بازار مکاره زیبایی با لیزر

حتی کار به جایی رسیده است که هم‌اکنون در بسیاری از آرایشگاه‌های زنانه هم از لیزر استفاده می‌شود. خدماتی مثل حذف موهای زائد و غیرزائد بدن و لایه‌برداری‌های تخصصی از پوست و سایر اعضای بدن، براحتی در آرایشگاه‌های زنانه انجام می‌شود، در حالی که همه این فعالیت‌های تخصصی باید زیرنظر پزشک مجرب یا فردی که دوره‌های تخصصی این کار را گذرانده انجام شود.

روز گذشته نیز رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو به این مساله اعتراض کرد و بصراحت به فارس گفت: فعالیت‌های درمانی از سوی افراد غیرمتخصص یا کسانی که سواد مرتبط با رشته پزشکی ندارند به صورت گسترده انجام می‌شود که اثرات ناگوار آن به شکایات متعددی به وزارت بهداشت منجر شده است. این وضعیت از نظر ما نامطلوب بوده و می‌باید نظارت بر دستگاه‌های لیزر که هم درمانی‌اند و هم کاربرد آرایشی و بهداشتی دارند، تقویت شود.اینکه تعریف مشخصی وجود نداشته باشد و هر کسی که دلش خواست از لیزر برای درمان و زیبایی بهره ببرد، اتفاقی است که به دلیل سود بالای آن، رفته رفته در حال افزایش است. حتی به گفته این مقام مسئول، دیگر مرز بین روش‌های درمانی پوست و روش‌های آرایشی آن تقریباً از بین رفته و نظارت بر سیاستگذاری در این حوزه با دشواری رو‌به‌رو شده است.همه مشکل هم فقط به همین جا ختم نمی‌شود. این روزها دستگاه‌های لیزر متعددی به صورت قاچاق به کشور وارد می‌شود که سود بالایی هم برای واردکننده و هم برای مصرف‌کننده دارد. قاچاق دستگاه‌های لیزر برای استفاده در حوزه‌های زیبایی و درمانی، موضوعی نیست که خود دولت هم آن را تکذیب کند.آن‌طور که دیناروند هم گفته، دستگاه‌های وارداتی قاچاق در این حوزه بسیار وجود دارد و حتی او بازار لیزر در ایران را بازاری «مکاره» می‌داند که نیاز به اصلاح دارد.

اما از وزارت بهداشت خبر می‌رسد، چند ماهی است که در مورد استفاده از لیزر، کمیته‌ای فنی در حوزه تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو تشکیل شده است که مجوزهای لازم برای این‌گونه دستگاه‌ها آنجا صادر می‌شود. دیناروند گفته که این کمیته هم سیاستگذاری می‌کند و هم در مورد دستگاه‌هایی که قرار است وارد کشور شوند، تصمیم می‌گیرد و ضابطه تعیین می‌کند.

با وجود این‌که وزارت بهداشت می‌خواهد با این کمیته نوپا، بخشی از بازار بی‌ضابطه استفاده از لیزر در خدمات زیبایی و درمانی را کنترل کند، ولی به نظر می‌رسد که این بازار مکاره، به حدی در لایه‌های اقتصادی کشور ریشه دوانده که بعید است در کوتاه‌مدت بشود آن را به مسیر درست و منطقی هدایت کرد.

حتی متخصص‌ها هم دوره لیزر ندیده‌اند

قیمت استفاده از لیزر در خدمات زیبایی، با توجه به این‌که به کدام شهر و منطقه مراجعه می‌کنید متفاوت است، اما مثلا برای رفع موهای زائد بدن، قیمت استفاده از لیزر معمولا کمتر از یک میلیون تومان نیست.

برخی از این خدمات لیزری را آرایشگاه‌ها و برخی دیگر را هم پزشکان عمومی یا پزشکان متخصص پوست انجام می‌دهند.

اما نکته جالب اینجاست که دکتر سیما مرزبان، متخصص مدیریت خدمات بهداشت و درمان به جام‌جم می‌گوید: مشکل عمده‌ای که الان در استفاده از لیزر وجود دارد این است که حتی بسیاری از متخصص‌های پوست هم برای استفاده از لیزر در خدمات زیبایی و درمانی، دوره آموزشی ویژه‌ای ندیده‌اند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تاکید می‌کند که هیچ‌کدام از پزشکان در دوره‌های آکادمیک دانشگاهی هم دوره‌های مختص استفاده از لیزر را نمی‌بینند، اما برخی از آنها بدون گذراندن دوره‌ای خاص، از لیزر برای خدمات زیبایی و درمانی استفاده می‌کنند.

نبود هیچ مرکزی در داخل کشور برای گذراندن دوره‌های تخصصی استفاده از لیزر، مشکل عمده‌ای است که به گفته مرزبان، باعث شده که افراد غیرپزشک هم از این موضوع سوء‌استفاده کنند و از لیزر، درآمدهای هنگفت داشته باشند.

مشکل دیگری که به گفته این متخصص، لیزردرمانی و لیزر برای مصارف زیبایی را با چالش جدی مواجه کرده است، بحث مجوز دادن برای ورود دستگاه‌های بی‌کیفیت لیزر به داخل کشور است.یعنی جدای از واردات غیرقانونی دستگاه‌های لیزر به داخل کشور، بسیاری از دستگاه‌هایی هم که به داخل کشور وارد می‌شود، حداقل استانداردهای جهانی را هم ندارند. همچنین نظارت تخصصی و جدی هم برای واردات دستگاه‌های لیزر در کشور وجود ندارد و همین ضعف عمده باعث شده که دستگاه‌های با کیفیت و بی‌کیفیت، هر دو به کشور وارد شوند و در این بین، مشتری هم متوجه تفاوت خدمات این دو نوع دستگاه نمی‌شود.

با پزشکان متخلف برخورد می‌شود

استفاده از لیزر برای خدمات درمان و زیبایی، اگر از سوی آرایشگاه‌ها انجام شود، وظیفه نظارت بر کار آنها در حیطه وظایف اتحادیه‌ها و وزارت صنعت است تا اجازه ندهند که متصدی آرایشگاه‌ها برای درآمدزایی بیشتر، با سلامت مردم بازی کنند.

اما وظیفه نظارت بر استفاده از لیزر در گروه پزشکان بر عهده سازمان نظام پزشکی است.

محسن خلیلی، قائم‌مقام معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی در گفت‌وگو با جام‌جم با صراحت عنوان می‌کند: هر پزشکی ـ اعم از عمومی و متخصص ـ که دوره‌های آموزشی استفاده از لیزر را ندیده و گواهی این کار را نداشته باشد، نباید از لیزر برای خدمات زیبایی استفاده کند و هر پزشکی که این کار را انجام دهد، تخلف انجام داده و با او برخورد خواهد شد.

به گفته این مقام مسئول، این دوره‌های آموزشی باید از سوی وزارت بهداشت، دانشگاه‌های علوم پزشکی یا انجمن‌های علمی برگزار شده و مدارک این دوره‌ها نیز از سوی این مراکز تائید شود. هم‌اکنون در سازمان نظام پزشکی نیز پرونده‌های شکایت زیادی در خصوص استفاده نابجا از لیزر وجود دارد که در این پرونده‌ها، بیمار از عوارض بعد از عمل لیزر یا حاصل نشدن نتیجه مدنظرش، از پزشک شکایت کرده است.

به هر حال با توجه به این‌که بازار استفاده از لیزر در خدمات درمانی و زیبایی، به این زودی‌ها به سرو سامان نمی‌رسد، خیلی دور از ذهن نیست که آمار اینگونه شکایت‌های پزشکی در ماه‌ها و سال‌های آینده هم ادامه داشته باشد.

امین جلالوند ‌- ‌گروه جامعه