در واپسین روزهای این سال، پیش از پا گذاشتن به سال نو، همراهتان هستیم تا از سر محبتی که عیدانه ما به شماست، چند کلامی به صحبت بنشینیم و از رازهایی که برای هر چه بیشتر خوشایند کردن روزهای عید و تعطیلات آن لازم است، سخن گوییم.
برنامهریزیکنید
فریب تعداد روزهای تعطیلات را نخورید و به گمان این که وقت زیاد است، فرصتهای خوب آن را هدر ندهید. روزها مثل برق و باد میگذرد و میرود، تا سری برگردانید و چشمی برهم بزنید، تعطیلات نوروز 94 هم به پایان میرسد، همچون نوروز تمام سالهایی که آمد و رفت. چه بخواهید و چه نخواهید این قاعده بدون تغییر زندگی است و راه گریزی از آن نیست، پس برای این که افسوس این روزها را نخورید، بهتر است از همین حالا دست به کار شوید و کاری انجام دهید.
برای آن که عید امسالتان را متفاوت از سال پیش کنید، لازم است برای لحظه به لحظه آن برنامهریزی کنید، اما یادتان باشد، از برنامههای عجیب و غریب و گاه خیلی سنگین، برحذر باشید تا به خاطر عدم توفیق در انجام آنها، خود را سرزنش نکنید و فکرتان را آزار ندهید. برنامهتان را واقع بینانه و با در نظر گرفتن شرایط خود و خانوادهتان تنظیم کنید. مسلما همانطور که پیشتر اشاره کردیم و خودتان نیز بهتر از هر کسی دیگر میدانید که تعطیلات، در عین طولانی بودن، خیلی سریع و در یک چشم برهم زدنی به پایان میرسد، پس برنامهای تنظیم کنید که بتوانید از عهده آن برآیید و به خود و اطرافیانتان، هیچ لطمهای وارد نکنید؛ این که در یک روز بخواهید هم مطالعه و هم ورزش کنید و هم این که به دیدن دوستان و آشنایان بروید یا میزبان مهمان نوروزی باشید و... کاری ناممکن و محال است! برنامههای فشرده در عین اشتباه و سنگین بودن، باعث میشود فکر و ذهن شما دائما نگران و مشغول این مطلب باشد که آیا موفق به انجام کارهایی که میخواستید، خواهید شد یا نه؟ اینگونه برنامهریزیها، مصداق همان سنگ بزرگ، علامت نزدن است، پس توصیه میکنیم چنین رفتار نکنید و مدبرانه عمل کنید. خوب است فهرستی از تمام کارهایی که دوست دارید انجامشان دهید تهیه و سپس اولویت کارهایتان را مشخص کنید تا بتوانید زمانهای فراغت خود را برای انجام آنها تنظیم کنید.
دید و بازیدهای شیرین، اما فراموش شده
عید است و دید و بازدیدهایش؛ اما این کهن رسم نوروزی، در سالهای اخیر اندکی رنگ باخته و از تب و تاب سابق افتاده است. برخی از ما، به واسطه قناعت کردن به تلفن زدن و پیامکهای تبریک عید، از رونق دیدارهای رودرروی نوروزی کاستهایم؛ اما با این حال هنوز برخی خانوادهها هستند که مایلند این سنت مهم و زیبا را چون نیاکانشان ارج نهند و زمانی از تعطیلات نوروزیشان را صرف انجام این رسم خوشایند دیرینه کنند. چه خوب است شما هم از این فرصت عیدانه استفاده کنید و به دور از بهانههایی چون گرفتاریهای کاری، دور بودن خانه از یکدیگر، ترافیک، درس و مشق بچهها، و... که در طول سال ما را از سر زدن به یکدیگر و خبر گرفتن از هم، غافل میکند، مشتاق به دیدار آشنایان و دوستانتان شوید و از سر حوصله، نه از سر بازکنی، برای هم وقت بگذارید. از طرفی، خیلی هم نگران هزینه خرید میوه، آجیل و شیرینی نباشید، این عذری موجه و دلیلی پذیرفتنی نیست که به خاطر آن دید و بازدیدهایتان را کم کنید، یادتان باشد این رسم قدیمی، هیچوقت برای خوردن و آشامیدن نبوده که حالا هم به این بهانه قطع شود. احترام به بزرگترها، احساس رضایت و خشنودی از زندگی، همدلی، بهبود و تقویت روابط سالم، حل مشکلات و اختلافات، افزایش اعتماد به نفس و دهها فواید دیگر در دل این دید و بازدیدها پنهان است که باعث میشود تا به این حد ارزشمند و با اهمیت باشد. پس به هزاران دلیل منطقی، در گوشتان میخوانیم خیلی راحت این مهمانی را کنار نگذارید و بیتفاوت از کنار پیامدهای مثبت آن عبور نکنید. ساعاتی از روزهای تعطیلتان را برای دید و بازدید تنظیم کنید و از این مدل با هم بودنها هم لذت ببرید.
