میرزا غلام احمد قادیانی، فرقه قادیانیه را بنیان گذارد. وی فرزند میرزا غلام مرتضی از اهالی روستای قادیان از توابع شهرستان گرداس پور (گورداس پوره) ایالت پنجاب است.(1) او در سال 1839 ویا 1840 وبنا به نقلی در سال 1835 میلادی متولد شد و در سال 1908 از دنیا رفت و در قادیان به خاک سپرده شد.(2 )
قادیانی تعلیماتش را در زادگاهش شروع کرد و درهمان جا منطق وفلسفه وعلوم دینی را فراگرفت. او در نزد پدرش با طب وعلم نجوم نیز آشنا شد. وی خود را ازقوم مغول می دانست که از سمرقند به پنجاب رفته اند.(3) باوجود این، وی در جایی اصلیت خود را فارس دانسته است. ضمن آن که به مغول بودن خود اشاره می کند ، خویش را فارس می داند.(4) قادیانی ادعا می کند که خدا به وی وحی کرده که قوم مغول از ترک ها نبوده بلکه از فارس هستند افزون براین، وی برخی از اجداد خود را از بنی فاطمه می داند.(5 )
قادیانی در پی این تناقض گویی دو هدف دارد: حفظ نسب خانوادگی خود، و دیگر سودجویی از روایاتی که حضرت مهدی(عج) را مردی از اهل فارس ویا از اولاد فاطمه (ع) معرفی کرده اند.
پدر غلام احمد و برادرش، خدمات زیادی به استعمار انگلیس کرده اند وقتی بریتانیا در قرن نوزدهم هندوستان را تصرف کرد مردم درسال 1857 میلادی علیه استعمار به پا خاستند. با وجود این، پدر قادیانی (غلام مرتضی) درکنار استعمار قرار می گیرد و از کمک جانی ومالی برای آنان دریغ نمی کند.(6) پدر قادیانی در جنگ 1857 میلادی نیز کمک بسیاری به انگلستان کرد وحدود پانصد سوار با پنجاه اسب درخدمت ارتش انگلستان گمارد. دولت انگلیس نیز به جهت این کمک ها در نامه هایی از خاندان وی تشکر کرده است.(7) بعد از فوت پدر قادیانی، برادر بزرگ تر او به خدمت دولت درآمد و در بعضی جنگ ها نیز شرکت کرد.(8 )
بنابرگفته قادیانی، پس از مرگ پدر وبرادرش، او که آدم گوشه نشینی بود، به خدمت دولت درآمد وهفده سال با قلم خود به دولت خدمت کرد. دراین مدت، درهمه نوشته هایش مردم را برای اطاعت از دولت انگلیس وهم دردی با آنان ترغیب نمود، به گونه ای که در ممنوعیت جهاد سخن رانی های موثری کرد. از آن روی که حرمت این مسئله برای قادیانی مهم می نمود، آن را در دیگر کشورها تعمیم داد. دراین زمینه، کتاب های عربی وفارسی نوشت وهزارها روپیه پول خرج کرد.(9) وی به سال 1897 میلادی درجشن تولد شصت سالگی ملکه ویکتوریا (ملکه انگلستان که به او ویکتوریه می گفتند ولقبش قیصره بود) آغاز به نوشتن رساله ای به نام «تحفه قیصریه» نمود که آن را در سال 1899 میلادی به پایان رساند. او در این کتاب ملکه را سایه خدا برشمرد و اطاعت او را اطاعت از خدا یاد کرد- او مراد از «اولوالامر» درآیه 59 سوره نساء را ملکه دانست.(10 )
توطئه های دولت انگلستان علیه اسلام ومسلمان
دولت انگلستان برای آن که مقاومت های مسلمانان را در کشورهای اسلامی خنثی کند، به تدابیری دست زد و از هیچ تلاشی فروگذاری نکرد. یکی از این تلاشها درسال 1859 میلادی، مطرح کردن شخصی به نام «احمدخان» بود. احمد خان سعی می کرد بین تعالیم مسیحی و اسلامی نزدیکی ایجاد کند تا سلطه مسیحیان توجیه پذیر باشد. او در کتاب تبیان الکلام که دراین باره نوشت، کوشید تا اثبات کند تورات و انجیل تحریف نشده اند. بعد از مدتی نیز وی بی دینی را اظهار کرد وتنها به وجود طبیعت قائل شد.
