مجازات تعویض نوزاد در بیمارستان: ۶ ماه تا ۳ سال حبس

تعویض کودکان در بیمارستان، یکی از مسائلی است که گاهی در رسانه‌ها منتشر می‌شود. نمونه آن چندی پیش در یکی از بیمارستان‌های خصوصی تهران صورت گرفت؛ برای انجام دهنده این کار فارغ از اینکه وجهی در قبال این کار دریافت کرده باشد یا نکرده باشد تبعاتی قانونی در نظر گرفته شده و اقدام مذکور وصف کیفری دارد؛ البته شرط وقوع چنین جرمی این است که کودک تازه متولد شده باشد و مراد از طفل تازه متولد شده، کودکی است که قابل جابه‌جایی با کودک دیگر باشد یا چهره او قابل تمایز با کودکان دیگر نباشد.
از دیگر شرایط جرم بودن این عمل این است که والدین کودک مشخص باشند بنابراین مخفی کردن کودک سر راهی نمی‌تواند شامل پیامدهای این اقدام باشد.
در رابطه با تعویض کودکان به شکل عمدی در قانون مجازات اسلامی، ماده ای مطرح شده است که بر اساس آن مرتکب این اقدام متحمل مجازات شش ماه تا سه سال حبس خواهد شد و در صورتیکه طفل تعویض شده زنده نباشد جزای نقدی در نظر گرفته می‌شود.
در ماده ۶۳۱ قانون مجازات اسلامی-تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده مصوب سال ۱۳۷۵ آمده است:
ماده ۶۳۱ ـ هرکس طفلی را که تازه متولد شده است بدزدد یا مخفی کند یا او را به جای طفل دیگری یا متعلق به زن دیگری غیر از مادرطفل قلمداد نماید به شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهد شد و چنانچه احراز شود که طفل مزبور مرده بوده مرتکب به یکصد هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

در همین رابطه سوالی به شرح زیر از اداره حقوقی قوه قضائیه مطرح شده است:
در یکی از مراکز درمانی به درخواست خانواده نوزاد دختر، توسط یکی از پرسنل بیمارستان نوزاد دختر با نوزاد پسر خانواده دیگر تعویض می‌شود.
۱ ـ آیا عمل ارتکابی دارای وصف مجرمانه است یا خیر؟
۲ ـ اگر ضمن ارتکاب عمل، شخص فاعل، وجه نیز دریافت کند وضعیت چه خواهد بود؟

اداره کل حقوقی نیز در نظریه مشورتی به شماره ۲۰۸۲/۹۳/۷ اعلام کرده است:
۱ ـ مورد استعلام که نوزاد دختر با نوزاد پسر در یکی از مراکز درمانی و تعمداً از طرف یکی از پرسنل بیمارستان تعویض شده است، واجد وصف کیفری بوده و اقدام مذکور منطبق با ماده ۶۳۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ می‌باشد.
۲ ـ در بزه موضوع ماده ۶۳۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵، انگیزه مرتکب و دریافت یا عدم دریافت وجه، تأثیری در تحقق بزه ندارد. (فارس)