دلتان را از کینهها پاک کنید
برخی از ما به دلیل دلخوری و ناراحتی که از یک یا چند نفر از اقوام و دوستان، به دل گرفتهایم و به آن دلیل، مدتهاست با آنها قهر هستیم؛ از ترس این که مبادا فرد مورد نظر را در جمعی ببینیم، ترجیح میدهیم قید همه دید و بازدیدهای نوروزی را بزنیم و به دیدن هیچکس نرویم؛ بنابراین کل تعطیلات نوروز را در خانه میمانیم یا آن که فرار را بر قرار مقرر کرده و پیش از شروع تعطیلات یا به محض تحویل سال نو، راهی سفر میشویم!
گرچه شاید در این ماجرا، حق به جانب باشید و دلیل موجهی برای این کارتان بیان کنید، اما آیا دیگران هم مانند شما، این رفتار را میپذیرند و حق را به شما میدهند؟ قطعا اگر حتی شما را محق به این عمل بدانند، باز با خودشان خواهند گفت: «تا کی کینه و کدورت؟ عید است و گذشت برای همین روزهاست!»
از قدیمالایام تا به امروز، فلسفه رفت و آمدهای نوروزی، کنارگذاشتن کینهها و رفع کدورت معنا میشود. پس این مهم را پاس بدارید و به بهانه عید هم شده، به دیدن خویشاوندان و دوستانی بروید که مدتهاست از آنها خبری ندارید. کار سخت و محالی نیست، فقط کافی است دلتان را از ناراحتیها بشویید، چشم و گوشتان را بر دیدهها و شنیدهها ببندید، اندکی غرورتان را کنار بگذارید و سعی کنید با خوشرویی و صد البته از صمیم قلب، برای برقراری ارتباطی مجدد پیشقدم شوید و به دیدارشان بروید.
عید خرابکنی به نام مشاجره
تعطیلات نوروز، فرصت بیشتری را فراهم میآورد که همه اعضای خانواده، مدت زمان طولانیتری را کنار هم بگذرانند، به همین دلیل بیش از زمانهای دیگر ممکن است بر سر موضوعی به اختلاف نظر برسند، از دست هم ناراحت و دلخور شوند، به هم پرخاش کنند و... اما برای این که حلاوت عیدتان را به زهر مار مبدل نکنید و از لحظه به لحظه آن نهایت استفاده را ببرید، لازم است اندکی حواستان را جمع و رفتار خود و اطرافیانتان را مدیریت کنید و اجازه ندهید اختلافهای کوچک و جزئی یا حتی بزرگ، عیدتان را خراب کند. نادیده گرفتن اشتباهات کوچک، یکی از راههای حفظ آرامش این روزهاست. یادتان باشد همه ما معایبی داریم که گاه اثرات آن، نه تنها برای دیگران گران تمام میشود، بلکه تغییر یا حذف آنها نیز، بسیار سخت است، پس در این تعطیلات کوتاه عید، دست از ایراد گرفتن و اصلاح یکدیگر بردارید، چه بسا، با یادآوری اشتباهات رفتاری یا نقاط ضعف یکدیگر، تنها اوقات خود و اطرافیانتان را تلخ میکنید و بس. توصیه اول ما به شما این است که رفع مشکلات را به بعد از عید موکول کنید و در گام دوم پیشنهاد میکنیم با سیاست و معکوس رفتار کنید تا روزهای خوش ابتدای سال بر وفق مرادتان پیش رود، یعنی به جای تاکید و تکرار دائم نقاط ضعف اطرافیانتان، با شناختی که از خصوصیات اخلاقی آنها دارید، به گونهای رفتار کنید که از بروز ناراحتیها و تنشهای احتمالی جلوگیری کنید. مثلا اگر ببینید فرزندتان لباسی نامتعارف پوشیده یا موهایش را مدلی درست کرده که شما نمیپسندید، به جای بحث و مشاجره، بهتر است روش دیگری را برای تغییر عقیده و رفتار او انتحاب کنید؛ اگر با مهربانی و از سر دوستی به فرزندتان تفهیم کنید، در عین حال که به سلیقه و انتخابش احترام میگذارید اما مایلید برای احترام به خواسته شما، در مهمانیهای نوروزی طور دیگری لباس بپوشد، نتیجه بهتری دریافت خواهید کرد.
بچهها و روزهای شیرین عید
بسیاری از ما معتقدیم «عید برای بچههاست و فقط به آنها بسیار خوش میگذرد»، اما براستی واقعا عید برای بچههاست؟ وقتی از صبح تا به شب، به خانه اقوامی میروند که شاید سالی یکبار هم آنها را نمیبینند و احساس خجالت و معذب بودن میکنند، وقتی قرار است شیطنت و کودکیشان را قورت دهند تنها به این دلیل که باید بچهای مبادی آداب و با نزاکت به نظر برسند، وقتی مجبورند همپای والدینشان از این خانه به آن خانه بروند و به هیچ وجه ابراز خستگی و بیحوصلگی نکنند و... .
البته همه اینها خوب و حتی لازم است بچههایمان در این مراسم همراه ما باشند، اما بهتر است ما والدین اندکی از موضع بزرگسالانه خود، فرود آییم و از منظر کودکمان نیز، مراسم پرشکوه عید را نظارهگر شویم. بچههای ما حق دارند از این تعطیلات و فرصت پیش آمده، آن گونه که برایشان جالب و جذاب است، استفاده کنند؛ بهتر است آداب دنیای بزرگسالان را به آنان تحمیل نکنیم و اجازه دهیم اوقاتی از این زمان را برای خود باشند و به بازیها و سرگرمیهای مورد علاقهشان بپردازند. این حق آنهاست که ساعاتی را با شما ـ که والدینشان هستید ـ بگذرانند؛ چرا که شما در طول سال مشغول کار و فعالیت هستید و نمیتوانید وقت زیادی برایشان صرف کنید، خوب است با هم به سینما و پارک بروید، برای چند دقیقهای هم شده، به گفتوگو بنشینید و به حرفهای هم گوش فرا دهید، مثل یک کودک با او مشغول بازی شوید، بخندید، شادی کنید و اجازه دهید کودکتان طعم حضور شما را به معنای واقعی بفهمد و زندگی کند.
عیدی با طعم دغدغههای کاری
ممکن است کارهای عقب افتادهای از سال قبل داشته باشید که با خود قرار گذاشته اید در فرصت تعطیلات عید آنها را انجام دهید اما از طرفی دیگر، دوست دارید کنار خانواده باشید و تعطیلات را خوش بگذرانید اما دلهره و استرس کارهای ناتمام، نه اجازه این کار را میدهد و نه بیخیالیتان را!
اگر در چنین شرایطی هستید، توصیه میکنیم به این شعار ما توجه کنید و حتیالمقدور آن را مهمان چند روز فکرتان سازید تا بلکه رها و آزاد شوید و بتوانید از همین امروز عیدتان، بدون هیچ دلواپسی و نگرانی، نهایت لذت را ببرید. یادتان باشد «ما کار میکنیم تا زندگی کنیم، نه اینکه برای کار، زندگی کنیم.» این شعار از سر دلخوشی نیست، بلکه اصل فراموش شدهای است که بسیاری از ما به واسطه برخی مشکلات اجتماعی و اقتصادی، حالت دوم این قضیه را پذیرفتهایم و همه روزهای سال به فکر کار هستیم و مدام کار میکنیم و کار میکنیم.
تا دیر نشده، به پا خیزید و برای عیدتان از همین امروز برنامهریزی کنید، اگر میتوانید بکل قید کار کردن در نوروز را بزنید، فارغ از دنیای کار و مشغلههای کاری و دلهرههای آن شوید، تصمیم بگیرید به مدت تعطیلات مقررتان، با خیال راحت در کنار اعضای خانوادهتان بمانید، زندگی کنید، نفس بکشید، تفریح کنید، و... خوب است زندگی بدون دغدغه کاری را هم تجربه و به خودتان ثابت کنید اگر برای چند روز هم شده از کارتان فاصله بگیرید، هیچ اتفاقی نمیافتد. اما اگر نمیتوانید کارتان را کنار بگذارید، توصیه میکنیم فقط مدت مشخصی از روزتان را به کارهایتان اختصاص دهید، فقط در آن ساعات پشت میز کار یا لپ تاپ و کامپیوترتان بنشینید، تلفن همراهتان را در آن ساعات روشن نگه دارید و... تا بتوانید از ساعات دیگر این روزها به قدر کافی لذت ببرید و خوش باشید.
وقتی عید، تعطیل نیست
برخی مشاغل، نوروز و تعطیلی نمیشناسد و حضور در محل کار، بیش از هر زمان دیگری واجب است. کنم نیستند پزشکان، پرستاران، کارکنان حمل و نقل شهری و بینشهری، پلیس ها، آتشنشانها، هتلدارها و بسیار از کسان دیگری که به واسطه شغلشان مجبورند در تمام روزهای سال نو و گاه حتی لحظه تحویل سال به خاطر خدمت به هموطنانشان، مشغول کار و فعالیت باشند. اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان چنین وضعی دارید، لازم است با برنامهای کاملا متفاوت از دیگران، تعطیلات عیدتان را سپری کنید. به جای ناراحتی کردن، غرزدن یا حسرت این که چرا برخلاف دیگران مجبورید در این روزها دور از هم باشید؛ سعی کنید خودتان را با ناهماهنگیها انطباق دهید، مثلا میتوانید با توجه به شرایط کاری، ساعات دید و بازدیدهایتان را به دوستان و آشنایانتان اطلاع دهید، برنامهای ویژه برای اوقات فراغتتان طرحریزی کنید یا اگر برایتان مقدور است، میتوانید ساعاتی از روزتان را به یکی از پارکهای نزدیک محل کار بروید و ناهارتان را همراه هم میل کنید. قطعا با اندکی خلاقیت، میتوانید بیشتر کنار هم باشید و از بودن کنار هم نهایت لذت را ببرید.
خودتان را فراموش نکنید
به بهانه عید، بازار دید و بازدیدها داغ میشود؛ از روز اول تا آخرین روز تعطیلات، خانه پر و خالی از مهمان میشود، گاهی تلاقی مهمانها اجتنابناپذیر است؛ مهمانی نرفته، مهمانی دیگر از راه میرسد، و گاه این وضع تا پاسی از شب هم ادامه مییابد. البته در روزهایی هم، شما مهمان میشوید و به دیدن دوستان و اقوام میروید.
درست است که عید و تعطیلات آن، فرصتی برای تجدید دیدارها و بودن اعضای خانواده کنار هم است اما سپری کردن تمامی اوقات با آنان، نباید بهانهای شود که شما نتوانید چند دقیقهای با خودتان خلوت کنید. توصیه میکنیم در این زمینه تعادل را حفظ کنید، نه از این ور بام بیفتید و نه از آن ور بام. با هم بودنهای افراطی، همانقدر مضر و آسیبزاست که شما به گوشه عزلتتان پناه ببرید و تمایلی به پذیرش مهمانهای نوروزی نداشته نباشید یا از رفتن به منزل آشنایانتان امتناع کنید. برای حفظ آرامشتان هم شده، حتما روزی چند دقیقهای را به خود اختصاص دهید و با خودتان خلوت کنید، سری به کتابهای قدیمیتان بزنید، به علاقهمندیهایتان توجه کنید، به تنهایی قدم بزنید، ورزش کنید یا هر کار دیگری را که دوست دارید انجام دهید، ولی فراموش نکنید که تنها مجازید چند دقیقهای برای خودتان باشید و بس.
تجدید انرژی کنید
از لحظه به لحظه تعطیلات، نهایت استفاده را ببرید و تجدید قوا کنید. تا آنجا که برایتان مقدور است انرژی مثبت بگیرید و آن را ذخیره کنید، چون روزی تعطیلات تمام میشود و شما باید برای شروع جدید کارها و برنامهتان، آماده و مهیا باشید. پس خوب است به تغذیه جسمتان اهمیت بدهید، فکر و روحتان را آرام کنید تا بتوانید برای شروعی نو و گذراندن یک سال خوب و همراه با موفقیت، گام بردارید.
استراحت کنید، اما به اندازه
هیچکس منکر این نیست که عید و تعطیلات آن، شاید فرصت مناسبی باشد برای تخطی از برنامههای منظم سالانهای، که مجبوریم به اجبار آنها را بموقع انجام دهیم. در این روزها، بیانضباطی در برنامه استراحت، بسیار مشاهده شده و گاه با دیر خوابیدن و دیر از خواب بیدار شدن معنا میشود، اما گاه برخی از ما چنان در برنامه استراحتمان افراط میکنیم که گمان میکنیم عید فقط برای استراحت است و بس؛ پس، دست به سیاه و سفید نمیزنیم و سراغ هیچ کاری را نمیگیریم، همراه با اعضای خانواده، به دیدار دوستان و آشنایان نمیرویم، برنامههایی تفریحی که با خانواده یا دوستان مقرر میشود را به هم میزنیم، مطالعه را ممنوع میکنیم، خلاصه آن که هر برنامه دیگری غیر از استراحت کردن تعطیل است، چون میخواهیم فقط و فقط استراحت کنیم! درست است که تعطیلات عید فرصتی است برای استراحت و خارج شدن از قراردادهای همیشگی روزمرهمان، اما در عین حال بهتر است یادمان بماند استراحت نه تنها حد و اندازهای دارد، بلکه هرگز به معنای تعطیل کردن زندگی و برنامههای آن نیست. پس اگر در طول تعطیلات قصد استراحت بیشتر دارید، حواستان به این مهم باشد که به این بهانه، فرصتهای مفیدتان را بیهوده از دست ندهید؛ چرا که این روزها زمان مناسبی است برای انجام دادن یا سروسامان دادن به بخشی از کارهایی که در روزهای عادی وقت انجامشان را ندارید.
بخور و بخوابهای افراطی ممنوع!
عید که میآید، انگاری کاری نیست جز بخور و بخواب! صبحها تا دیر وقت میخوابیم و بعد از آن هم پای تلویزیون مینشینیم و هراز گاهی هم به میز چیده شده از شیرینی و تنقلات خوشآب و رنگ نیم نگاهی میاندازیم و در نهایت متوجه میشویم که دلی سیر از آنها خوردهایم! مهمان که میآید، به خاطر آن که میزبان مبادی آداب باشیم، همراه مهمانان میوه و شیرینی میخوریم، مهمانی هم که میرویم، برای آن که دست رد به سینه میزبان نزنیم،تعارفات او را با جان و دل میپذیریم مسافرت هم که برویم، اشتهایی باز میکنیم که آن سرش ناپیدا. نتیجه این استراحت و خوردنهای افراطی چیزی نیست جز اضافه وزن؛ چاقیهایی که رفع آنها، نیاز به مدت زمان طولانی دارد. متاسفانه، برخی از ما هم که اهل ورزش و رژیم گرفتن هستیم، روزهای عید که از راه میرسد، همه چیز را تعطیل میکنیم و فقط میخوریم و میخوابیم. یادتان باشد تعطیلات عید، به معنای تعطیل کردن کل زندگی و برنامههای روزانهتان نیست، پس توصیه میکنیم هر روز صبح یا بعد از هر وعده پرخوری، ورزش یا پیادهروی را هرگز فراموش نکنید.
سفرهایی از نوع عیدانه
اگر برایتان مقدور است، حتما برنامهای برای سفر داشته باشید. فرقی نمیکند شمال بروید یا جنوب، غرب را برای سفر بیشتر بپسندید یا شرق را، به هر یک از شهرهای این وطن سفر کنید، بیتردید برایتان خوشایند و دیدنی خواهد بود، اگر پیش از سفر مقصدتان را مشخص کنید، با مردم آن محل، زبان و آداب و رسوم شان آشنا شوید، جاذبههای دیدنی طبیعی و تاریخی آنجا را شناسایی کنید، غذاهای محلی شان را بچشید و از طرز تهیه شان آگاه شوید، صنایع دستی و سوغات شان را تماشا کنید و در صورت تمایل برای یادگاری هم شده، تعدادی از آنها را بخرید، و... قطعا با مسافرتهای هدفمند و برنامهریزی شده، خواهید توانست دست پر و با اندوختهای از تجارب و آگاهی به شهرتان بازگردید و سالیان سال از آن عید و سفرتان، با خاطرهای خوش یاد کنید.
انتخاب همسفری از جنس خود
در روزهای عید، خیلیها بار سفر میبندند تا هم چند روزی از شهر و دیار خود فاصله بگیرند و مکانهای جدید و دیدنی را ببینند هم اینکه مدت زمان بیشتری را با دوستان و آشنایانشان بگذرانند. معمولا سفرهای دسته جمعی بسیار شیرین و لذتبخشتر از سفرهای انفرادی و خانوادگی است، اما گاه همین نوع سفرها، نه تنها لذتبخش و مفرح نیست، بلکه خاطره تلخی را در آغازین روزهای سال بر دل و ذهنمان حک میکند که تا عمر داریم، هیچوقت هوس سفر دستهجمعی به سرمان نزند! گاهی اوقات با کسانی همسفر میشویم که اخلاق و رفتارشان با ما خیلی متفاوت است، همسفر شدن با افراد وسواسی، نق نقو، مغرور، اهل دعوا بودن، ریز بین و دنبال حرف و حدیث گشتن و... هم مشکلات خاص خود را دارد؛ پس اولین نکته مهم این است که با هر کسی نمیتوان همسفر شد، به همین دلیل، سعی کنید با کسانی همسفر شوید که به لحاظ سبک زندگی، اخلاقی و منشی، تا حدودی شبیه خود شما و اعضای خانوادهتان هستند.
دومین نکته مهم دیگر آن که، همسفری در حد و اندازه جیبتان انتخاب کنید؛ اگر اوضاع اقتصادی شما در حد متوسط است، همسفر شدن با کسی که از نظر مالی اوضاع بسیار بهتری دارد، میتواند مدیریت پولتان را مختل کند، بخصوص اگر به ضربالمثل «حساب حسابه، کاکا برادر!» معتقد باشید؛ چون آنوقت است که میخواهید در تمام خرجها شریک باشید و این شریکشدن به قیمت خرجکردن شارژ ساختمان، قبض آب و برق و گاز، اجاره خانه و... تمام میشود؛ در حالی که وقتی میدانید رفتن به فلان هتل یا صرف غذا در فلان رستوران به قیمت از دست رفتن کل برنامهریزی مالیتان تمام میشود، دیگر نه از آن هتل لذت میبرید و نه غذای فلان رستوران مزه میدهد. اگر قرار است با چنین کسی همسفر شوید، بهتر است همان ابتدا خودتان مدیریت مالی سفر را به عهده بگیرید تا بتوانید از خرجکردنهای بیمورد ممانعت کنید. برنامهریزی برای سفر، نکته مهم سوم است؛ با کسانی که قصد مسافرت دارید مشورت کنید، با همفکری هم تقسیم وظایف کنید تا هر کس از مسئولیت خویش مطلع باشد. در طول سفر، لازم است هر کس به نوبه خویش، برای خوشایند کردن سفر تلاش کند نه اینکه عدهای دائما در تکاپوی انجام کارها و تهیه تدارکات باشند و عدهای دیگر هم بیخیال و مدام مشغول استراحت. (جام جم سرا/ نسرین صفری/ چاردیواری، ضمیمه دوشنبه روزنامه جام جم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد