جنجال‌های اینترنت ملی

به گزارش جام جم کلیک: 27 اردیبهشت ماه روز جهانی ارتباطات نامیده شده است و همه ساله اتحادیه جهانی مخابرات و کشورهای عضو آن با گرامیداشت این روز، تلاش خود را برای توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات همگام با پیشرفت‌های تکنولوژی و سطح توقعات جامعه به کار می‌بندند و با این مضمون، سالانه شعاری نیز برای این روز به عنوان خط مشی کشورها طی یکسال انتخاب می‌شود.

امسال روز جهانی ارتباطات با شعار «فناوری اطلاعات شتابدهنده نوآوری» گرامی داشته می‌شود و این درحالی است که سالی که گذشت اتحادیه جهانی مخابرات شعار «ارتباطات باند پهن برای توسعه پایدار» را به عنوان شعار این روز جهانی انتخاب کرد.

انتظارت رئیس جمهور و عملکرد وزارت ارتباطات در توسعه باندپهن
حسن روحانی که سال گذشته در مراسم روز جهانی ارتباطات حضور یافت از وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور انتقاد کرد و از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات خواست این اوضاع را بهبود بخشد.

وی گفت: من از شرایط پهنای باند اینترنت کشور راضی نیستم؛ قرار ما با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات این است که هرچه سریعتر به نسل سوم و چهارم برسیم و پهنای باند نه تنها برای منازل و تجارتخانه‌ها بلکه برای موبایل‌ها نیز وسیع‌تر شود.

رئیس جمهور همچنین از نبود دولت الکترونیک در کشور، رتبه و جایگاه پایین ایران در حوزه فناوری اطلاعات در میان سایر کشورهای جهان ، وضعیت تولید و صادرات نرم‌افزار و سخت‌افزار و سهم کم ایران در تولید محتوای وب اظهار نارضایتی کرد.

حال با گذشت یک سال از اظهارات رئیس جمهور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات پهنای باند اینترنت بین الملل را که آن زمان حدود ۱۲۰ گیگابیت برثانیه بود به ۱۷۰ گیگابیت رسانده و ظرفیت اینترنت داخل کشور نیز ۲ هزار و ۵۰۰ گیگابیت پهنای باند اعلام شده است.

علاوه بر این رفع انحصار خدمات نسل سوم و چهارم موبایل در کشور و حمایت از طرح‌های بومی حوزه تلفن همراه و اینترنت که منتج به راه‌اندازی موتورجستجوی بومی «یوز» و شبکه‌های اجتماعی موبایلی داخلی مانند بیسفون و ساینا شد از دیگر اقدامات محمود واعظی وزیر ارتباطات در یک سال اخیر محسوب می‌شود.

نسل سوم و چهارم موبایل و دسترسی ایرانی‌ها به اینترنت در حال حرکت
محمود واعظی همانطور که در ابتدای ورود خود به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قول داده بود انحصار چند ساله نسل سوم موبایل (3G ) را شکست تا سایر اپراتورهای موبایل نیز بتوانند این خدمات را بدون محدودیت ارائه دهند و مشترکان موبایلی در هر جا و زمانی بتوانند از طریق موبایل خود به شبکه اینترنت متصل شوند.

براین اساس اجازه ارائه خدمات موبایل نسل سوم و چهارم مردادماه سال 93 به اپراتورهای اول و دوم داده شد و ارائه خدمات اینترنت بر روی موبایل نه تنها بازار رقابتی حوزه دیتا را به جنب و جوش انداخت بلکه ضریب نفوذ دسترسی به اینترنت کشور را افزایش داد.

با این آخرین آمارهای جهانی ارائه شده از رتبه 147 ایران در میان 200 کشور از حیث سرعت دانلود اینترنت پهن‌باند و جایگاه 98 از میان 114 کشور جهان از نظر سرعت دانلود اینترنت موبایل حکایت دارد؛ در این بررسی‌ها سرعت دانلود در ایران پایین‌تر از متوسط جهانی و حتی پایین‌تر از عراق و بوتان، رتبه 128 ایران در سرعت آپلود باندپهن و حتی پایین‌تر از هندوراس و اکوادور، ایران در دانلود اینترنت موبایل پایین‌تر از بوسنی و فلسطین، رتبه 96 ایران در آپلود اینترنت موبایل و حتی پایین از نیجریه و مراکش و نیز رتبه 46 ایران در رده‌بندی قیمت اینترنت که پایین‌تر از ایتالیا و اسپانیا است اعلام شده است.

در سالی که گذشت نرخ استفاده از اینترنت موبایل نیز با تعرفه گذاری در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به نیم ریال کاهش یافت.

جنجال‌های اینترنت ملی و عملکرد ناموفق وزیر ارتباطات
برغم اقداماتی وزیر ارتباطات در توسعه باندپهن و دسترسی کاربران به ویژه در حوزه موبایل به اینترنت داشت اما وی نتوانست در یک سال اخیر عملکرد قابل قبولی درباره شبکه ملی اطلاعات داشته باشد و این عملکرد وی بارها از سوی اعضای شورای‌عالی فضای مجازی و نمایندگان مجلس مورد انتقاد قرار گرفت و در نهایت منجر شد، محمود واعظی به دلیل عدم اجرای شبکه ملی اطلاعات از مجلس کارت زرد بگیرد.

طبق اهداف برنامه پنجم توسعه، شبکه ملی اطلاعات باید تا پایان سال 94 راه اندازی شود و 60 درصد خانوارها و 100 درصد کسب و کارها به این شبکه متصل شوند اما آنچه که براساس اعلام نمایندگان مجلس و نیز شورای عالی فضای مجازی از اقدامات صورت گرفته برای این تکلیف، برمی‌آید وزارت ارتباطات تاکنون موفق به اجرای این تکلیف نشده است.

شورای‌عالی فضای مجازی در چند جلسه برگزاری خود در سال گذشته، کلیات شبکه ملی اطلاعات را مصوب و وزارت ارتباطات را مکلف کرد که برنامه‌ریزی و نحوه اجرای این شبکه را به این شورا ارائه دهد که طبق گفته دبیر شورای‌عالی فضای مجازی این وزارتخانه گزارش عملکردی در حد پاورپوینت ارائه داد.

از طرفی دیگر نمایندگان مجلس نیز با اعلام سؤال از وزیر ارتباطات برای عملکرد در زمینه شبکه ملی اطلاعات از توضیحات وی قانع نشدند و در اردیبهشت ماه امسال به محمود واعظی برای عدم اجرای این تکلیف حاکمیتی، کارت زرد دادند.

این درحالی است که واعظی در دفاع از عملکرد خود، افزایش ظرفیت پهنای باند اینترنت، راه اندازی اترنت استان قم و ارائه خدمات الکترونیکی دستگاه‌ها را بر روی شبکه اینترانت داخلی کشور، از جمله اقدامات انجام شده در زمینه شبکه ملی اطلاعات عنوان کرد.

سازمان‌هایی که به وزارت ارتباطات بازگشتند
در سالی که گذشت وزیر ارتباطات در مورد بازپس‌گیری برخی سازمان‌ها و شرکت‌های زیرمجموعه این وزارتخانه که در دولت‌های گذشته از وزارت ارتباطات جداشده بودند نیز عملکرد پررنگی داشت؛ به نحوی که با وجود جنجال‌های بسیار موفق شد پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات را از مرکز ملی فضای مجازی پس بگیرد.

در همین حال بازگشت سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه ذیل آن به این وزارتخانه از دیگر اتفاقات مهمی بود که در سال گذشته به وقوع پیوست.

به نحوی که روز ملی فناوری فضایی در بهمن ماه برغم سال‌های گذشته با محوریت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد.

محمود واعظی همچنین دانشکده مخابرات را از شرکت مخابرات پس گرفت و آن را با دانشکده پست ادغام کرد که البته از نظر مخابراتی این اقدام، غیرقانونی است و مخابرات به دنبال راه حل قضایی برای بازگرداندن دانشکده مخابرات هستند.

با این وجود وزیر ارتباطات در مورد شورای‌عالی فناوری اطلاعات توفیقی نیافت و نتوانست از ادغام این شورا که زیرمجموعه وزارت ارتباطات محسوب می‌شود با شورای‌عالی فضای مجازی جلوگیری کند.

به نحوی که هفته گذشته نمایندگان مجلس کلیات ادغام شورایعالی فناوری اطلاعات به عنوان بازوی اجرایی مصوبات دولت در بخش فناوری اطلاعات را با شورای‌عالی فضای مجازی تصویب کردند.

کاهش نرخ مکالمات تلفنی و هم کدشدن شماره‌های استانی
از دیگر اقدامات مهمی که درسالی که گذشت انجام شد می‌توان به هم کدشدن تمامی شماره‌های استانی و حذف کدهای بین شهری اشاره کرد که با مصوبه دولت توسط شرکت مخابرات ایران اجرایی شد و پس از آن کمیسیون تنظیم مقررات، تعرفه مکالمات تلفنی را نیز کاهش داد.

البته این کاهش قیمت و حذف کدهای بین شهری به ضرر مخابرات به اتمام رسید و باعث کاهش درآمد شرکت مخابرات در سال ۹۳ شد؛ در این رابطه وزیر ارتباطات قول داده که باردیگر نرخ مکالمات را افزایش دهد تا از ضرر و زیان مخابرات جلوگیری شود.

ارائه پروانه‌های جدید در حوزه خدمات اینترنت پس از ۱۰ سال، مقدمات راه‌اندازی اپراتور مجازی موبایل، رومینگ ملی و حمایت مادی و معنوی از نرم‌افزارها واپلیکیشن‌ها موبایل بومی و شبکه‌های اجتماعی داخلی و طرح‌های بومی این حوزه از دیگر اقداماتی بود که وزیر ارتباطات برای برآورده کردن انتظارات رئیس جمهور در یک سال گذشته انجام داد.

با این حال هنوز نیز کاربران اینترنت از سرعت اینترنت و کیفیت ارائه این خدمات در کشور برغم افزایش پهنای باند اینترنت و قطع و وصلی‌های موبایل راضی نیستند و اوضاع خوبی نیز بر کشور در رتبه بندی‌های جهانی از حیث فناوری اطلاعات و ارتباطات و وضعیت تولید سخت‌افزار و نرم‌افزار حاکم نیست.

حال با توجه به شعار امسال اتحادیه جهانی مخابرات برای نوآوری با استفاده از فناوری اطلاعات باید شاهد اعلام برنامه‌های جدید وزارت ارتباطات باشیم؛ با این وجود در هفته ارتباطات و روز جهانی ارتباطات، تاکنون هیچ طرح جدیدی از سوی این وزارتخانه مورد بهره‌برداری قرار نگرفته است.

منبع: مهر