بسیاری از مردم شهرهای سیستان و بلوچستان در فصل سرما از نخستین دقایق بامداد در مقابل شرکت های سیلندر پر کنی تجمع می کنند و با خروج هر خودروی حامل گاز به یکباره کاروانی از خودرو ها و موتورسواران کپسول به ترک، برای دستیابی به سیلندرهای طلایی رقابتی سنگین همچون ماراتن را در خیابان های شهر به نمایش می گذارند.
تا هنگام توقف خودروی حامل گاز که بنا به میل راننده متغیر است مردم از یکدیگر سبقت می گیرند، راه را بر یکدیگر سد می کنند و سعی می کنند تا برنده این ماراتن حتی به قیمت درگیری و نزاع با یکدیگر باشند.
اگر چه در سایر شهر های کشور با چرخاندن یک پیچ در منزل می توان به گاز دسترسی داشت اما در این استان سال ها است که به دست آوردن یک کپسول گاز در زمستان به رویایی دست نیافتنی تبدیل شده است.
همه ساله با سردی هوا سرویس دهی شرکت های گازرسانی استان مختل، بازار دلالان سیلندرهای گاز داغ و آمار نارضایتی و شکوائیه شهروندان را افزایش می دهد.
مسئولان سیستان و بلوچستان که تا کنون روش های مختلفی برای کنترل و مهار این مشکل از جمله سهمیه بندی و اعلام کالابرگ و اشتراک را طی سال های گذشته تجربه کرده اند اما هنوز توفیقی در خصوص تامین گاز مردم در فصل زمستان حاصل نشده است.
در سال های دور، قاچاق سیلندرهای گاز به آن سوی مرز و کشور افغانستان و مسدود شدن جاده ها بر اثر بارندگی برف مهمترین بهانه برای کمبود گاز عنوان می شد اما در حال حاضر که مرز مسدود و خطوط ریلی برای انتقال گاز راه اندازی شده، اما باز هم همان مشکل قدیمی در حال تکرار است.
میدان داری دلالان
رییس شورای اسلامی شهر زاهدان اظهار داشت: کمبود گاز در فصول سرد سال همه ساله در زاهدان و سایر شهرهای استان پای دلالان را به بازار سیاه باز می کند و به عنوان یکی از فرصت های اشتغالزایی در این فصل محسوب می شود.
سید شیر علی حسینی نارویی افزود: بسیاری از افراد بیکار که بواسطه عدم نظارت دستگاه های اجرایی به شغل سیلندر فروشی روی آورده اند با خرید و ذخیره سازی سیلندرهای گاز در منازل خود از این راه سود به جیب می زنند.
وی گفت: صف های طویل گاز که به طور معمول از حوصله شهروندان عادی خارج و به دلیل نزاع ها و درگیری های به وقوع پیوسته کمتر پای کارمندان را به درون خود باز می کند و موجب می شود بسیاریعطای صف را به لقایش بخشیده و گاز مورد نیاز خود را از همین دلالان و با قیمت های گزاف تهیه کنند.
رییس شورای اسلامی شهر زاهدان افزود: از آنجا که حتی بسیاری از اصناف و دکه های به اصطلاح مطبوعاتی به شغل سیلندر فروشی گاز اشتغال دارند، باید دستور العمل ویژه ای را برای برخورد با این افراد در دستور کار قرار داد.
قیمت گاز در زاهدان بالا رفت
علی وزیری مهر از جمله شهروندان زاهدانی با بیان اینکه طی چند روز گذشته کمبود گاز موجب بالارفتن قیمت ها در بازار آزاد شده است، گفت: قیمت هر سیلندر ۱۱ کیلویی در زاهدان ۵۶ هزار ریال نرخ گذاری شده اما دلالان این سیلندرها را تا قیمت ۱۵۰ هزار ریال به دلیل نیاز مردم به گرما می فروشند و هیچ سازمانی نیز جلودار این گرانی نیست.
وی افزود: نبود نظارت موجب شده که برخی از خودرو های حامل گاز سیلندرها را با قیمت بالاتری به دکه ها و یا دستفروشان عرضه کنند و سیستم توزیع را مختل کنند.
سهمیه گاز سیستان کم است
مردم شهرستان زابل در شمال سیستان و بلوچستان نیز هفته گذشته ساعت های متمادی را در صف های طولانی برای تهیه یک سیلندر ۱۱ کیلویی در صف انتظار سپری کردند.
فرماندار زابل گفت: متاسفانه کاهش سهمیه گاز در سیستان موجب ایجاد صف و مشکلاتی برای تامین سوخت مایع برای مردم شد که با مکاتبات انجام شده رفع این کمبود در دستور کار قرار گرفت.
هوشنگ ناظری افزود: سهمیه گاز برای شهرستان زابل طی سال های گذشته سیر نزولی داشته و کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه برای تامین نیاز شهرستان زابل ماهیانه بیش از ۲ هزار تومان گاز مایع نیاز است، گفت: این درحالی است که تنها یک هزار و ۲۰۰ تن گاز به این منطقه اختصاص یافته است.
فرماندار زابل افزود: در این راستا طبق مکاتبات انجام شده مقرر شده ۵۰۰ تن گاز به این شهرستان تزریق شود که هنوز این قول مساعد به منصه ظهور نرسیده است.
ناظری گفت: به منظور توزیع عادلانه گاز در طی هفته گذشته نظارت ها تشدید و در همین رابطه تعدادی از خودروهای حامل گاز که نسبت به توزیع در خارج از شبکه اقدام می کردند شناسایی و به مراجع قضایی معرفی شدند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر توزیع گاز حالت عادی در این شهرستان به خود گرفته است، افزود: با این وجود سهمیه این شهرستان نیاز به افزایش دارد.
کاهش سهمیه مردم سیستان قابل قبول نیست
در همین حال نماینده مردم شهرهای زابل، نیمروز، هامون، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: شرکت پخش فراورده های نفتی امسال نسبت به کاهش سهمیه گاز مردم سیستان شامل شهرهای زهک، زابل، هامون و هیرمند اقدام کرده بود که با توجه به نیاز مردم در فصل سرما این امر قابل قبول نیست.
سید باقر حسینی افزود: کاهش سهمیه گاز شهروندان سیستانی موجب شد به منظور تامین نیاز مردم با وزیر نیرو مکاتبه شود و خواستار رسیدگی به وضعیت و نیازهای مردم منطقه شویم.
مشکل در سیستم توزیع نیست
فرماندار زاهدان در خصوص علت کمبود گاز در سطح شهر زاهدان و ایجاد صف های طولانی گفت: با رسیدن فصل سرما و افزایش مصرف شهروندان همه ساله این مشکل خودنمایی می کند که مسئولان تمام تلاش خود را برای جلوگیری از بحران به کار بسته اند.
عباسعلی ارجمندی در پاسخ به ابراز نارضایتی بسیاری از شهروندان و مشترکان زاهدانی که درخواست های آنها از طریق شرکت های گازرسانی پاسخ داده نمی شود، افزود: با توجه به حجم اشتراک بالا و تقاضای بیش از حد در فصول سرد طبیعی است که توزیع گاز از روند طبیعی خود خارج شده و در این بین تعدادی از مشترکان نیز در این ازدحام از قلم می افتند.
وی گفت: تا پیش از راه اندازی ناوگان ریلی ذخیره سازی گاز تنها دو الی سه روز نیاز شهر را پاسخ می داد ولی با راه اندازی ناوگان ریلی امکان ذخیره سازی ۱۰ روز در ناوگان سیار و به مدت سه روز در ناوگان ثابت امکان پذیر شده است.
وی افزود: در راستای سرعت بخشیدن به امر توزیع تعداد خودروهای حمل گاز از ۶۰ دستگاه به ۹۰ دستگاه افزایش یافته و مشکلی در سیستم توزیع وجود ندارد.
فرماندار زاهدان گفت: تامین گاز زاهدان تا زمان پایان یافتن عملیات احداث خط لوله انتقال گاز همواره در روزهای سرد سال با مشکل مواجه خواهد بود بر این اساس از وزارت نفت برای برطرف کردن این مشکل خواستار کمک هستیم.
مشکل در سیستم توزیع است
با وجود اینکه بسیاری مسئولان استان از کاهش سهمیه گاز خبر می دهند و رفع این نقیصه را در تامین گاز می دانند اما مدیر شرکت پخش فرآورده های نفتی زاهدان نظری خلاف آنها داشته و می گوید سهمیه کم که نشده، زیاد هم شده و مشکل در توزیع است.
مدیر شرکت پخش فرآورده های نفتی منطقه زاهدان نیز گفت: مشکل در تامین گاز نیست بلکه در نحوه برخورد مردم با این موضوع است.
دادخداد اعتصامی افزود: در صورتیکه توزیع بر اساس اشتراک انجام بپذیرد هیچ مشکلی در توزیع گاز نخواهیم داشت.
وی گفت: طی ۸ ماه ابتدای سال جاری ۵۸ هزار تن گاز مایع در منطقه نفتی زاهدان توزیع شده که در مقایسه با سال گذشته در همین مدت ۵ درصد افزایش داشته است.
مدیر شرکت پخش فرآورده های نفتی منطقه زاهدان افزود: بسیاری از مردم اجازه توزیع به خودروهای حمل گاز را بر اساس اشتراک نمی دهند و با سد کردن راه خودروهای حامل گاز خواستار توزیع در خیابان هستند و لذا این موضوع موجب مشکلات فراوان در توزیع شده است.
این در حالی است که بیش از ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت شهر زاهدان در حاشیه زندگی می کنند و به دلیل نداشتن کدپستی و کوچه های صعب العبور قادر به دریافت اشتراک نیستند و شرکت های گازرسانی به آنها خدماتی ارائه نمی کنند.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد