۷ دلیل بی‌اشتهایی در سنین پیری

چند روز پیش سمانه را دیدم. از بیماری مادر پیرش اطلاع داشتم برای همین از او درباره وضعیت مادرش سوال کردم. او گفت مادرم بتازگی اشتهایش را از دست داده است و به دلیل قند و فشار خون، تمایل دارد بیشتر از خوراکی‌های ساده و کم انرژی استفاده کند. به او یادآور شدم که کم‌اشتهایی در این سن امری طبیعی است هر چند که ممکن است علامت یک مشکل نهفته نیز باشد. اگر کاهش اشتها همراه با کاهش وزن، خستگی مفرط و... باشد حتماً باید به متخصص مراجعه کرد. اما سوالی که برای همه پیش می‌آید این است که چرا افراد مسن کمتر می‌خورند؟

کد خبر: ۷۵۲۰۱۹

جام جم سرا: پاسخ دادن به این سوال آسان نیست در برخی موارد بیماری‌ها و عوامل روانی باعث کم اشتهایی فرد می‌شود. کنترل اشتها یک پروسه پیچیده کوتاه مدت و بلند مدت است که عوامل متعددی در آن نقش دارد از جمله مرکز کنترل تغذیه‌ای در مغز، هورمون‌ها، میزان قند خون و پتانسیل‌های عصبی بین لوله گوارش و سیستم مرکزی اعصاب.

به طورکلی کاهش اشتها بین افراد مسن با روند پیری ارتباط دارد. با افزایش سن میزان سوخت و ساز بدن در حالت استراحت کاهش پیدا می‌کند که علت آن کم شدن برخی هورمون‌ها از جمله هورمون رشد و کاهش میزان فعالیت فیزیکی است. همچنین تغییر در روند هضم نیز بخشی از روند پیری به حساب می‌آید.

برنامه غذایی شامل نان و چای

برخی افراد مسن با کاهش شدید اشتها روبه رو می‌شوند که این امر روی وزن و سلامت آن‌ها تأثیر می‌گذارد. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد، از دست دادن بیش از ۱۰ درصد وزن بدن در افراد مسن، با افزایش مرگ و میر ارتباط دارد. مشکل از دست دادن اشتها «آنورکسی پیری» نام دارد.

«آنورکس پیری» اغلب با عادت‌های بد غذایی مانند رژیم غذایی نان و چای که در سراسر جهان بین افراد مسن رایج است، ارتباط دارد. در این نوع برنامه غذایی، نان و چای جایگزین اغلب غذا‌ها می‌شود، شاید هم یک یا ۲ وعده غذایی. گاهی انتخاب این نوع برنامه غذایی، علت‌های فیزیکی و روانی دارد. در برخی موارد علت آن مشکلات افراد مسن است.

علت بی‌اشتهایی در افراد مسن

۱ - ضعف حواس:
کاهش در حس چشایی و بویایی که با بالا رفتن سن رخ می‌دهد، روی اشتها تأثیر می‌گذارد. حتی حس بینایی در زمینه کنترل اشتها نقش دارد. همچنین، ایجاد اختلالات دیگر می‌تواند اشتها را کاهش دهد. از جمله این اختلالات می‌توان به بدطعم شدن مزه دهان اشاره کرد.

۲ - مشکل جویدن:
مشکلات متفاوت دهان و دندان می‌تواند روی جویدن تأثیر بگذارد. این امر یکی از علت‌های شایع کاهش اشتها در افراد مسن است و شامل کافی نبودن تعداد دندان‌ها، متناسب نبودن دندان‌های مصنوعی در دهان، ضعف و ناهماهنگی عضله‌های جویدن، زخم دهان، خشکی دهان و مشکلات مفصل فکی است.

۳ - بیماری‌های گوارشی:
برخی از مشکلات گوارشی باعث کاهش اشتها می‌شود که در برخی موارد در افراد مسن تشخیص داده نمی‌شود. این مشکلات می‌تواند شامل قورت دادن، مشکل در هضم غذا و جذب مواد مغذی باشد. علایم گوارشی مانند سوزش سر دل، درد معده، حالت تهوع، ریفلاکس، نفخ و اسهال می‌تواند باعث کم اشتهایی شود.

۴ - اختلالات غدد درون ریز:
سیستم درون ریز شامل غدد و هورمون هاست. دیابت شیرین یک اختلال شایع بین افراد مسن است و از دست دادن اشتها می‌تواند یکی از علایم آن باشد. علت دیگر می‌تواند مشکلات دیابتی یا فلج معده باشد که با مصرف داروی دیابتی مانند متفورمین به وجود می‌آید.

۵ - محدودیت‌های فیزیکی:
کم تحرکی می‌تواند علت دیگر کاهش اشتها باشد.

۶ - مشکلات ذهنی:
افسردگی از جمله علل عمده بی‌اشتهایی در افراد مسن است. افسردگی در افراد مسن می‌تواند به علت‌های متعددی بروز کند از جمله مشکلات فیزیکی. اختلال حافظه، اعتیاد و مشکلات ذهنی نیز روی اشتهای افراد مسن تأثیر می‌گذارد.

۷ - دارو:
در صورت ابتلای فرد مسن به بیماری‌های مزمن و نیاز به درمان طولانی مدت با مصرف یک دارو یا بیشتر، ممکن است وی دچار بی‌اشتهایی شود. شاید مصرف دارو‌ها تأثیر مستقیمی روی اشتها نگذارد اما عوارض آنها باعث بی‌اشتهایی فرد می‌شود. (خراسان)