گفت‌وگو با طراح سایت‌ «نذری‌یاب»: فقط به خاطر امام‌حسین(ع)

جام جم سرا به نقل از شهروند: این روزها و همزمان با ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان، یکی از اقدام‌های مذهبی مردم دادن نذری در محله‌ها و شهر‌های کشور است. اما در سال‌های اخیر این موضوع هم همچون دیگر موضوعات به شبکه‌های اجتماعی و دستگاه‌های ارتباط جمعی اینترنتی رسیده است.
ماجرا از آن‌جا شروع شد که دو جوان دانشجوی رشته کامپیوتر برای پیدا کردن نذری به مشکل می‌خورند و ایده ایجاد وب‌سایتی بر ذهنشان خطور می‌کند که این روزها سر و صدا کرده است. وب‌سایتی با عنوان نذری‌یاب که حتی پیامک هم می‌شود و مردم دهان به دهان آن را به یکدیگر معرفی می‌کنند. براساس اطلاعات سایت رده‌بندی الکسا، سایت نذری‌یاب هم‌اکنون (عصر شنبه ١٠ آبان) رتبه ١٢هزار و ٤٣١ را بین سایت‌های ثبت‌شده در ایران دارد.
نگاهی به جزییات اطلاعات این وب‌سایت هم گویای این حقیقت است که بیشتر بازدیدکنندگان این سایت (با اختلاف اندک) مردها هستند و بیشتر بازدیدها هم از محل کار انجام شده است. نگاهی به سطح تحصیلات بازدیدکنندگان این سایت نشان می‌دهد که در رتبه اول بازدیدکنندگان دبیرستانی‌ها، رده بعدی دانشگاهی‌ها و بعدتر کم‌سوادتر‌ها هستند که این خود گویای فراگیر شدن اطلاع‌یابی مردم از شبکه‌های اینترنتی در هر زمینه‌ای است.

ایده شکل‌گیری «نذری‌یاب»

«محرم آن سال، کوچه و خیابان‌های زیادی را پشت سر گذاشتیم بدون این‌که نشانی خاصی داشته باشیم. هرجا رفتیم خبری از نذری نبود یا این‌که دیر رسیده بودیم و نذری تمام شده بود. خلاصه آن ظهر عاشورا نتوانستیم میهمان سفره امام حسین(ع) باشیم و همین موضوع باعث شد که ایده راه‌اندازی یک سایت نذری‌یاب به ذهنمان خطور کند.»
این جملات، گفته‌های یک جوان دهه هفتادی است که با همکاری دوستش سایت نذری‌یاب را برای اولین بار به دنیای مجازی آورده است.
آرمان طاهریان و داوود مظفری هر دو دانشجوی رشته کامپیوتر هستند. خودشان می‌گویند کار را «دلی» انجام داده‌اند و چون می‌دانستند نذری برای بسیاری از ایرانی‌ها به معنای خیر و برکت است، دوست داشته‌اند که با استفاده از دانش و تخصصشان یک راه میانبر و ساده برای پاسخگویی به این نیاز جامعه پیدا کنند. حالا سایت آنها یکی از پربازدیدترین سایت‌های ایرانی است. استقبال از سایت نذری‌یاب به اندازه‌ای بوده است که پیشنهادهای فراوانی برای جذب آگهی و درآمدزایی داشته‌اند اما آرمان طاهریان می‌گوید بسیاری از پیشنهادهای آگهی را رد کرده‌اند تا ثابت کنند این کار را از روی علاقه به امام حسین(ع) انجام داده‌اند و به آن نگاه درآمدی نداشته‌اند. البته ناگفته نماند که نذری‌یاب مخالف‌های سرسختی نیز داشته است تا آن‌جا که یک‌بار سایتشان را فیلتر کرده‌اند اما توضیحات طراحان سایت نذری‌یاب باعث شده است که شورای بازبینی فضای مجازی قانع شود و سایت را رفع فیلتر کنند. گفت‌وگویی با یکی از طراحان این سایت (آرمان طاهریان) را در ادامه بخوانید:

نذری‌یاب چطور شکل گرفت و پیش‌بینی می‌کردید که سایت‌تان تا این اندازه بیننده داشته باشد؟
ایده اولیه متعلق به داوود بود و جرقه شکل‌گیری آن هم به محرم دو‌سال پیش برمی‌گردد که ما موفق نشدیم ظهر عاشورا میهمان امام حسین(ع) باشیم. این موضوع باعث شد که فکر کنیم خوب است یک سایت راه‌اندازی کنیم و با جی.پی.اس نشانی دقیق محل‌های توزیع نذری را در اختیار عزاداران امام حسین (ع) قرار بدهیم. بعدا فکر کردیم این سایت می‌تواند در تمام روزهای ‌سال فعال باشد زیرا ما یک کشور مسلمان هستیم و به مناسبت‌های مختلف مراسم توزیع نذری را داریم. همین شد که با داوود شروع به طراحی سایت کردیم و کارمان از ظهر تا شب بیشتر طول نکشید. بعد از آن ظاهر سایت را ارتقا دادیم و آن را به شکل یک پایگاه حرفه‌ای جست‌وجو درآوردیم.

محل‌های توزیع نذری را از کجا جست‌وجو می‌کنید؟
کاربرانی که خودشان یا دوستان و اطرافیانشان نذری دارند درخواستشان را برای ما ثبت می‌کنند. من و داوود به همراه دوستانمان به آدرس ثبت‌شده مراجعه می‌کنیم و از صحت درخواست مطمئن می‌شویم سپس آن را روی سایت به نمایش می‌گذاریم.

درخواست ثبت نذری به صورت آگهی هم داشته‌اید؟ یعنی این‌که بابت ثبت آدرس به شما دستمزد بدهند؟
بله. درخواست‌های فراوانی از سمت هیأت‌های مذهبی داشته‌ایم. حتی بسیاری از این هیأت‌ها خواهان آن بوده‌اند که در سایت برایشان بنر درست کنیم و آگهی آنها را با طراحی خاص به نمایش بگذاریم اما چون نگاه ما به سایت درآمدزایی نبوده و سیاست‌های مالی برای آن نداشته‌ایم از پذیرش این آگهی‌ها خودداری کردیم تا ثابت کنیم ما این کار را از روی علاقه به امام حسین (ع) شروع کردیم اما ممکن است در آینده این سایت را به سمت و سوی یک شغل مجازی هدایت کنیم و برنامه‌های درآمدی برایش تعریف کنیم.

اما من یکی، دو آگهی روی سایت‌تان دیدم. موضوع چیست؟
آن یکی، دو آگهی برای ما درآمد ایجاد نکرده است و تنها برای پوشش مخارج سایت پذیرفته شده است. علاوه بر این ما می‌خواستیم با پذیرفتن تعداد محدودی آگهی به سایتمان وجهه رسمی بدهیم تا کسی تصور نکند این سایت تفننی است و به خاطر سرگرمی طراحی شده است(!)

روزانه چقدر بازدید دارید؟
در روزهای معمولی‌ سال حدود ١٠ تا ٢٠‌هزار بازدید را ثبت می‌کنیم اما در ایام خاص مثل محرم و صفر شمار بازدیدهایمان به ١٠٠‌هزار تا هم می‌رسد.

اخیرا پیامک‌هایی دریافت کرده‌ام که در ازای کسر مبلغی نشانی محل‌های توزیع نذری را در اختیار افراد می‌گذارد. این پیامک‌ها از سمت شما ارسال می‌شود؟
خیر. من هم این موضوع را از دوستانم شنیده‌ام اما ما به هیچ عنوان سیستم پیامکی راه‌اندازی نکرده‌ایم و نشانی محل‌های توزیع نذری را کاملا رایگان در اختیار افراد می‌گذاریم. البته به‌تازگی یک اپ اندرویدی هم طراحی کرده‌ایم و قرار است تا دو،سه روز آینده آن را به کاربران موبایل عرضه کنیم. زیرا فکر کردیم موبایل همگانی‌تر است و افراد راحت‌تر می‌توانند محل‌های توزیع نذری را شناسایی کنند.

اپلیکیشن نذری‌یابتان هم رایگان است؟
نه. اپلیکیشن‌مان را با یک مبلغ جزیی در اختیار کاربران موبایل قرار می‌دهیم اما سایت نذری‌یاب همچنان رایگان است.

قضیه فیلتر شدن سایت‌تان چه بود؟
در ابتدای راه‌اندازی سایت مخالفت‌هایی شکل گرفت. عده‌ای تصور می‌کردند ما این سایت را برای تفریح و شوخی راه‌اندازی کرده‌ایم و عده‌ای می‌گفتند با این کار وجهه معنوی نذری را زیر سوال می‌برید اما ما به همه توضیح دادیم که هیچ‌کدام از تصورات آنها حتی در مخیله ما نگنجیده است. ما مراسم نذری را دوست داشتیم و می‌دانستیم خیلی افراد دیگر هستند که شیفته این مراسم معنوی و زیبا هستند. بنابراین چه اشکالی دارد ما از طریق تکنولوژی و یک ابزار نو به هم‌محله‌ای‌هایمان اطلاع‌رسانی کنیم که در کدام منطقه می‌توانند به نذری دسترسی داشته باشند. درواقع تا قبل از این و تا چند‌سال قبل هم‌محله‌ای‌ها به صورت شفاهی و دهان به دهان به همدیگر اطلاع می‌دادند که در کدام نقطه نذری توزیع می‌شود و ما این موضوع را با یک ابزار جدید طراحی کردیم. فقط همین! سایت نذری‌یاب هم در ابتدا با این برداشت نادرست فیلتر شد ولی وقتی ما شفاف‌سازی کردیم و شورای بازبینی فضای مجازی توضیحات ما را شنید و دید که پشت پرده اداره این سایت دو جوان دانشجوی رشته کامپیوتر است که نشانی و هویت واقعی دارند و مستقل از هر حزب و گروه کار می‌کنند سایت را رفع فیلتر کرد.

برخورد رسانه‌ها با نذری‌یاب چگونه بود؟
خوشبختانه رسانه‌ها نذری‌یاب را دقیق‌تر بررسی کرده بودند و به این باور رسیده بودند که این سایت پاسخ علمی به یک تقاضای جامعه است. آنها لینک ما را منتشر کردند و کار ما را مورد نقد و بررسی حرفه‌ای قرار دادند. من در همین جا می‌خواهم از آنها تشکر کنم.

اطلاع دارید سایت‌های مشابه نذری‌یاب وجود دارد یا نه؟
می‌دانم که مشابه سایت نذری‌یاب وجود ندارد اما بعد از طراحی این سایت، اصناف مختلفی از ایده ما الگوبرداری کردند به‌عنوان مثال رستوران یا ملک‌یاب‌ها بعد از طراحی سایت ما ایجاد شدند. عده‌ای هم که از طریق راه‌اندازی سیستم پیامکی تلاش کرده‌اند از این طریق به درآمدزایی برسند اما می‌توانم بگویم نذری‌یاب در نوع خودش اولین بود و ایده ما یک ایده بکر و نو به شمار می‌آمد.

برای آینده نذری‌یاب چه برنامه‌ای دارید؟
همانطور که گفتم ما اصلا پیش‌بینی نمی‌کردیم از این سایت تا این اندازه استقبال شود. یک پروژه کوچک دانشجویی بود و خیلی «دلی» ایجاد شده بود اما وقتی استقبال از سایت را دیدیم، پس از دو‌سال از راه‌اندازی آن، فکر کردیم می‌توانیم از این پتانسیل استفاده کنیم و یک شغل ایجاد کنیم. می‌خواهیم نذری‌یاب را به صورت خلاقانه‌تر طراحی کنیم. شاید آیتم‌هایی برای کمک به خیریه‌ها یا بازارچه‌های خیریه به آن اضافه کنیم و با ارتقای آن، سیاست‌های مالی و درآمدزایی برایش تعریف کنیم و به نوعی یک شغل مجازی دایر کنیم اما تأکید می‌کنم که قصد نداریم از آن پول‌سازی کنیم و باعث رویگردانی مخاطبانمان شویم زیرا برای ما خواسته مخاطبان سایتمان اهمیت زیادی دارد.(مریم شکرانی)