انگلستان پس از به کار گرفتن احمد خان برای رسیدن به نتایج وسیع تر ومفیدتر به فکر ایجاد فرقه ها افتاد(11) و برای تحقق آن از تما م امکانات وتوانایی های سیاسی، فرهنگی ونیروی انسانی خود مایه گذاشت. هدف از این حرکت استعماری، نابودسازی اسلامی بود که انگلستان قدرت آن را رقیب خود می دانست. این مأموریت در هندوستان به قادیانی و درایران به میرزا حسین علی معروف به بهاء الله سپرده شد. بهاء الله به دلیل سادگی، خیلی زود دشمنی خود را با اسلام آشکار ساخت و شکست خورد، اما قادیانی که مکار بود، بغض خود را به اسلام مخفی نگه داشت ومأموریتش را به انجام رساند. وی نخست خود را متجدد، مهدی وبعد پیامبر معرفی کرد وادعا نمود که نبی مرسل است وبه او وحی می شود.(12 )
شهرت قادیانی بین مسلمین
هند درقرن نوزدهم، زیر سلطه انگلیس بود. مبلغان مسیحی فوج فوج به هند می رفتند وبه تبلیغ دین خود می پرداختند. آنان اهانت به اسلام ومقدسات را وظیفه خود می دانستند و به پیامبر (ص) ناسزا می گفتند. همین نیز از توطئه های استعمار بود.(13) بنابرادعای قادیانی، مسیحیان در زمان حکومت انگلستان، تبلیغ های گسترده ای انجام می دادند تا آن جا که درسال 1857 میلادی تعداد مسیحیان 91 هزار نفر بود و درسال 1881 میلادی این تعداد به 470 هزار نفر رسید. از طرفی، مذاهب هندو نیز با مسلمانان وتعلیمات اسلام دشمنی می نمودند. غلام احمد کتاب براهین احمدیه را در پاسخ به مسیحیان تألیف کرد. وی کتاب هایی نیز باموضوعات مختلف در پاسخ به هندوها و پادری ها نوشته است.(14 )
مسلمانان دراین برهه از زمان به جهت وجود شبهات در اسلام، کسانی را که به شبهات پاسخ می دادند، تشویق می کردند. غلام احمد قادیانی نیز فرصت را غنیمت می شمرد و مردم را دعوت می کرد تا در نشر کتابهایش به او کمک کنند.(15) وی حتی اسامی کسانی را که در چاپ کتاب به او کمک کرده بودند، آورده است.(16) انگلستان از اختلافات ومناظرات بهره کافی می برد و حاکمیت خود را تثبیت می کرد. قادیانی به دلیل توجه مسلمین خودش را مدافع اسلام می خواند واعلامیه هایی بر ضد نصاری وهندو پخش می کرد. مردم، زمانی که کتاب براهین احمدیه وی چاپ شد، به دلیل وجود تناقضات به نیرنگ او پی بردند.
قادیانی در خدمت اهداف استعمار
الف) بزرگ ترین خدمت قادیانی به استعمار، فتوای او برحرام بودن جهاد بود. وی با این که در صفوف مسلمانان بود، برای مسلمانان جایز نمی دانست که بر ضد انگلیس اسلحه بردارند.(17) می گفت خدا محتاج به شمشیر نیست بلکه دین خود را با آیات آسمانی تأیید خواهد کرد.(18) کسانی که فکر می کنند مهدی (عج) و مسیح (ع) با شمشیر خواهند آمد، بی عقل ونادان هستند؛ چون موعود با معجزه ها خواهد آمد واز خون ریزی پرهیز خواهد کرد.(19 )
ب) دولت انگلستان برای اهداف جاسوسی خود از قادیانیه استفاده می کرد برای مثال، زمانی که بریتانیا می خواست به افغانستان حمله کند، یکی از ارادتمندان خود به نام «عبداللطیف» را در افغانستان به هند فراخواند و به غلام احمد قادیانی سپرد تاتعالیم قادیانیه را بیاموزد. این فرد، بعد از مدتی در افغانستان مأمور به جاسوسی شد وکارش را درآن کشور آغاز کرد. قادیانیه در دولت عثمانی نیز فعالیت های جاسوسی داشت وانگلستان از این عناصر مزدور علیه دولت عثمانی استفاده می کرد.(20 )
ج) بین دولت انگلیس وحرکت صهیونیستها رابطه تنگاتنگی بوده و دو طرف قراردادهایی درحفظ منافع یکدیگر داشته اند. نقش قادیانیه ها دراین میان، حفظ منافع هر دو طرف بوده است؛ به دلیل این که قادیانی ها دست نشانده انگلستان بودند وانگلیس نیز خود درجهت منافع یهودی ها فعالیت می کرد. براساس همین منافع مشترک، فرقه بهائیت نیز پدید آمد و حرکت استعماری انگلیس در منطقه سرعت گرفت. اعضای این دو فرقه به طور منظم وسازمان یافته، برای صهیونیست ها جاسوسی می کردند ویهودیان را یاری می رساندند.(21 )
بشیرالدین محمود پسر غلام احمد در سال 1924 میلادی از فلسطین دیدن کرد وکارکرد خود رادر نفع صهیونیست، برای بزرگان یهود بیان نمود.(22)
قادیانی زیر سایه انگلستان
پسر قادیانی درباره پرورش یافتن پدرش زیر سایه انگلستان می گوید:
چنان چه حضرت موسی (ع) در خانه فرعون پرورش یافت وپیامبر(ص) در قوم ثقیف پرورش یافت (درحالی که این قوم راهنمایی لشکر ابرهه را برای انهدام کعبه به عهده داشت) ویا حضرت عیسی (ع) در قوم یهود بزرگ شد، پرورش یافتن میرزا غلام احمد زیر سایه انگلیس، ادامه همان حکمت الهی بوده است. این سنت الهی درهرزمان ومکان جاری است که حق را از خانه دشمن به ظهور برساند.(23 )
علی رغم این که پسر قادیانی یا واقعاً ساده بوده ویا خود را به حماقت می زده، دولت استعماری انگلیس رامانند فرعون و یهود می دانست و طاغوت می خواند وبه همکاری پدرش با این دولت اعتراف می کرد.
گفتنی است که نمی توان بین قادیانی وحضرت موسی (ع) ویا دیگر پیامبران این گونه مقایسه کرد؛ زیرا پیامبران مصدق این آیه شریفه بوده اند:
(ولن یجعل الله للکافرین علی المومنین سبیلاً)؛(24 )
و خداوند هرگز بر [زیان] مومنان، برای کافران راه [ تسلطی] قرار نداده است.
درحالی که او به اعتراف خود وپسرش، سلطه کفار را برای خود افتخار می دانست.
پی نوشت ها:
1- غلام احمد قادیانی، ستاره قیصریه، ص3، انتشارات ضیاء الاسلام، قادیان 1899 میلادی.
2-یوسف العاص الطویل، احمد دیدات بین القادیانیه و الاسلام، ص 163، انتشارات مکتب مدبولی، 2002 میلادی.
3- غلام احمد قادیانی، لجه النور، ص 7، انتشارات ضیاء الاسلام، قادیان 1328 قمری.
4- احسان الهی ظهیر، القادیانیه دراسات وتحلیل، ترجمه غلام احمد قادیانی، ص 17، (نقل از حاشیه اربعین)، چاپ اول: انتشارات مکتبه العلمیه، مدینه منوره،1387 قمری.
5- همان، ص 77، (نقل از ضمیمه حقیقه الوحی)
6- مهدی فرمانیان، «قادیانیه»، فصل نامه هفت آسمان، ش 17، سال پنجم، بهار 1382 شمسی، ص 159.
7- غلام احمد قادیانی، البریه مع آیات رب البریه، ص 3-4 ،انتشارات ضیاء الاسلام، قادیان، 1898 میلادی.
8- همان، ص 4و5.
9- همان، ص 6.
10- القادیانیه؛ دراسات وتحلیل، ص 27، (به نقل ازغلام احمد قادیانی، ضروره الامام، ص 23)
11-احمد دیدات بین القادیانیه والاسلام، ص 166.
12-القادیانیه؛ دراسات وتحلیل، ص 19-20 و ص 269.
13- احمد دیدات بین القادیانیه والاسلام، ص 169.
14-غلام احمد قادیانی، روحانی خزائن، ج 1، ص 1 وج 2، ص 3، بی نا ، بی تا.
15-احمد دیدات بین القادیانیه والاسلام، ص 170.
16- غلام احمد قادیانی، براهین احمدیه، ج 1، ص 3، انتشارات سفیر هند، 1880 میلادی.
17-القادیانیه؛ دراست وتحلیل، ص20.
18- عبدالله سلوم سامرائی، القادیانیه والاستعمار الاتجلیزی، ص 146. (به نقل از میرغلام احمد قادیانی، سفینه النوح، ص 84-85)
19- روحانی خزائن، ج 12، ص 265.
20- مصباح الدین زاهدی، القادیانیه وخطرها علی الاسلام، ص 50.
21- القادیانیه والاستعمار الاتجلیزی، ص 238.
22-همان، ص 243.
23-میرزا بشیر الدین محمود احمد (فرزند وخلیفه ثانی قادیانی)، تفسیر کبیر، ج10، ص 60.
24- سوره نساء، آیه 141.
منبع: پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد