پرویز پرستویی: بازیگری شغل من نیست

اگر فکر می‌کنید که مصاحبه حضوری چهره به چهره یکی از کارهای آسان یک روزنامه‌نگار محسوب می‌شود سخت در اشتباهید. برای لمس سختی مصاحبه با فردی که تنها یک وجب با شما فاصله دارد کافی است یک بار در کنار «پرویز پرستویی» به عنوان یکی از شاخص‌ترین بازیگران مرد پس از انقلاب سینمای ایران بنشینید تا بفهمید تنها برای مجاب کردن او به انجام مصاحبه باید چه انرژی عجیبی بگذارید. اما به هر سختی که بود توانستیم پرویز پرستویی را که زیاد اهل مصاحبه نیست، قانع کنیم تا چند دقیقه‌ای را مقابل ما بنشیند و از ورودش به سینما و رویکرد جدیدش در انتخاب نقش‌های تلخ و زمخت بگوید که حاصل آن را ملاحظه می‌کنید.

شما با آقای حاتمی‌کیا فیلم موفق «آژانس شیشه‌ای» را تجربه کردید و پس از آن در چند اثر دیگر همکاری‌تان را با ایشان ادامه دادید. چرا همکاری موفق‌تان با کمال تبریزی ادامه پیدا نکرد؟

بایدی نیست که حتما زوج کاری موفق ما در فیلم مارمولک ادامه پیدا می‌کرد، به هرحال آقای تبریزی یک کارهایی می‌کنند که نیازی به کمک من نیست و گاهی هم من درگیر کار دیگری هستم وگرنه آقای تبریزی از آن جمله افرادی هستند که من دوست دارم با ایشان دوباره کار کنم. به هرحال سینما است، گاهی با یک کارگردان دو سه کار پشت سر هم کار می‌کنی ولی با یک نفر دیگر شرایط جور نمی‌شود. کار نکردن من با آقای تبریزی دلیلی بر جدایی من با ایشان نیست.

پس از مدت نسبتاً طولانی سکوت و کم کاری شما در سینما، این روزها بیشتر شاهد حضورتان در نقش‌ شخصیت‌های آرام و کم حرف هستیم. دلیل این نوع انتخاب‌ها، بالا رفتن سن پرویز پرستویی است یا دلایل دیگری دارد؟

نه اصلا ربطی به این‌ها ندارد. من خودم به عنوان بازیگر دوست دارم که کارهای متفاوت انجام بدهم. مثلا اگر من در فیلم‌های پر شور و بانشاط بازی کنم باز اعتراض می‌شود که چرا تمام کارهایم به این سمت رفته است. ضمن این‌که من از سینما کناره‌گیری نکردم، به هرحال گاهی بازیگر نیاز دارد که با خودش خلوت و خودسازی کند. دلیلی ندارد که پشت سر هم کار کنم، نه با کسی قهر کردم و نه از کسی ناراحت بودم. به هرحال در آن دوران بحران سینما بود و به غیر از من خیلی‌های دیگر هم کار نمی‌کردند. فقط کار نکردن من بیشتر دیده می‌شد.

آقای پرستویی شما زیادی بازیگری را جدی گرفته‌اید یا دیگر بازیگران به شغلشان بی‌توجه هستند؟

من به بقیه کار ندارم ولی برای خودم بازیگری کاری جدی است. بازیگری جزو شرح وظایف من در زندگی است و با من عجین شده و گره خورده است. من نمی‌توانم بازی نکنم، البته اینطور نیست که هر کاری را هم بکنم. کاری را انجام می‌دهم که در شان مردم باشد.

به آقای کیمیایی گفته بودید که دیگر فیلمی مثل «متروپل» را نسازد. به آقای حاتمی‌کیا نگفتید که فیلم‌هایی مثل «دعوت» یا «گزارش یک جشن» را نسازد؟

حالا من یک ‌جایی در یک رسانه اینترنتی این موضوع را گفتم ولی حق ندارم به کسی بگویم که چه کاری را بسازد یا نسازد. من اگر بگویم نساز یعنی دارم امر و نهی می‌کنم. من می‌توانم در مورد خودم تصمیم بگیرم ولی خب آدم یک کسانی را دوست دارد، مثلا من کارگردان‌ها یا بازیگرانی را دوست دارم و نمی‌خواهم هر کاری را بسازند. دقیقا مثل خودم که خیلی‌ها دوست ندارند هر کاری را بازی کنم.

پرویز پرستویی در انتخاب شخصیت‌هایی که قرار است بازی کند چه مقدار به نزدیکی رفتار شخصیت به شخص خودش توجه می‌کند؟ یا اصلا برایش چنین بحثی در انتخاب نقش مطرح نیست؟

اینطور نیست که من هر نقشی را بازی کنم چون بازیگری شغل من نیست. اگر شغل باشد برایم فرق نمی‌کند و با خودم می‌گویم به تناسب شغلم باید نقش را بازی کنم ولی هیچ وقت اینطور نیست. من نقشی را انتخاب می‌کنم که اول با خودم ارتباط برقرار کند و اگر دیدم اینطور بود به نحوی بازی می‌کنم که با مخاطب نیز ارتباط برقرار کند.

شما در جوانی به عنوان منشی در قوه قضاییه مشغول به کار بودید.

بله حدود 10 سال در قوه قضاییه بودم، حتی یک بازه این 10 سال را بازیگر هم بودم.

پس چطور بازیگری در پرویز پرستویی شکل گرفت؟ آیا این موضوع یک اتفاق در زندگی شما بود؟

حتما بازیگری در کودکی هم در من وجود داشته، حتی اگر خودم هم متوجه نبودم ولی از 14 سالگی در من شکل گرفت. یکی از معلم‌هایم که فامیل‌شان احمدی‌نژاد بود (می‌خندد و می‌گوید با آقای محمود احمدی‌نژاد نسبتی ندارد) به من گفت که پرویز تو استعداد بازیگری داری و این موضوع را جدی بگیر.

زمان ورود به عرصه بازیگری چه سقفی را برای خودتان متصور بودید؟

به هیچ عنوان به این موضوع فکر نمی‌کردم. حتی الان هم درگیر چنین مسئله‌ای نیستم. من به یک ابزاری به نام بازیگری مسلح هستم که گمان می‌کنم اگر بتوانم حرفی را به وسیله آن بزنم این کار را خواهم کرد. به دنبال قله‌ای نیستم.

آقای پرستویی به عنوان آخرین سوال، در دیدارهایی که با مسئولان فرهنگی کشور داشتید چه دغدغه‌هایی را به آن‌ها منتقل کردید؟

به هر حال باید مسئولان فرهنگی ما نیز خودشان اهل هنر و فرهنگ باشند. توقع می‌رود همان‌طور که مسئولان در بخش‌های سیاسی و اقتصادی و ... خودشان را در خدمت مردم می‌دانند، مسئولان فرهنگی ما هم در خدمت مردم باشند و بستر مناسب کار را برای اهالی هنر فراهم کنند. ما هم به عنوان مجریان این موضوع باید کمک کننده به مسئولان باشیم. امیدوارم شرایط خوبی برای فیلمنامه‌نویسان و کارگردان‌ها مهیا شود. (هفته نامه جیم)