیاتی است.

محققان حاضر در این مطالعه شامل دانشگاه ملبورن و سازمان‌های اندونزیایی، اکنون در حال اجرای برنامه‌های نظارتی بزرگی در مرغداری‌های سراسر اندونزی هستند. آزمایش DIVA جدید (تفاوت گذاری حیوانات آلوده از واکسینه شده) از پروتیین ویروسی ویژه‌ای به نام Matrix protein ۲ استفاده می‌کند که به طور متفاوتی به سرم خونی حیوانات آلوده شده به طور طبیعی و حیوانات واکسینه شده اما هنوز آلوده، واکنش نشان می‌دهد.

از زمان شیوع نخستین مورد آنفلوآنزای مرغی در سال ۲۰۰۴، تولید آزمایش DIVA قابل اعتماد در اولویت جهانی بوده است. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی، اندونزی در فاصله سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱ با ۱۵۰ مورد مرگ ومیر بیشترین تلفات ناشی از آنفلوآنزای پرندگان را به خود اختصاص داد. کار‌شناسان وزارت بهداشت اندونزی پیش از این اعلام کرده بودند تا سال ۲۰۱۳ میلادی تولید انبوه واکسن آنفلوآنزای مرغی را آغاز می‌کنند، اما تاکنون این امر به نتیجه نرسیده است.